آگاهی‌رسانی به پناهجویان در آلمان درباره خطر ایدز
۱۳۹۶ اسفند ۲۸, دوشنبه
یک پیش‌داوری در آلمان می‌گوید که با پناهجویان نمی‌توان درباره‌ی بیماری ایدز صحبت کرد. اما تجربیات خانم نیکل تسیویتسا، مدیر دفتر مشاوره‌ی ایدز برای پناهجویان چیز دیگری می‌گوید. او ۱۷ سال پیش در شهر نورنبرگ مرکز مشاوره‌ای برای بیماری ایدز دایر کرد.
سه سال پیش با پشتیبانی "بنیاد ایدز آلمان" از او خواسته شد که برای پیشگیری از ویروس نقص ایمنی (اچ‌آی‌وی) در اقامتگاه‌های پناهجویان فعال شود. نیکل تسیویتسا ماهی یک بار به شهرک تسیرندورف در نزدیکی نورنبرگ می‌رود که مرکز پذیرش اولیه‌ی پناهجویان در آنجا قرار دارد. او با کمک مترجمان پناهجویان را به کافه‌تریا دعوت می‌کند تا مستقیم با آنان درباره‌ی خطر بیماری ایدز گفت‌وگو کند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
باورهای دینی و مشکلات فرهنگی
آگاهی‌رسانی و روشنگری برای پیشگیری از ایدز در این محل خیلی به مدارس یا دیگر موسسات فرهنگی شباهت ندارد. معلمی در اینجا وجود ندارد که درس بدهد. از ادواتی مانند آلت جنسی مصنوعی (دیلدو) هم استفاده نمی‌شود. بیشتر پناهجویان که از حوزه‌های فرهنگی دیگری می‌آیند روی این مسائل حساس‌اند. کار ترجمه را در این جلسات افرادی بر عهده دارند که خودشان پناهجو بوده‌اند یا هنوز هستند.
مصطفی محمد، ۲۹ ساله، یکی از این افراد است که حدود دو سال و نیم پیش از سوریه به آلمان آمده و حدود دو ماه در اقامتگاه تسیرندورف ساکن بوده است. او اکنون به عنوان پناهنده به رسمیت شناخته شده و چون زبان آلمانی را آموخته، می‌تواند به هموطنان خود کمک کند و به آنان درباره‌ی بیماری ایدز آگاهی دهد.
مصطفی محمد تصریح می‌کند که خود او هم در آغاز در چنین جلسات آموزشی شرکت کرده است. او اعتراف می‌کند که در آن زمان از بیماری نقص ایمنی چیزهایی شنیده بوده، اما نمی‌دانسته شخص از چه راهی به آن مبتلا می‌شود.
در جلسات ماهانه گاهی برخی از پناهجویان به محض آغاز صحبت‌ها با دیدن تصاویر نقاشی شده یا کاندوم‌ها جلسه را ترک می‌کنند و حاضر به شنیدن بقیه‌ی توضیحات نیستند. اما بیشتر پناهجویان می‌مانند و به حرف‌ها گوش می‌دهند. به گفته‌ی محمد، کار ساده‌ای نیست که پناهنده‌ای از سوریه را متقاعد کنیم که روشنگری درباره‌ی بیماری ایدز مهم است و معدودی از پناهجویان به محض شنیدن سخنانی درباره‌ی موضوعاتی چون آمیزش جنسی، جلسه را ترک می‌کنند.
یکی از پناهجویان سوری به نام محمد عبید که حاضر است در جلسه‌ی مشاوره ایدز شرکت کند تصریح می‌کند: «خیلی از افراد فکر می‌کنند بیماری ایدز در خاورمیانه موضوع مهمی نیست، زیرا این بیماری به روابط جنسی پیش از ازدواج بازمی‌گردد که مجاز نیست. اما چنین تصوری درست نیست و در کشورهای خاورمیانه همه‌ی این اتفاقات در پنهان روی می‌دهد.»
بیشتر بخوانید: ایدز در ایران؛ افزایش شیوع در میان زنان و از راه رابطه جنسی
بنابراین در جلسات ماهانه‌ی مشاوره‌ی ایدز در اقامتگاه پناهجویان مشکل زبانی وجود ندارد، اما مشکلات فرهنگی وجود دارد و گاهی دنیاهای متفاوتی با هم روبرو می‌شوند. مصطفی محمد یادآور می‌شود که واکنش پناهجویان به روشنگری درباره‌ی ایدز به سطح آموزش افراد و روحیات آنان هم بستگی دارد. برای نمونه آگاهی‌رسانی به افرادی که مومن هستند و اصرار دارند مرتب به مسجد بروند دشوارتر است.
"حاضریم درباره‌ی واقعیت‌ها صحبت کنیم"
مترجم دیگر این جلسات احمد امینی، ۲۱ ساله است. او مشتی بسته‌های کاندوم از جیب بیرون می‌آورد و روی میز می‌ریزد. پناهجویان نخست لبخندی می‌زنند و بعد کاندوم‌ها را برمی‌دارند. احمد امینی هم چند سال پیش از ایران به آلمان آمده است. او به عنوان فرزند یک زوج افغان در ایران بی‌تابعیت محسوب می‌شده است. در تسیرندورف تعدادی پناهجوی ایرانی با احمد امینی سر یک میز نشسته‌اند و بحث داغی میان آنان به زبان فارسی درباره‌ی "سکس" و "اچ‌آی‌وی" درگرفته است.
میلاد سلامت یکی از پناهجویان ایرانی می‌گوید: «در ایران مبتلایان به ایدز وجود دارند، اما درباره‌ی آنان سکوت می‌شود. ولی این موضوع برای ما پناهجویان یک شوک فرهنگی نیست و حاضریم درباره‌ی واقعیت‌ها صحبت کنیم.»
هنگامی که احمد امینی از روش‌های درمانی برای بیماران ایدز در آلمان سخن می‌گوید، همه ساکت می‌شوند. میلاد سلامت اعتراف می‌کند که از "کوکتل دارویی" برای درمان این بیماری چیزی نمی‌دانسته است. اما برخی هم اطلاعاتی در این باره داشته‌اند.
بیشتر بخوانید: رابطه جنسی نخستین راه انتقال ویروس ایدز در ایران
ابتلا به بیماری، دلیلی برای پناهجویی
خود اطلاع از درمان بیماری ایدز و امید مداوای پزشکی می‌تواند دلیلی برای فرار پناهجویان از کشورشان باشد. خانم تسویتسا تصریح می‌کند که پناهجویانی هستند که به اچ‌آی‌وی مبتلا بوده‌اند و چون در کشور خود شانس مداوا نمی‌دیده‌اند، برای درمان به آلمان آمده‌اند.
بایرن تنها ایالت آلمان است که در حال حاضر از همه‌ی پناهجویان تست اچ‌آی‌وی می‌گیرد. این آزمایش پزشکی مناقشه‌برانگیز برای برخی از پناهجویان قرعه‌ی شانس بوده است چون در صورت مبتلا بودن به بیماری، افق تازه‌ای برای درمان به روی آنان گشوده می‌شود.
از سوی دیگر آمار تست اچ‌آی‌وی نشان می‌دهد که افزایش شمار پناهجویان با افزایش شمار مبتلایان به بیماری همراه نبوده است. در سال ۲۰۱۴ تعداد مبتلایان تازه در این منطقه ۹۳ نفر بود و اگر چه در سال ۲۰۱۵ به ۱۰۱ افزایش یافت، اما در سال ۲۰۱۶ به ۸۴ نفر کاهش یافت.
جهت مقایسه باید گفت که شمار مبتلایان در سطح ملی در آلمان از سال‌ها پیش تقریبا ثابت است و حدود ۳۵۰۰ نفر در سال در کل کشور به این بیماری مبتلا می‌شوند.