جان لیمبرت:<br> حکومت ایران از حروف الفبا دشمنان خیالی می‌سازد
۱۳۸۸ بهمن ۲۲, پنجشنبه
کنفرانس خبری جان لیمبرت، صبح روز چهارشنبه (۱۰ ژاویه) در سالن کنفرانس خبری مقر سازمان ملل متحد در ژنو برگزار شد.
در این کنفرانس خبری، که با محوریت مسائل مرتبط با حقوق بشر در ایران برگزار شد، آقای لیمبرت پس از بیان پیشینه‌ای از فعالیت‌های خود در ایران و در امور مرتبط با این کشور، به سوالات خبرنگاران رسانه‌های مختلف پاسخ گفت. وی در جلسه مرور وضعیت حقوق بشر ایران در شورای حقوق بشر سازمان ملل به‌عنوان نماینده دولت آمریکا حضور خواهد داشت.
آقای لیمبرت در پی تسخیر سفارت آمریکا در سال ۱۳۵۸ به دست دانشجویان «پیرو خط امام» ۴۴۴ روز گروگان دانشجویان انقلابی ایران بود. سه سال پیش، پس از ۳۳ سال فعالیت در سرویس خارجی، بازنشسته شد و به تدریس علوم سیاسی و روابط ایران و آمریکا در آکادمی نیروی دریایی پرداخت. او نزدیک به چهار ماه است که به‌سمت معاون مدیرکل وزارت خارجه آمریکا در امور ایران و شرق نزدیک منصوب شده است.
او گفت از این‌که نتوانسته در ۳۰ سال گذشته به ایران برگردد بسیار متاسف است و در طول این مدت همواره علاقمند و پیگیر مسائل ایران و مردم آن کشور بوده است. جان لیمبرت در ابتدای جلسه گفت امیدوار است که «شورای حقوق بشر سازمان ملل به‌گونه‌ای مستند، صادقانه و بی‌نقص، وضعیت حقوق بشر در ایران را مورد بررسی قرار دهد، به‌طوری که منعکس‌کننده خواسته‌های مردم ایران باشد و تصویر روشنی از شرایط کنونی این کشور ارائه کند.»
آقای لیمبرت در پاسخ به سوال خبرنگار رویترز در مورد بیانیه اخیر شیرین عبادی خطاب به کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل در آستانه برگزاری این نشست، گفت: «خانم عبادی هم‌چون بسیاری از ایرانیان عمیقا نگران اوضاع بحرانی حاکم بر این کشور و اتفاقاتی است که ممکن است در آینده رخ دهند. اوضاع ایران پس از انتخابات پیوسته بدتر شده و فردا در سی‌ویکمین سالگرد پیروزی انقلاب ممکن است باز هم اتفاقاتی رخ دهد.»
وی افزود: یکی از مهم‌ترین تصمیمات رئیس‌جمهور اوباما تعامل نزدیک با جامعه جهانی است. برای ما بسیار مهم است که گزارش شورای حقوق بشر سازمان ملل، انعکاس صادقانه واقعیت‌های امروز جامعه ایران باشد. به اعتقاد وی موضوعاتی که در مورد ایران نسبت به آنها نگرانی وجود دارد، از فرط تکرار چندان حیرت‌آور نیستند. موضوعاتی هم‌چون نحوه رفتار با زندانیان، حقوق اقلیت‌های مذهبی، سرکوب آزادی بیان و دیگر آزادی‌های اساسی مانند حق برگزاری تجمعات و پرسش‌گری از دولت و اقدامات خودسرانه در زندانی کردن روزنامه‌نگاران، وبلاگ‌نویسان، فیلم‌سازان، عکاسان و به‌طور کلی روشنفکران جامعه ایرانی.
خبرنگار بخش فارسی دویچه وله پرسید آیا مطرح کردن مساله حقوق بشر و تاکید بر آن در شرایط کنونی تنها برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی و وادار کردن آنها به توافق در موضوع هسته‌ای است، یا به عنوان موضوعی مستقل پیگیری خواهد شد؟ آقای لیمبرت گفت: «این تخصص ما است و دیپلماسی ما آن‌قدر حرفه‌ای هست که همه این موضوعات را به‌طور مستقل پیگیری کند.» وی افزود: «به‌عنوان یک متخصص باید بگویم همه نگرانی‌های ما نسبت به فعالیت‌های ایران، از برنامه هسته‌ای این کشور گرفته تا حقوق بشر و تحرکات آن در عراق و افغانستان اگرچه به‌نوعی به هم مرتبطند، اما در دستگاه دیپلماسی ما به‌صورت مستقل مورد بررسی قرار می‌گیرند. ما این توان را داریم که به‌طور هم‌زمان، هم‌برای بهبود روابط و آغاز گفت‌وگو تلاش کنیم و هم از حقوق بشر و برنامه هسته‌ای سخن بگوییم. هدف ما حل همه مسائلی است که منشا نگرانی هستند.»
او در پاسخ به سوال دیگر بخش فارسی دویچه وله پیرامون بازداشت گسترده روزنامه‌نگاران و متهم کردن آنان به جاسوسی برای دولت‌های غربی گفت: «آنها CIA، NGO، BBC و بسیاری دیگر از حروف الفبا را متهم کرده‌اند، و از حروف الفبا دشمنان خیالی ساخته‌اند. اما من معتقدم جامعه ایران اکنون به اندازه‌ای آگاه و مطلع است که این لفاظی‌ها را باور نمی‌کند. هرچه از میزان تاثیرگذاری این الفاظ کاسته شود، دولت مجبور می‌شود بلندتر فریاد بزند و کسانی که در این ماجراها دستگیر می‌شوند، قربانی این تفکرند.»
خبرنگار اسوشیتد پرس پرسید آیا ارتباطی میان اشارات غیرمستقیم آمریکا به نقض حقوق بشر در ایران و تلاش‌های این‌کشور برای برقراری ارتباط با ایران وجود دارد؟ جان لیمبرت با اشاره به این‌که دولت آمریکا همواره تلاش کرده است در بیانیه‌های صادر شده محتاط باشد و به حقوق جهانی بشر اشاره کند، گفت: «حقوقی که ایرانی‌ها به رغم سرکوب گسترده، برای تامین آن مبارزه می‌کنند، همان حقوقی است که بر اساس توافقات بین‌المللی باید شامل هر انسانی شود. اما تجربه سی سال اخیر نشان داده است که اگر ایالات متحده به‌صورت مستقیم به آنها اشاره کند، توسط دولت ایران متهم به دخالت در امور داخلی، تلاش برای تحمیل ارزش‌ها و تعیین تکلیف برای آن کشور خواهد شد.»
وی افزود: «این سیاست جدید آمریکا، به‌وضوح مشکلاتی برای دولت ایران پدید آورده، چون اکنون دیگر آنها نمی‌توانند از واژه دشمن به نفع خود بهره‌برداری کنند. هرچه بیشتر تلاش کنند که به این بازی ادامه دهند، در داخل کشور بی‌اعتبارتر خواهند شد.»
خبرنگار خبرگزاری برزیل از آقای لیمبرت در مورد تاثیر سه دور تحریم‌های تصویب‌شده بر وضعیت حقوق بشر در ایران پرسید و وی در پاسخ گفت: «برخی از دوستان ایرانی به من گفته‌اند که اگر تحریم‌ها بتوانند تاثیر محسوسی بر کسانی که ما را سرکوب می‌کنند داشته باشند و پیامدهای آن متوجه ناقضان حقوق بشر در ایران باشد، در این صورت ما از تحریم حمایت می‌کنیم.» وی در ادامه گفت: «تحقق این هدف نیازمند فعالیت‌های گسترده و دقیق است و ما در حال مذاکره با هم‌پیمانان خود هستیم تا این کار را به بهترین نحو انجام دهیم. اما هدف از این تحریم‌ها قطعا آسیب رساندن به شهروندان ایرانی نیست؛ شهروندانی که برای تامین حقوق اساسی خود مبارزه می‌کنند.»
خبرنگار خبرگزاری آلمان از آقای لیمبرت خواست که توضیح بیشتری در مورد «دوستان ایرانی» خود ارائه کند و وی در پاسخ گفت که دولت آمریکا تلاش می‌کند تا جایی که ممکن است با افراد بسیاری صحبت کند و نگرانی‌ها و توصیف‌های آنها از وقایع جاری را بشنود. وی تاکید کرد «نکته جالب در مورد ایران این است که نگرانی‌هایی که نسبت به وضعیت کنونی بیان می‌شود، از سوی کسانی است که سال‌ها در ساختار قدرت جمهوری اسلامی نقش‌های پررنگی داشتند و چهره‌هایی که در تاسیس این نظام بسیار موثر بوده‌اند: نخست‌وزیر سابق، دو رئیس‌جمهور سابق، رئیس سابق مجلس و بسیاری از مقامات بلندپایه دیگر.» وی در ادامه گفت: «ما از جزئیات نحوه برگزاری و اعلام نتایج انتخابات در ایران باخبر نیستیم، اما آنچه اهمیت دارد و منشا نگرانی است، رفتار حکومت در قبال شهروندان معترض است. ما در برابر این اقدامات سکوت نخواهیم کرد.»
خبرنگار یک روزنامه سوئیسی در مورد استراتژی آمریکا برای جلب حمایت و همکاری کشورهای غربی در جو تخاصم‌آمیز کنونی پرسید و وی در پاسخ گفت: «با این توصیف موافق نیستم، ما در بیانیه مشترکی که با اتحادیه اروپا صادر کردیم در دو پاراگراف به روشنی موضع خود را اعلام کردیم و گفتیم که نگرانی‌های ما مبتنی بر تعهداتمان نسبت به رعایت حقوق بشر در سطح جهان است.» به اعتقاد وی فعالیت شورای حقوق بشر سازمان ملل باید به‌گونه‌ای باشد که بر اعتبار آن بیفزاید و سیاسی کردن موضوعات مورد بررسی کمکی به تحقق این هدف نخواهد کرد.
خبرنگار رادیو جهانی سوئیس نیز در مورد استقلال عمل سپاه پاسداران در ایران و نقش پررنگ آن در نقض حقوق بشر در این کشور پرسید. جان لیمبرت در پاسخ گفت: «به نظر می‌رسد که این‌گونه باشد و سپاه پاسداران مستقل از دولت عمل کند. در شش ماه یا یک سال گذشته مشخص شد که نبردی میان نسل‌های گوناگون حاکمان ایران درگرفته است. در این کشور کسی عرصه قدرت را ترک نمی‌کند، آنها یا می‌میرند، یا برکنار می‌شوند. حکومت فعلی ایران یک حکومت نظامی- امنیتی است و اقتدار دولت تنها ناشی از نیروهای مسلح است. شاید به همین خاطر است که بسیاری از روحانیون برجسته به صف مخالفان پیوسته‌اند.» وی در پایان گفت: «قدرت متفاوتی در حال ظهور است، و از یکی از دوستان ایرانی‌ام شنیده‌ام که آنها با الگوبرداری از رضا شاه می‌خواهند یک دیکتاتوری نظامی به راه بیاندازند.»
احسان نوروزی، مریم میرزا / ژنو
تحریریه: بهمن مهرداد