1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

۲۶ ژانویه ۲۰۰۳: پل پیوند میان شرق و غرب

اسکندر آبادی۱۳۹۴ بهمن ۶, سه‌شنبه

۲۶ ژانویه ۲۰۰۳: ۱۳ سال پیش در چنین روزی نویسنده و خاور‌شناس آلمانی آنه‌ماری شیمل (Annemarie Schimmel) درگذشت. در این بخش همه روزه یکی از شخصیت‌ها و رویدادهای مهم اجتماعی، سیاسی و یا فرهنگی آلمان را معرفی می‌کنیم.

https://p.dw.com/p/1Hjt2
Annemarie Schimmel Orientalistin
عکس: picture-alliance/dpa/P. Brenneken

در سال ۱۹۲۲ در ارفورت در شرق آلمان‌زاده شد. نوجوانی‌‌اش در دوره نازی‌ها گذشت. می‌گفت: «آنقدر به ما افسانه‌ها و اسطوره‌های شمال اروپایی می‌خوراندند که از آن‌ها زده شدم و به روحیات اسطوره‌های شرقی پناه بردم. در ۱۵ سالگی درس خصوصی عربی گرفتم و دو هفته نگذشته بود که شیفته فرهنگ مشرق‌زمین شدم.»

در ۱۹ سالگی تز دکترای خود را نوشت و در ۲۳ سالگی به درجه فوق دکتری در شهر ماربورگ رسید که نخستین درجه فوق دکتری برای یک زن بود. در آن زمان در دانشگاه‌های آلمان هنوز به زنان کرسی استادی دانشگاه را نمی‌دادند و آنه‌ماری شیمل به عنوان استاد دانشگاه در رشته‌های اسلام‌شناسی و ادبیات عرب در آنکارا تدریس می‌کرد.

در سال ۱۹۶۱ درخواست او برای تدریس در شهر بن رد شد ولی هم‌زمان دانشگاه هاروارد او را به همکاری دعوت کرد. او ۲۵ سال استاد "فرهنگ‌شناسی هند و اسلام" در برجسته‌ترین دانشگاه جهان بود.

در سال ۱۹۹۵ جایزه صلح صنف "کتابداران آلمان" را دریافت کرد. در گفتگوی تلویزیونی در این رابطه در پاسخ به این پرسش که آیا تروریسم اسلامی او را بر آن نداشته که در پشتیبانی از فرهنگ اسلامی تجدید نظر کند، از کتاب سلمان رشدی انتقاد کرد و توفانی از انتقاد علیه خود را در رسانه‌های آلمان پدید آورد.

مرکز فرهنگی آنه ماری شیمل در لاهور
مرکز فرهنگی آنه ماری شیمل در لاهورعکس: picture-alliance/dpa/dpaweb

پروفسور اشتفان ویلد (Stefan Wild) استاد تاریخ ادیان در شهر بن در چند گفتگوی رادیویی به دفاع از آنه‌ماری شیمل گفت که چگونه او شخصا با رهبران اسلامی در کشورهای گوناگون دیدار کرده و هربار برای رهایی تعقیب‌شدگان دینی تلاش نموده است. اما شیمل به هر قیمتی از دخالت در سیاست پرهیز می‌کرد و خود را تنها پل پیوندی میان فرهنگ‌های خاور و باختر می‌دانست.

ترجمه‌های گویای او از عربی، فارسی و ترکی به راستی گواه این ادعا هستند و به خوبی استعارات ادب شرق را برای آلمانی‌زبان‌ها و انگلیسی‌زبان‌ها آشکار می‌کنند. او برجسته‌ترین معرف عرفان اسلامی و صوفی‌گری در غرب است و نخستین کسی است که پژوهش درباره صوفیان را در کشورهای مختلف اسلامی انجام داده است.