رسیدگی به اتهام بنیادهای غیردولتی در مصر نیمهتمام ماند
۱۳۹۰ اسفند ۷, یکشنبهروز یکشنبه (۲۶ فوریه/ ۷ اسفند) دادگاه رسیدگی به اتهام کارمندان بنیادهای خارجی غیر دولتی فعال در مصر آغاز شد. پس از بحث و جدلهای لفظی در این جلسه، تشکیل جلسهی بعدی به دو ماه دیگر موکول شد.
۴۳ متهم این پرونده از جمله به فعالیت بدون پروانه در مصر و پشتیبانی مالی از برخی از حزبهای سیاسی متهم شدهاند. بنیادهای غیر دولتی خارجی همچنین به داشتن روابط نزدیک با سازمان امنیت و اطلاعات ایالات متحده (سیا) و خبرچینی از مصر برای این سازمان متهم شدهاند.
سازمانهای یادشده این اتهامها را رد و تأکید میکنند که تنها در زمینهی توسعهی سیاست و آزادی اندیشه در مصر فعالیت کردهاند.
مدیر و یکی از کارمندان زن دفتر بنیاد "کنراد آدناوئر" آلمان در قاهره و ۱۹ شهروند آمریکایی، از جمله پسر وزیر حملونقل ایالات متحده در میان متهمان هستند. ۱۴ مصری، ۳ صربستانی، یک نروژی و ۴ عرب غیرمصری نیز مورد اتهام قرار گرفتهاند. برخی از کارمندان نهادهای بینالمللی پیش از صدور حکم ممنوعیت خروج، مصر را ترک کرده بودند. برخی از آنان نیز به جلسهی دادگاه دعوت رسمی نشده بودند.
در جلسه دادگاه یکشنبه تنها ۶ مصری حضور داشتند و بقیه متهمان را وکیلانشان نمایندگی میکردند. در ابتدای این جلسه در سالن مملو از حاضران در اطراف قاهره، پایتخت مصر، مدعیالعموم این کارمندان نهادهای غیر دولتی خارجی را به "جاسوسی" و دریافت وجوه غیرقانونی متهم کرد و خواستار حبس آنان شد.
وکیل مدافعان متهمان پس از قرائت کیفرخواست با اعتراض به اینکه متن کیفرخواست دیر در اختیار آنان قرار گرفته، جلسهی دادگاه را به بینظمی کشیدند. اعتراض پیدرپی مدافعان و دعوت قاضی به حفظ آرامش، دادگاه را پس از تنها ۲۰ دقیقه به تعطیلی کشاند. جلسهی بعدی دادگاه ۲۶ آوریل (دو ماه دیگر) برگزار خواهد شد.
امیدها به یافتن راهحلی دیپلماتیک
به گفتهی یکی از وکلای مدافع، قانون فعالیت نهادهای غیردولتی بینالمللی در مصر به احتمال به زودی تغییر میکند و این موضوع میتواند به صدور حکم بیگناهی متهمان بیانجامد. قاضی دادگاه یکشنبه هم اعلام کرده که متهمان لازم نیست تا تشکیل جلسهی بعدی در بازداشت بمانند.
از سوی دیگر یک مقام بلندپایهی دولتی آمریکا در آستانهی برگزاری دادگاه یکشنبه به خبرگزاری رویترز از مذاکرات فشردهای خبر داد که به احتمال «ظرف چند روز» به حل مشکل منتهی خواهد شد.
تفتیش دفاتر نهادهای غیردولتی بینالمللی در مصر در هفتههای پایانی سال گذشته (دسامبر ۲۰۱۱) اعتراضهای فراوانی را در سطح بینالمللی علیه سران سیاسی مصر برانگیخت.
در این میان بیش از همه روابط واشنگتن و قاهره به سردی گرائید. حتی سخن از قطع کمک نظامی ایالات متحده به مصر نیز به میان آمد؛ کمکی که به ۵/ ۱ میلیارد دلار در سال بالغ میشود.
یک روحانی سلفی با راهاندازی کمپینی با عنوان "تحریم کمکهای آمریکا" قصد دارد پشتیبانی مالی ایالات متحده را با کمکهای داخلی جایگزین کند. این کمپین با استقبال گستردهی مردم مصر روبهرو شده است.
بنا بر اعلام رسانههای محلی، در طول دو روز ۷ میلیون یورو کمک جمعآوری شده است. بسیاری از سیاستمداران مشهور مصری در روزهای اخیر موافقت خود با توقف پذیرش کمکهای بینالمللی را اعلام کردهاند.
در هنگام رسیدگی به پروندهی نهادهای غیردولتی در مقابل ساختمان دادگاه هواداران شیخ عمر عبدالرحمان تظاهرات میکردند. این شهروند مصری رهبر مذهبی گروه تندرو "جماعت اسلامیه" است که از جمله به دستداشتن در نخستین حمله به ساختمان تجارت جهانی نیویورک در سال ۱۹۹۲ محکوم شده است.
PB/SJ