انتقال سرورهای تلگرام به داخل ایران؛ نقض حریم شخصی کاربران

خبرگزاری دانشجویان ایران از بالا گرفتن دوباره بحث‌ها درباره انتقال سرورهای تلگرام به داخل ایران گزارش می‌دهد. در گزارش این خبرگزاری که روز جمعه (۱۶ تیر/ ۷ ژوئیه) منتشر شد آمده است که "انتقال سرورهای تلگرام به ایران این بار هم مانند سال گذشته در فصل تابستان به بحثی داغ بدل شده است." بنا بر این گزارش وزیر ارتباطات و معاونانش و دیگر سازمان‌های مربوط نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و موضع‌گیری کرده‌اند.

ایسنا گزارش می‌دهد که بحث بر سر انتقال سرورهای تلگرام به داخل ایران "نگرانی‌هایی را از بابت نقض حریم خصوصی کاربران ایرانی ایجاد می‌کند." این بحث‌ها در حالی در ایران داغ شده است که پاول دوروف، بنیان‌گذار اپلیکیشن تلگرام، در پی فشارهای دولت روسیه در روز چهارشنبه ( ۷ تیر) خبر داد که پذیرفته است تلگرام را در روسیه به ثبت رسمی برساند.

بیش‌تر بخوانید: با فشار دولت روسیه تلگرام در این کشور ثبت رسمی می‌شود

پیش از این مقامات روسیه تهدید کرده بودند که اپلیکیشن تلگرام را در صورتی که موارد درخواست شده برای ثبت در لیست "توزیع‌کنندگان اطلاعات" را به دولت روسیه ارائه ندهد مسدود خواهند کرد. تلگرام تا آن زمان از پذیرش این موضوع سرباز زده بود ولی در نهایت تسلیم فشارها شد. مدیران این اپلیکیشن شناخته شده نگران بودند که این موضوع به زیان حریم شخصی شش میلیون کاربر روس این اپلیکیشن تمام شود.

به گزارش ایسنا، فیلترینگ واتس‌اپ، وایبر، تانگو و دیگر اپلیکیشن‌های پیام‌رسان موجب بالا رفتن اقبال تلگرام در ایران شد. ایسنا می‌نویسد که "امروز بیشترین کاربران تلگرام ایرانی‌ها" هستند و "تقریبا تمامی کسانی که به گوشی هوشمند دسترسی دارند" در ایران از این پیام‌رسان استفاده می‌کنند.

بحث‌های قدیم و جدید درباره تلگرام

ایسنا به واکنش پیشین  پاول دوروف  به درخواست‌های ایران برای انتقال سرورها به داخل ایران اشاره می‌کند. دوروف در توییتر نوشته بود که هیچ‌گاه این اتفاق نخواهد افتاد. با این‌همه ایران در سال‌های گذشته از دو تریبون مختلف به تلگرام در این زمینه هشدار داد.

کمال هادیانفر، رییس پلیس فتا، در آذر ماه ۱۳۹۴ اعلام کرد سرورهای تلگرام باید به ایران منتقل شود و یک ضرب الاجل یک ماهه به این شرکت داد. بنا بر گزارش‌ها تلگرام تهدید شده بود در غیر این صورت فیلتر خواهد شد. در خرداد ۱۳۹۵ نیز شورای عالی فضای مجازی مصوبه‌ای منتشر کرد که بر اساس آن "شرکت‌های خارجی پیام‌رسان که در داخل ایران فعالیت دارند برای ادامه فعالیت‌شان ملزم می‌شوند ظرف یک سال، اطلاعات و فعالیت مرتبط با شهروندان ایرانی را به داخل منتقل کنند." خبرگزاری ایسنا می‌نویسد با گذشت یک سال "این مصوبه از طرف شورا غیرقطعی اعلام شده است".

محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم درباره بحث انتقال سرورهای شبکه‌های اجتماعی به داخل کشور گفته است که شورای عالی فضای مجازی مصوبه‌ای برای انتقال سرورها نداشته است. او البته تاکید کرده که نحوه ارائه تسهیلات به شبکه‌های خارجی دارای سرور در ایران نسبت به شبکه‌های خارجی بدون سرور در ایران دارای امتیاز است.

بیش‌تر بخوانید: کنترل کاربران پیام‌رسان‌ها در ایران ممنوع است، "مگر طبق قانون"

به گزارش ایسنا و به نقل از دیگر رسانه‌ها محمدجواد آذری جهرمی، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت نیز درباره انتقال سرورهای تلگرام به ایران گفته است: «تنها بحث انتقال سرور یک سرویس خاص مانند تلگرام مطرح نیست و نقطه تمرکز بر سرویس‌های فیلترشده در کشور است. قرار است زمینه انتقال سرویس‌های مهم به کشور ایجاد شود.» او وعده داده است که "اگر قرار باشد سرور یک سرویس خاص به داخل کشور منتقل شود آن را با شفافیت تمام اعلام خواهیم کرد."

آذری جهرمی با تاکید بر احترام به آن‌چه "فرهنگ اسلامی" خوانده است، تمایل به نقض حریم خصوصی کاربران از طریق انتقال سرورها به داخل ایران را رد کرده و گفته است که در این صورت "طبیعی است که هیچ سرویس‌دهنده‌ای حاضر به همکاری با ما نخواهد بود".

غلبه رویکرد امنیتی به اینترنت

خبرگزاری ایسنا البته به جز دغدغه عمومی نقض حریم شخصی کاربران، نسبت به میزان آمادگی زیرساخت‌های ایران برای پذیرش میزبانی سرورهای پیام‌رسان خارجی اظهار تردید می‌کند. با این‌همه بحث‌ها در رابطه با رویکرد ایران نسبت به اینترنت همچنان ادامه دارد. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، در آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی از لزوم نگاه اثباتی به جای سلبی سخن گفته و تصریح کرده بود که "جامعه باید از فرصت‌های فضای مجازی بهره‌مند شود".

در حالی روحانی از فرصت‌های مجازی سخن گفت که اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در ایران همچنان موضوعی امنیتی تلقی شده، سانسور می‌شوند و یا در معرض سانسور قرار دارند. دادستان کل کشور پیش از این در دفاع از مسدود شدن تماس صوتی تلگرام گفته بود نظر تمام دستگاه‌های اطلاعاتی، امنیتی و انتظامی ایران این است که سیستم تماس صوتی تلگرام برای کشور خطر امنیتی دارد.

کمپین بین‌المللی حقوق بشر ایران گزارش می‌دهد از میان هشت ادمین کانال‌های تلگرام اصلاح‌طلبان که در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری و در آخرین روزهای سال ۱۳۹۵ بازداشت شده بودند، دست کم شش نفر از آنان با گذشت بیش از ۱۰۰ روز همچنان در بازداشت سپاه پاسداران ایران و در شرایط نامناسب هستند.