OONI؛ اپلیکیشنی برای ردیابی سانسور اینترنتی
۱۳۹۹ اردیبهشت ۲, سه‌شنبه
آزادی گردش اطلاعات در فضای مجازی و استفاده از اینترنت در همه جای جهان امری بدیهی نیست؛ بسیاری از کشورهای غیردموکراتیک وب‌سایت‌های "ناخوشایند" را فیلتر می‌کنند یا مراقب فعالیت شهروندان در فضای اینترنت هستند.
این محدودیت‌ها و نگرانی از "لو رفتن" خلاقیت کاربران اینترنت و خواست بیان آزاد نظرات آنها را محدود می‌کند.
برای دشوار کردن کار ماموران برای تحت نظر گرفتن فعالیت کاربران اینترنتی هکرها سیستم‌هایی نظیر
Tor-Netzwerk یا ماشین‌های جستجویی برنامه‌ریزی کرده‌اند که به افراد امکان می‌دهد به صورت ناشناس در فضای مجازی فعالیت کنند.
برای دسترسی آزاد به سایت‌های مسدود شده یا اطلاعات فیلتر شده نیز برنامه‌هایی مانند Psihphon طراحی شده‌اند.
با این همه مقابله با سانسور اینترنت یک بازی "موش و گربه" دائمی است که در آن گاهی برنامه‌نویسان کامپیوتری برای کار خود و نوشتن برنامه‌ها نیازمند کمک کاربران هستند.
بر همین اساس مجمو عه ((Open Observatory of Network Interference (OONI) از روز سه‌شنبه، دوم اردیبهشت (۲۱ آوریل) عرضه نسخه آزمایشی اپلیکیشن خود را آغاز کرد.
شناسایی موارد سانسور و فیلترینگ
این اپلیکیشن به کاربران امکان می‌دهد شیوه‌های گوناگون سانسور اینترنتی را کشف کرده و در کنار آن سرعت و ظرفیت اینترنت و سرعت پخش ویدئو را کنترل کنند.
اولیور لینو، کارشناس مقابله با سانسور دویچه‌وله می‌گوید هدف از برنامه‌ریزی این اپلیکیشن مشخص کردن صفحه‌های فیلتر شده در سرتاسر جهان است.
به گفته او چنین برنامه‌ای برای سیستم عامل اندروید پیش از این وجود داشته اما OONI برای کامپیوترهای شخصی و سیستم‌های ویندوز و مک طراحی شده است.
این اپلیکیشن به صورت خودکار یافته‌های مربوط به سانسور اینترنت را منتشر می‌کند، مگر این که کاربران با این کار موافق نباشند و تنظیم‌ها را مطابق با این خواست خود تغییر داده باشند.
طراحان OONI قصد دارند تا حد ممکن به صورت گسترده داده‌های مربوط به سانسور اینترنت را گردآورند و امیدوارند با انتشار عمومی آنها فشار سیاسی بر سانسورکنندگان افزایش یابد.
شناسایی سایت‌ها و برنامه‌های ارتباطی فیلتر شده
این اپلیکیشن به طور مشخص فیلتر شدن وب‌سایت‌ها یا شبکه‌های ارتباط اجتماعی نظیر واتس‌اپ، فیسبوک، مسنجر و تلگرام را بررسی می‌کند.
OONI افزون بر این نصب احتمالی "جعبه‌های میانی" (Middleboxes) توسط ارائه دهندگان خدمات شبکه یا دولت‌ها را شناسایی می‌کند. این به اصطلاح جعبه‌های میانی دستگاههایی برای کنترل ارتباط کاربران و از ابزارهای مهم سانسور اینترنت و شناسایی سایت‌هایی هستند که فیلتر می‌شوند.
اپلیکیشن یاد شده در حال حاضر از زبان‌های انگلیسی، آلمانی، چینی، روسی، فرانسوی، اسپانیولی، ایتالیایی، پرتغالی، یونانی، اسلواکی، ترکی و تایلندی پشتیبانی می‌کند.
کارشناس آی‌تی دویچه‌وله می‌گوید OONI برای ارائه تصویری از وضعیت سانسور اینترنت نیاز دارد که تعداد هر چه بیشتری از کاربران آن را نصب و فعال کند.
کاربرانی که دارای وب‌سایت شخصی هستند و ظن دارند که کسی آن را فیلتر می‌کند می‌توانند سایت خود را به OONI معرفی کنند و این اپلیکیشن بررسی می‌کند که آیا چنین موردی وجود دارد یا خیر.
در عین حال به کاربران توصیه شده در استفاده از OONI محتاط باشند زیرا این احتمال وجود دارد که رژیم‌های دیکتاتوری برای استفاده‌کنندگان از آن تعقیب و مجازات در نظر بگیرند.