ترکیب کابینه‌ی دهم چه خواهد بود؟
۱۳۸۸ تیر ۲۶, جمعه
به نظر مرتضی کاظمیان، روزنامه‌نگار و تحلیلگرسیاسی، تغییرات کابینه در جهت جذب هرچه بیشتر سوگندخوردگان به پروژه‌ی فکری آقای احمدی‌نژاد خواهد بود.
دویچه‌وله: آقای مشایی با وجود جنجالی که صحبت در مورد دوستی مردم ایران و اسراییل بین اصولگرایان ایجاد کرد،ارتقای مقام یافت. آیا این ابقاء یا ارتقاء مقام در کابینه‌ی دهم قابل پیش‌بینی بود؟
مرتضی کاظمیان: من خودم چنین چیزی را با توجه به اعتراض‌های مدنی یا حوزوی به مواضع و کارهای آقای مشایی پیش‌بینی نمی‌کردم. اما ظاهرا نقطه عزیمت آقای احمدی‌نژاد و سماجت ایشان برای تغییرات مطلوب خود، بر این اساس است که "۲۴ میلیون" رای آورده است.
صحبت می‌شود که دست‌کم ۵۰ درصد اعضای کابینه تغییر می‌کنند. هیچ بخشی از این تغییرات به قصد ترمیم چهره‌ی مخدوش شده‌ی ایشان نخواهد بود؟
به ارزیابی من، این تغییرات در جهت یکدست کردن ساختار قدرت صورت خواهند گرفت. جریان آقای احمدی‌نژاد، در صدد تثبیت و افزایش هژمونی خود، جذب هرچه بیشتر خودی‌ها و تسخیر نهادهای قدرت است. به نظر من، تغییرات در دولت دهم، در جهت استیلای هرچه بیشتر سوگند خوردگان به یک پروژه‌ی فکری مشخص خواهند بود. ممکن است افراد گمنامی به کابینه بیایند، اما مهم این است که در چارچوب این موازین قرار داشته باشند. این تغییرات در جهت تکثر نخواهند بود تا همدلی و وحدت بیشتری در افکار عمومی ایجاد کند.
فکر می‌کنید ظرایف و تفاوت‌ها بین پست " مشاور ارشد" و "دستیار ارشد" چیستند که آقای ثمره هاشمی از اولی به دومی منصوب شده‌اند؟
در چارت‌های حقوقی و اداری، پست معاون اول، اجرایی‌تر است. مطابق قانون اساسی معاون اول می‌تواند در شرایط فوق‌العاده، جانشین رییس جمهور شود و این تغییر برای آقای مشایی خیلی معنی‌‌دار است. آقای مجتبی ثمره هاشمی هم کسی است که کار اصلی تبلیغات انتخاباتی آقای احمدی‌نژاد را بر عهده داشت. تاریخچه‌ی روابط این دو نشان می‌دهد که وی، طراح و نظریه‌پرداز فضای گفتمانی آقای احمدی‌نژاد است و آقای مشایی بیشتر نقش اجرایی دارد. به نظر می‌رسد اینک تفکیکی در این زمینه‌ها صورت گرفته واز این پس، ثمره هاشمی در سمت تولید اندیشه و مشاوره‌ی کلان، ایفای نقش خواهد کرد.
گفتید که تلاش اصلی برای یکدستی هرچه بیشتر است. اما چگونه است آقای صفارهرندی که خیلی به احمدی‌نژاد نزدیک بود، دارد از ارشاد می‌رود؟
ممکن است از زاویه دید ما، مجموعه وزرای قبلی و از جمله آقای صفارهرندی در داخل یک نظام گفتمانی مشترک قرار گیرند. اما از زاویه‌ی دید کسی که خود را رییس جمهور ۲۴ میلیونی می‌داند و دنبال خودی‌های شاخص است، گزینه‌ی آقای رسایی بهتر باشد. ایشان از نمایندگان سوگند خورده‌ی مدافع دولت است و ابایی ندارد که این فضا را در مجلس به شکلی حاد پیش ببرد.
صحبت‌های اخیر صفارهرندی هم نشان می‌دهد که این تغییر مفروض است. به نظر من، جانشینان وزیر کشور، وزیرخارجه، اطلاعات یا ارشاد، بهترین معنا برای جهت تغییرها خواهند بود. وقتی آقای صفارهرندی در صحبت‌های آخرین خود، از دو لبه‌ی افراط و تفریط در وزارت ارشاد می‌گوید، خودش نشانه‌ای است از این‌که ممکن است به سمت افراط برویم.
پس باید منتظر ممیزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های سخت‌تر در ارشاد بود؟
من امیدوارم که چنین نشود، اما الان هیچ تغییری در گفتمان آقای احمدی‌نژاد دیده نمی‌شود. دست ایشان باز است که با اتکاء به همان رای "۲۴ میلیونی" دنبال حداکثر یکدستی باشد و پروژه‌های خود را گسترش دهد.
از ورود آقای کردان به کابینه‌ی دهم نیز با همه‌ی جنجال‌هایی که روی‌داد، صحبت می‌شود.
من البته ترجیح می‌دهم وارد پیش بینی‌آینده نشوم و به تحلیل شرایط موجود بپردازم. در مقام احتمال، باید بگویم که ورود چنین چهره‌هایی به دستگاه اجرایی کشور، همه معنادار هستند و نشان می‌دهند که آقای احمدی‌نژاد و همراهان‌‌‌‌شان کوچکترین اعتنایی به افکار عمومی ندارند. آقای احمدی‌نژاد، کردان را مظلوم می‌دانست وشاید کوشش شود که از ایشان رفع مظلومیت کنند. آن‌چه روشن است این‌که کردان یا سوگندخوردگان به شخص آقای احمدی‌نژاد به زودی وارد عرصه خواهند شد.
یارگیری برای کابینه‌ی دهم از بین گروه و جمعیت خاصی خواهد بود؟ مثلا جامعه‌ی اسلامی مهندسین انتظاراتی ندارد؟
افراد سوگند خورده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای اطراف آقای احمدی‌نژاد هستند که برخی شناخته‌شده‌اند و برخی گمنام. اساسا چون حزب و جمعیت و انجمن مشخصی حامی آقای احمدی‌نژاد نیست، دست ایشان و اتاق فکرشان باز است تا افراد وفادار و همراه با پروژه‌های خود را به راحتی گلچپن کنند.
مصاحبه‌گر: مهیندخت مصباح
تحریریه: بهرام محیی