اوپک تولید خود را یک و نیم میلیون بشکه کاهش می‌دهد
۱۳۸۷ آبان ۳, جمعه
۱۳ کشور عضو سازمان کشورهای صادرکننده‌ی نفت (اوپک)، برای نشستی اضطراری، روز جمعه (۲۴ اکتبر/ ۳ آبان) در شهر وین گرد هم آمدند. موضوع اصلی این نشست بررسی راه‌های گوناگون برای مقابله با کاهش بهای نفت بود. کاهش سقف تولید به منظور کاهش عرضه برای ثبات قیمت نفت، گزینه‌ای بود که اعضای اوپک بر سر آن به توافق رسیدند؛ تولید نفت اوپک از ماه نوامبر یک و نیم میلیون بشکه کاهش می‌یابد.
این دومین بار در سال جاری است که اوپک تولید نفت خود را کاهش می‌دهد. این سازمان پیش از این، در نشست ۱۰ سپتامبر هم تولید خود را کاهش داد؛ تصمیمی که کمکی به توقف روند نزولی بهای نفت نکرد. در نشست آتی اوپک که در الجزایر برگزار می‌شود، اعضا نتیجه‌ی کاهش تولید را بررسی و درباره‌ی تغییر تولید دوباره‌ی تولید، تصمیم‌گیری می‌کنند.
روز پنجشنبه (۲۳ اکتبر/ ۲ آبان) هر بشکه نفت برنت دریای شمال ۶۵ دلار معامله شد؛ ۵۶ درصد پایین‌تر از بهای آن در سه ماه گذشته.
صعود و نزول بهای نفت
سیر صعودی بهای نفت که در ماه ژوئیه به ۱۴۷ دلار در هر بشکه رسیده بود، با وخیم شدن بحران مالی بین‌المللی و نگرانی از رکود جهانی که بر تقاضا برای این ماده‌ی سوختی هم تأثیر نهاد، متوقف شد. در ماه ژوئن سال جاری، برای مقابله با روند صعودی بهای نفت، عربستان صعودی تصمیم به بالابردن تولید خود گرفت. در آن زمان برخی از کارشناسان افزایش لجام گسیخته‌ی بهای نفت را نه تنها به زیان کشورهای مصرف‌کننده که حتی در درازمدت به ضرر تولیدکنندگان می‌دانستند. علت، تأثیر منفی قیمت بالا بر تقاضا و بازشدن جا برای انرژی‌های جایگزین عنوان می‌شد. از سوی دیگر با کاهش شدید بهای نفت هم تولیدکنندگان، به ویژه کشورهایی همانند ایران، لیبی و ونزوئلا که اقتصادی متکی به نفت دارند هم، به شدت با مشکل روبرو خواهند شد.
«بودجه‌ی ایران متأثر از درآمدهای نفتی نیست»
با این حال غلامحسین نوذری، وزیر نفت ایران، با اشاره به اینکه بودجه کشور متاثر از درآمدهای نفتی نیست، در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایسنا گفته است که «امکان اداره‌ی کشور ۳ تا ۴ سال با قیمت‌های کنونی وجود دارد و طوری هزینه خواهیم کرد که متاثر از قیمت بازار نفت نشود. » نوذری قیمت منطقی نفت برای ایران را قیمتی دانسته که انگیزه کافی برای سرمایه‌گذاری در بخش نفت ایجاد کند.
دیگر اعضای اوپک هم پیش از برگزاری نشست اوپک، با نظر وزیر نفت ایران موافق بودند. محمد العلیم، وزیر انرژی کویت در راه این اجلاس به خبرنگاران گفته بود که «اوپک تصمیم به کاهشی عاقلانه خواهد گرفت، کاهشی که به زیان اقتصاد جهانی نباشد.» عبدالله العطیه، وزیر انرژی قطر نیز پیش از آغاز اجلاس، با اشاره به اینکه سقوط قیمت‌ها به زیر ۷۰ دلار صنعت نفت را دچار خسارات جبران ناپذیری خواهد کرد، خواستار کاهش تولید اوپک شد.
وزیر نفت ایران روز گذشته اعلام کرد که کاهش ۲ تا دو ونیم میلیون بشکه‌‌ای تولید اوپک برای رسیدن به ثبات بازار لازم است. از سوی دیگر نوذری پیش بینی کرده است با ادامه‌ی کاهش بهای نفت، برخی کشورها که معدل هزینه تولید هر بشکه در آنها بالاست، از مجموعه تولیدکنندگان خارج شوند، موضوعی که به اعتقاد نوذری خود به بالارفتن قیمت نفت خواهد انجامید.
برخی کارشناسان پیش از نشست اوپک به هر دو گزینه، یعنی "کاهش اندک" و "کاهش شدید" تولید توسط این سازمان با دیده‌ی بدبینی می‌نگریستند. این کارشناسان می‌گویند، با "کاهش اندک تولید"، روند نزولی بهای نفت همچنان ادامه می‌یابد. "کاهش شدید تولید" نیز می‌تواند اثرات سویی برای اقتصاد جهانی به همراه بیاورد. به این ترتیب که "کاهش تولید" و افزایش بهای نفت، تقاضا برای نفت را کاهش داده و بازار را به سوی انرژی‌های جایگزین سوق می‌دهد.