۱۰ کشته و صدها بازداشت در اعتراضات ایران

چند روز پس از آغاز تظاهرات در ایران که در این میان ۱۰ کشته به جا گذاشته و حدود ۸۰۰ تن در آن بازداشت شده اند، سیاستمداران و رسانه های این کشور نمی دانند در برابر این رویدادها چه موضعگیری اختیار کنند. آیا آنگونه که در آغاز ادعا می شد، مسأله بر سر انتقاد از گرانی و سیاست اقتصادی حکومت رئیس جمهور حسن روحانی است؟ یا این که می توان به شعارها و ویدویوهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی باور کرد که در آن رژیم اسلامی ایران در مجموع مورد انتقاد قرار می‌گیرد؟

یک کارشناس امور سیاسی در تهران، که به دلیل حساسیت اوضاع از ذکر نام خود خودداری می‌کند، می گوید هردو مسأله ممکن است. این کارشناس، تندروان را عامل اصلی اولین اعتراضات در مشهد می خواند که برای تضعیف حکومت روحانی راه انداخته اند. معاون رئیس جمهور ایران در همان آغاز هشدار داد که این عمل بسیار زود از کنترول خارج خواهد شد، چیزی که به باور همین کارشناس دقیقاً صورت گرفت.

به تازگی حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در واکنش خود به این اعتراض‌ها گفته است: «اما انتقاد مردم تنها اقتصاد نیست. مردم راجع به فساد حرف دارند. مردم راجع به شفافیت حرف دارند. می‌گویند مسایل شفاف باشد. مردم می‌خواهد در بخش قانون‌گذاری، در بخش اجرایی در بخش قضایی و بخش‌های دیگر کشور مسایل به وضوح برای آن‌ها تبیین بشود تا بتوانند قضاوت دقیق بکنند.»

رئیس جمهور ایران در سخنرانی خود انتقاد از سوی مردم را برحق خوانده، ولی خشونت را اکیداً رد کرد: «در عین حالی که از نقد استقبال می‌کنیم، در عین حالی که دستگاه‌های مسئول کشور ما باید زمینه را برای انتقاد قانونی مردم، اعتراض قانونی مردم و حتی اجتماع قانونی مردم فراهم کنند، و این حق مردم ما هست، در عین حال نباید بگذاریم فضایی ایجاد شود که در آن فضا دوستداران انقلاب و مردم ما برای زندگی و امنیت شان نگرانی داشته باشند.»
برخورد حکومت ایران با این اعتراض ها انتقاد ایالات متحده امریکا را در پی داشت. وزارت خارجه در واشنگتن دو روز پیش بازداشت شهروندان ایران در اعتراضات مسالمت آمیز را محکوم کرد. دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا در یک پیام تویتری نوشت: "گزارش های زیادی از اعتراضات مسالمت آمیز ایرانی ها وجود دارد که آنها از فساد اداری رژیم و از بین بردن ثروت ملت در راه تمویل ترور در خارج خسته شده اند، و جهان تماشا می کند".
حسن روحانی در سخنرانی خود، بدون اینکه از ترامپ نام ببرد، گفت: «این آقایی که امروز در امریکا می‌خواهد با مردم ما همدردی بکند، یادش رفته است که چند ماه پیش ملت ایران را ملت تروریست نامید. آدمی که سر تا پا علیه ملت ایران است، اگر بخواهد دلسوزی بکند با مردم ایران، این جای سوال و تامل دارد.»

اعتراضات به روز پنجشنبه (۲۸ دسمبر ۲۰۱۷) در مشهد و چند شهر دیگر ایران علیه گرانی، بیکاری فساد اداری و سیاست اقتصادی حکومت آغاز شد. همچنان سیاست رژیم اسلامی در قبال سوریه نیز مورد انتقاد مظاهره چیان قرار داشت.