آیا سگ‌ها می‌توانند سرطان را بو بکشند؟
۱۳۸۹ مرداد ۲۷, چهارشنبه
در بیماری سرطان ریه، از آنجا که بافت ریه دچار تغییر می‌شود، کنش و واکنش‌های درون این ارگان نیز تغییر می‌یابد. در نتیجه، گازهایی که در بازدم از ریه خارج می‌شوند، در مقایسه با بازدم ریه فرد سالم، ترکیبات دیگری دارند. جمعی از پژوهشگران اتریشی بر این باورند که سگ‌های تربیت شده می‌توانند این تغییر را حس کرده و سرطان ریه را در مراحل اولیه آن تشخیص دهند.
تحقیقات مختلفی که در آنها از سگ‌های آموزش دیده استفاده شده است، نشان می‌دهند که این سگ‌ها به احتمال بسیار زیاد می‌توانند سرطان ریه را از روی بازدم فرد بیمار تشخیص دهند. دکتر فلیکس هرت، متخصص بیماریهای ریوی در دانشگاه هایدلبرگ، به چنین روشی به دیده تردید می‌نگرد. او پزشکی است که به دستگاه‌های مجهز و تکنولوژی بیمارستانی بیشتر از پارس یک سگ اعتقاد دارد.
درستی ۹۳ درصد موارد تشخیص
دکتر هرت می‌گوید: «برای من هم پذیرفتنی است که این تئوری می‌تواند درست باشد، اما برای تشخیص بیماری مناسب نیست.» ورنر گلایش‌وایت اما نظر دیگری دارد. او سال‌ها در اداره پلیس اتریش سگ‌های یابنده مواد مخدر و مواد منفجره را تربیت کرده است و اکنون با بنیاد تحقیقاتی تربیت سگ‌های سرطان‌یاب همکاری می‌کند. در این بنیاد در یک دوره پنج‌ماهه سگ‌هایی تربیت می‌شوند که پوزه‌های کشیده و بینی بزرگی دارند.
ورنر گلایش‌وایت می‌گوید: «پوزه کشیده سلولهای بویایی بیشتری دارد و سگ‌هایی که پوزه کشیده دارند قوه بوبایی قوی‌تری دارند.» ورنر گلایش‌وایت هیچ تردیدی در توانایی سگ‌هایش ندارد. در پروژه آزمایشی‌ای که در سال۲۰۱۰ در اتریش انجام شد، سگ‌های سرطان‌یاب این بنیاد در ۹۳ درصد موارد به درستی وجود سرطان را تشخیص دادند.
گلایش‌وایت حتی به موردی اشاره می‌کند که توانستند یک تومور چند میلی‌متری را شناسایی کنند. او می‌گوید: «این تومور آنقدر کوچک بود که حتی در عکس‌برداری هم مشخص نشده بود. اما به دلیل اینکه سگ‌ها تومور را بو کشیده بودند و پارس می‌کردند، فرد دوباره معاینه شد که این‌بار تومور در دستگاه ماموگرافی کامپیوتری خود را نشان داد.»
"به پزشک مراجعه کنید"
کسانی که می‌خواهند با این روش معاینه شوند، در اینترنت فرم مخصوصی را پر می‌کنند. سپس بسته‌ای که حاوی یک بالون کوچک و چند شیشه آزمایشگاهی است به آدرس متقاضی ارسال می‌شود. فرد بایستی ابتدا درون بالون فوت کند، بعد هوای درون بالون را به درون شیشه‌ها منتقل کند. این شیشه‌ها حاوی مواد خاصی هستند که با بازدم ترکیب می‌شوند و آن را حفظ می‌کنند. شش هفته بعد نتیجه معاینه حاضر است.
دکتر فلیکس هرت، پزشک متخصص بیماریهای ریوی، معتقد است که این روند صحیح نیست. به گفته او، شیوه ذخیره بازدم که در آن گازهای بازدم با ماده دیگری ترکیب می‌شوند، ساختار آنها را تغییر می‌دهد. دکتر هرت می‌گوید: «برای تشخیص این ترکیبات در هوای بازدم به دستگاه‌های مجهز آنالیز نیاز داریم. نگه داشتن بازدم در ترکیبی که از ریه بیرون آمده بسیار سخت است. برای تشخیص سرطان به دکتر مراجعه کنید.»
البته با وجود چنین توصیه‌هایی، روش تشخیص زودهنگام سرطان که توسط بنیاد تربیت سگ‌های جستجوگر در اتریش عرضه می‌شود، در چند ماهی که از آغاز آن می‌گذرد توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.