سفارت آمریکا در دمشق، در آستانه بازگشایی؟

بامداد امروز (پنجشنبه - ۱۹ فوریه - اول اسفند) جان کری، رئیس کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا، وارد لبنان شد. بر اساس گزارش رسانه‌ها، او قرار است فردا برای دیدار با بشاراسد، رئیس‌جمهور سوریه، به دمشق پرواز کند. دیروز، در مقدمه این سفر مهم، اسد، بنیامین کاردین، عضو کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا را به حضور پذیرفت. رئیس‌جمهور سوریه در این دیدار ابراز امیدواری کرد که سفارت آمریکا در دمشق به زودی بازگشایی شود و ایالات متحده آمریکا تحت رهبری باراک اوباما در روند صلح خاورمیانه نقش داور اصلی را به عهده بگیرد. آمریکا، در سال ۲۰۰۵ میلادی پس از قتل رفیق حریری، نخست‌وزیر سابق لبنان، سفیر خود را از دمشق فراخواند.

سوریه و ایران: اولویت دیپلماسی اوباما

بشار اسد در گفت‌وگوی اخیر خود با روزنامه انگلیسی گاردین، ضمن بیان امیدواری نسبت به حسن نیت باراک اوباما، در باره مناسبات کشورش با آمریکا گفت: «ما هنوز در دوره رد و بدل‌کردن پیام و بیان مواضع خود هستیم و چیزی اتفاق نیافتاده است».

خبرگزاری فرانسه در گزارشی با اشاره به نزدیکی زیاد سناتور جان کری به باراک اوباما نوشت که وی علاوه بر لبنان و سوریه، از مصر، اسرائيل و فلسطین نیز دیدار خواهد کرد. در سیاست خارجی باراک اوباما، تنش‌زدایی در مناسبات سیاسی واشنگتن، با دمشق و تهران جایگاه مهمی یافته است.

فرصتی که نباید از دست برود

روزنامه چپ لیبرال "ایندپندنت" بریتانیا روز پنجشنبه دیدار هیئت آمریکائی از دمشق را چنین ارزیابی کرد: «رئیس‌جمهور اسد از بهبود احتمالی مناسباتش با آمریکا استقبال کرد و سوریه را کلید صلح خاورمیانه دانست. ناگهان به نظر می‌رسد که حرکتی آغاز شده باشد. این که در آینده چه اتفاقی بیافتد، بستگی به ترکیب دشوار دولت تازه اسرائیل و خواست آن برای استفاده از فضای متحول فعلی دارد. اما مسئله تنها بر سر اسرائيل نیست. امکانات یک آغاز نوین را می‌تواند همکاری آمریکا، اتحادیه اروپا، ایران، سوریه و حماس فراهم آورد. این فرصت به هیچ عنوان نباید از دست برود».

مناسبات دشوار دمشق و واشنگتن

به رغم خوش‌بینی بشار اسد و ایندپندنت، روزنامه هلندی "فولکس کرانت" در تفسیر خود نوشت: «رئیس‌جمهور سوریه، بشار اسد، برای گفت‌وگو با دمشق و از سرگیری مناسبات دیپلماتیک به آمریکا فشار می‌آورد. اما برای یک نزدیکی جدی، ایالات متحده آمریکا از سوریه خواهد خواست که پیوند خود را با حزب‌الله لبنان و حماس در باریکه غزه، بگسلد. این دو را آمریکا سازمان‌های تروریستی می‌داند».

فولکس کرانت اضافه کرد: «هم‌چنین مناسبات سوریه با متحدش ایران، خاری در چشم واشنگتن است. فراتر از همه این‌ها، از دید آمریکا، سوریه باید برای کنترل مرزهای خود با عراق بیشتر تلاش کند و آنها را به روی جنگجویانی که می‌خواهند وارد عراق شوند، ببندد. اما به نظر نمی‌رسد که سوریه مایل به پذیرش همه این خواست‌ها باشد».

سوریه مهم‌تر از فلسطین

روزنامه انگلیسی گاردین، پیش‌تر احتمال داده بود که سفارت آمریکا در دمشق به زودی بازگشایی شود. از دید مفسر این روزنامه، سوریه اولویت نخست در دیپلماسی خاورمیانه‌ای آمریکاست و بر اساس این دیپلماسی، حل مشکل سوریه و اسرائیل بر حل مشکل فلسطین مقدم است.

بشارالاسد در مصاحبه اخیر خود با گاردین، به غرب توصیه کرد که تماس‌های خود را با ایران تقویت کند. اسد در واکنش به این نظر غربی‌ها که تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری نباید با ایران مذاکره کرد، به خبرنگار گاردین گفت: «من مایلم به اوباما و غربی‌ها بگویم که وقت را به‌خاطر این موضوع از دست ندهید، بروید و گفت‌وگو کنید».