اتهام جاسوسی، سهل و ممتنع

رکسانا صابری ۳۱ سال دارد و از شش سال پیش در ایران زندگی کرده است. این خبرنگارآزاد که از جمله با "بی‌بی‌سی" و رادیو "ان‌پی‌آر" همکاری داشته، روز ۲۲ بهمن سال ۸۷ دستگیر شد. اتهام اولیه‌ی او، نداشتن کارت معتبرخبرنگاری و خرید شراب عنوان شده بود. رکسانا صابری پدری ایرانی و مادری ژاپنی دارد و متولد آمریکاست.

حسن حداد، معاون امنیت دادسرای عمومی و انقلاب تهران روز چهارشنبه ۱۹ فروردین ماه اعلام کرد که رکسانا صابری تحت عنوان خبرنگار، فعالیت‌های جاسوسی انجام می‌داده است. به نقل از حسن حداد، پرونده‌ی خانم صابری با صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست به دادگاه انقلاب ارسال شده و در حال رسیدگی در یکی از شعبه‌هاست.

ناروشنی شواهد

عبدالصمد خرمشاهی، وکیل خانم صابری، به دویچه‌وله گفت، هنوز موفق به مطالعه‌ی پرونده نشده و تنها با دیدن دلایل استنادی می‌تواند در باره‌ی اتهام جاسوسی اظهار نظر کند. آقای خرمشاهی افزود، تغییر اتهام در روند رسیدگی قضایی و بازپرسی چندان غیرمنتظره نیست، اما مهم مرحله‌ی دادگاه است که محل ارائه‌ی شواهد و دفاعیات خواهد بود.

اتهام جاسوسی به رکسانا صابری دو روز پس از اولین ملاقات او با پدر و مادرش اعلام شد. خانواده‌ی صابری چند روز است برای پیگیری وضعیت و دیدار دخترشان از آمریکا وارد تهران شده‌اند. رضا صابری پدر رکسانا، پیش از این در نامه‌ای به آقای خامنه‌ای، آزادی فرزندش را درخواست کرده بود. آن‌ها امیدوار بودند که دخترشان طی این سفر آزاد شود.

به گفته‌ی عبدالصمد خرمشاهی، پدر و مادر رکسانا صابری از شنیدن اتهام جدید شگفت‌زده‌ و به شدت غمگین‌اند، اما در ایران مانده و صبرخواهند کرد تا تکلیف فرزندشان روشن شود.

اتهام جاسوسی، شمشیر داموکلس

عبدالکریم لاهیجی، نایب رییس فدراسیون بین‌المللی جوامع حقوق بشر، از بازیچه شدن اتهام جاسوسی در نظام قضایی و سیاسی ایران می‌گوید و متهم شدن کسانی مانند هاله اسفندیاری، کیان تاجبخش یا برادران علایی به جاسوسی را به یاد می‌آورد. به نقل از این حقوقدان، اتهام جاسوسی به افراد دارای تابعیت مضاعف، مقاصد سیاسی دارد و نوعی گروگان‌گیری است.

عبدالکریم لاهیجی ابراز امیدواری می‌کند که از رکسانا صابری هرچه زودتر رفع اتهام شود و مقامات جمهوری اسلامی دست از این سیاست بی‌رحمانه، غیراخلاقی و ضد حقوقی برای گرفتن امتیاز از کشوری دیگر بردارند.

عبدالکریم لاهیجی گفت، کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل در جریان پرونده‌ی خانم صابری هست و سازمان‌های حقوق بشری در صورت نگاهداری ایشان به اتهام جاسوسی در زندان، کمپینی جهانی به راه خواهند انداخت.

سکوت انجمن صنفی روزنامه‌نگاران

بازداشت دوماهه‌ی رکسانا صابری، بازتابی در بین خبرنگاران یا نهادهای صنفی روزنامه‌نگاری در ایران نداشت و تنها چند وبلاگ‌نویس به دستگیری یا وضعیت خطرناک او اشاره کردند. این در حالی است که این دستگیری می‌تواند دردل خویش، پیامی برای سایر روزنامه‌نگاران و همکاران رسانه‌های خارجی داشته باشد. بدرالسادات مفیدی، دبیر انجمن صنفی روزنامه‌نگاران به دویچه‌وله گفت، انجمن در مورد خانم صابری اعلام موضع نکرد و بیانیه نداد زیرا گمان می‌رفت مسئله‌ی ایشان هرچه زودتر فیصله یابد. خانم مفیدی گفت:«جلسه‌ی انجمن صنفی در سال نو به سبب عدم حضور اکثریت اعضاء تشکیل نشد ولی حتما در نخستین نشست، به موضوع خانم صابری بعنوان یک همکار پرداخته خواهد شد.»

رکسانا صابری پیش از بازداشت، سرگرم پژوهش برای تکمیل تحصیلات خود در رشته‌ی مطالعات ایران و روابط بین‌الملل بود. دولت آمریکا رسما از دولت ایران خواسته مقدمات آزادی او را فراهم کند.

مهیندخت مصباح
تحریریه: بهرام محیی