روز جهانی جمعیت

جمعیت کنونی کره‌ی زمین ۸/ ۶ میلیارد نفر است. برآوردهای سازمان ملل متحد برای جمعیت آینده جهان متفاوت‌اند. اگر جلوی تولیدمثل بی رویه‌ی کنونی گرفته نشود، می‌توان انتظار داشت که در سال ۲۰۵۰ میلادی جمعیت جهان به مرز ۱۱ میلیارد نفر برسد، اما در صورتی که کنترل بیشتری بر افزایش جمعیت بشود، این امید هست که شمار مردم کره زمین در سال ۲۰۵۰ تنها به مرز هشت میلیارد نفر برسد. سازمان ملل متحد اکنون بر آماری متکی‌ست که حد وسط میان این دو آمار را نشان می‌دهد: ۱/ ۹ میلیارد نفر در سال ۲۰۵۰.

اما این آماری عام است. رشد جمعیت در سال ۲۰۵۰ در بسیاری از کشورهای غربی بسیار پائین خواهد ماند، در عوض جمعیت بسیاری از کشورهای توسعه نیافته مثل نیجر، سومالی و سیرالئون دوبرابر تعداد کنونی خواهد شد. در هند که جمعیت در سال ۲۰۰۰ رسما از مرز یک میلیارد گذشت، در سال ۲۰۰۸، به یک میلیارد و صد میلیون نفر رسید. جمعیت هند در سال ۲۰۵۰ به ۶/ ۱ میلیارد نفر خواهد رسید و مقام پرجمعیت‌ترین کشور جهان را از چین گرفته و از آن خود خواهد کرد.

در چنین شرایطی‌ست که سازمان ملل متحد برای کنترل جمعیت جهان هدف‌هایی را تنظیم کرده است؛ هدف‌هایی مثل ریشه كنی فقر و گرسنگی، دستیابی به تحصیلات اولیه‌ی همگانی، پیش بردن تساوی جنسی و توانمند‌سازی زنان، كاهش مرگ كودكان، بهبود سلامت مادران ، تنظیم خانواده، مبارزه با بیماری ایدز، مالاریا و بیماری‌های دیگر، تضمین پایداری محیط‌زیست، دستیابی به یك مشاركت جهانی برای توسعه.

اگرچه استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری و اطلاعات مربوط به آن در سطح جهان به شدت افزایش یافته و به نظر می‌رسد که در سال‌های آینده این روند با شدت بیشتری جریان یابد، اما بودجه‌ی اختصاص یافته به تنظیم خانواده در بسیاری از کشورها نه تنها کافی نبوده، که کاهش نیز یافته است. هنوز ۷۶ میلیون زن در سراسر جهان ناخواسته باردار می‌شوند و بیشتر آنان در کشورهای توسعه نیافته. کارشناسان بر این نظرند که اگر با اقداماتی جلوی همین بارداری‌های ناخواسته گرفته شود، روند افزایش جمعیت جهان تا یک سوم کاهش می‌یابد.

افزایش سن ازدواج، تحصیل دختران، افزایش استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری، افزایش آگاهی از مسائل جنسی و بهداشت باروری می‌توانند در تنظیم خانواده نقش به‌سزایی داشته باشند. اگر سن ازدواج و اولین بارداری زنان افزایش یابد، هم به جمعیت جهان با این شدت افزوده نمی‌شود، و هم این امکان مهیا می‌شود که زنان آموزش بیشتری ببینند و نسبت به آینده‌ی خود آگاه‌تر گردند.

مخالفان کنترل رشد جمعیت

این اهداف اما در بسیاری از کشورها مخالفانی نیز دارد. هنوز در بعضی کشورهای توسعه نیافته دولت‌مردانی هستند که شرط قدرتمند شدن را در افزایش جمعیت می دانند. محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران از افزایش جمعیت در ایران پشتیبانی می‌کند و خواستار تولید بچه‌ی بیشتر برای قدرتمندتر شدن کشور است. او تاکید می‌کند که کشورهای غربی از این رو با افزایش جمعیت ایران مخالف هستند، زیرا بالا رفتن جمعیت بر قدرت ایران می‌افزاید.

آیت‌الله سید یوسف طباطبایی نژاد، امام جمعه‌ی اصفهان نیز با اشاره به روز جهانی جمعیت می‌گوید: «به اعتقاد بنده هیچ مشکلی وجود ندارد که تعداد بچه‌ها زیاد باشد بلکه این مساله نیازمند مدیریت خوب در آموزش و پرورش بچه‌ها است.»

AJ/BM