ارتس‌گبیرگه در آلمان، سرزمین کریسمس

معنای این عبارت که بیان‌گر آرزوی کارگران معدن است، چیزی جز پاسداری از خوبی‌ها نیست. انگار اشتیاق کارگران معدن به روشنایی که تمام طول روز از آن محروم بوده‌اند، امروز همچنان در چراغانی کریسمس خود را بازمی‌تاباند. در دوره چهارهفته‌ای پیش از جشن میلاد مسیح (جشن ظهور) تا ششم ژانویه تک‌شمع‌های روشن با نور سپید خود یا ردیفی از شمع‌های سپید در شمعدانی‌های هلالی چوبی، زینت‌بخش طاقچه پنجره‌ها هستند.

این منطقه به خاطر مجسمه‌های تزیینی کریسمس‌اش، که اکثر آن‌ها کار چوب و دست‌ساز هستند، بسیار شهرت دارد. زندگی و کار کارگران معدن در طرح این مجسمه‌ها نقش بسزایی دارد. برای نمونه طرح هرم‌های چرخان برگرفته از سیستم استخراج مواد معدنی آن زمان به وسیله اسب‌ها است که در هر صفحه‌ی​ گردان آن مجسمه‌های جورواجور در حرکتی یکنواخت در چرخش‌اند؛ حرکتی که تداعی‌کننده صف طولانی کارگران معدن است.

با بروز نخستین بحران معادن در سال‌های دهه ۱۶۵۰، مردم ارتس‌گبیرگه برای حفظ بقای خود به ساختن عروسک‌های چوبی در خانه‌های‌شان روی آوردند؛ کاری که بنیاد یک سنت را نهاد. به ویژه در روستای زایفن سازندگان اسباب‌ بازی‌ و کارگاه‌ها و نمایشگاه‌های کارهای دستی بسیاری وجود دارند. در طول جشن ظهور، دوره چهارهفته‌ای پیش از کریسمس، روستای زایفن بیشترین بازدیدکننده در ایالت زاکسن را به خود اختصاص می‌دهد.

عروسک‌های چوبی مردان معطر پای ثابت مراسم کریسمس مردم منطقه ارتس‌گبیرگه هستند. این مردان در کارگاهی در روستای زایفن منتظرند تا پیپی در گوشه لب‌شان گذاشته شود و راهی سفرهای دور شوند. آن‌ها در سراسر جهان به فروش می‌رسند. درون این عروسک‌های چوبی شمع​‌های معطر قرار می‌گیرند، شمع‌هایی که بوی برگ صنوبر، عسل، دارچین یا صمغ کُندر را می‌دهند. با روشن کردن شمع، دود خوش‌بو از دهان عروسک خارج می‌شود.

کسی که مایل است درباره هنر و صنعت چوب بیش‌تر بداند، قلعه شارفن‌اشتاین مکان بسیار مناسبی برای اوست. این قلعه‌ی بازمانده از قرون وسطی در منطقه‌ای به همین نام واقع شده و جذاب‌ترین مکان منطقه برای گردشگران است. این منطقه معرف مهم‌ترین مجموعه سنت صنایع دستی چوبی است. همچنین در خود قلعه نیز ایام کریسمس جشن گرفته می‌شود و جشن در یک قلعه برای بسیاری رمانتیک است. امسال این جشن یک هفته مانده به کریسمس است.

جشن نور در شهر اشنه‌برگ دو هفته مانده به کریسمس برپا می‌گردد. به همراه بازار کریسمس با صنایع سنتی چوبی دست‌سازش، آواز و رقص و موسیقی و انبوهی از امکانات دیگر عرضه می‌شوند که از طریق آن‌ها می‌توان با آیین زندگی کارگران معدن آشنا شد. یکی از این امکانات تورهای گردشگری هستند که مسافران را به سفری تاریخی در معدن "گوزن سپید" دعوت می‌کنند.

Mettenschicht (متن‌شیشت) نام یکی از کهن‌ترین آیین‌های کارگران معدن در آلمان است که آن را در آخرین نوبت کاری‌شان پیش از آغاز ایام کریسمس به جا می‌آوردند. این آیین توسط کارگاه‌های نمایشی در برخی از بخش‌های منطقه ارتس‌گبیرگه برای گردشگران اجرا می‌شود. همچنین صرف صبحانه به سبک و سیاق کارگران معدن، پخش موسیقی یا بازدید از معادن نیز از جمله امکاناتی هستند که در اختیار گردشگران قرار می‌گیرند.

در پایان قرن ۱۵ میلادی که در آنابرگ ـ بوخ‌هولتس نقره کشف شد، دوران شکوفایی این شهر نیز آغاز گشت. کلیسای سنت آنن، میدان بازار و شهرداری و بناهای مستحکم ثروتمندان این شهر شاهدان این مدعا هستند. با تورهای گردشگری می‌توان از معدن‌های نقره، که قدمتی ۵۰۰ ساله دارند، بازدید کرد و به تصویر روشنی از روزگار گذشته دست یافت.

با رژه سالانه کارگران عضو سندیکای معادن زاکسن، این روز به پرتب و تاب‌ترین روز ایام کریسمس در منطقه ارتس‌گبیرگه بدل می‌شود. حدود ۱۲۰۰ کارگر معدن از زاکسن و دیگر نقاط آلمان، آراسته به لباس‌های سنتی، از خیابان‌های باریک شهر آنابرگ - بوخ‌هولتس عبور می‌کنند. این رژه که در آخرین هفته پیش از جشن میلاد مسیح برگزار می‌شود، نقطه پایانی است بر ۳۰ رژه‌ای که پیش از آن در این شهر انجام گرفته است.

در نوک کوه فیشتل به راستی می‌​توان از سکوت و تنهایی لذت برد. این کوه که ۱۲۱۴ متر ارتفاع دارد، بلندترین کوه در منطقه ارتس‌گبیرگه است. در اطراف آن همه جا مسیرهایی برای پیاده‌روی زمستانی وجود دارد. این منطقه در ضمن امکانات فراوانی را در اختیار علاقه‌مندان ورزش قرار می‌دهد؛ از جمله پیست اسکی و سورتمه سواری. منطقه ورزشی اطراف کوه فیشتل از بزرگترین مناطق ورزشی بخش شرقی کشور آلمان است.