نگرانی از فقدان فزاینده آب در افغانستان

تا سه سال پیش گفته می‌شد که افغانستان دارای ذخیره‌های بزرگ آب است. اما حالا مقامات حکومت محتاطانه سخن می‌گویند و از کمبود منابع آب در این کشور نگرانند. از سوی دیگر تغییرات اقلیم سبب شده است تا بارندگی‌ها در افغانستان کاهش یابد و به دلیل گرمی هوا، کوه‌های پوشیده از برف، که ذخیره‌گاه‌های اصلی آب افغانستان هستند، پوشش سفید شان را از دست دهند و یا برف کمتری را ذخیره کنند. 
براساس اظهارات مقام‌ها در وزارت انرژی و آب، گرم شدن هوا چالش اصلی برای منابع آب در افغانستان است. زیرا به هر اندازه هوا گرم‌تر می‌شود به همان اندازه برف و باران کمتر می‌شود و ذخیره‌گاه‌های آب در کوه‌های بلند از بین رفته است.
وزارت انرژی و آب افغانستان می‌گوید حالا زمان آن فرارسیده است تا نهادهای حکومتی آب موجود در افغانستان را مدیریت کنند و از مصرف بیهوده آب جلوگیری نمایند. 
علی احمد عثمانی وزیر انرژی و آب افغانستان روز یک شنبه در مراسم تجلیل از روز جهانی آب گفت: «هر روز که سطوح نفوذ ناپذیر افزایش پیدا می‌کند، پوشش گیاهی از بین می‌رود و جنگلات به شکل بی‌رویه قطع می‌شوند، این عوامل سبب می‌شود تا آب نتواند به صورت طبیعی و منظم در سطح زمین جریان پیدا کند.» وزارت انرژی و آب می‌گوید که تغییرات اقلیمی سبب شده است تا یخچال‌های طبیعی، حوزه‌های آبریز دریایی و محیط‌های شهری به شدت آسیب ببینند.
نگرانی از کاهش آب در مناطق شهری
ساخت و سازهای بی‌رویه در شهرهای کلان افغانستان سبب شده است ساکنان این شهرها با کمبود آب روبرو شوند. نگرانی وزارت انرژی و آب این است که از یک سو استفاده بی‌رویه از آب‌های زیر زمینی و از سوی دیگر اسفالت سرک‌ها، کوچه‌ها و پخته‌کاری مکان‌های زیستی سبب شده است تا آب کافی توسط زمین جذب نشود. 
وزیر انرژی و آب از مردم خواست تا در هنگام اعمار ساختمان‌ها خلاهایی را برای جذب آب در نظر گیرند.
افزایش سیلاب‌های پیامد دیگر ساخت و سازهایی است که منابع آب و محیط زیست در آن مدنظر گرفته نمی‌شود. حکومت افغانستان حالا تاکید دارد که در هر ساخت و ساز باید خلاهایی برای نفوذ آب در زیر زمین مدنظر گرفته شود. 
کمبود آب در کابل 
کمبود آب در شهر کابل پایتخت افغانستان به یک معضل تبدیل شده است. در برخی از مناطق مردم به آب آشامیدنی صحی دسترسی ندارند و تحقیقاتی که در مورد آب کابل صورت گرفته نشان می‌دهند که آب‌های زیر زمینی آلوده شده و برای نوشیدن قابل استفاده نمی‌باشد. 
مقامات حکومتی امیدوارند که با ساخت بند شاه توت، بتوانند آب مورد نیاز ۲ میلیون نفر در کابل را تامین کنند این در حالیست که نفوس شهر کابل به بیش از پنج میلیون نفر رسیده و برای تامین آب مورد نیاز این جمعیت، برنامه مشخصی وجود ندارد. 
اکبر احمدی معین وزارت شهرسازی و مسکن در این مراسم گفت: «با اعمار بند شاه توت حداقل ده میلیون متر مکعب آب خواهیم داشت که برای دو میلیون تن در شهر کابل می‌تواند آب آشامیدنی تهیه کند.»
آقای احمدی از ساکنان شهر کابل خواست تا آب‌باران را در حویلی‌های خود ذخیره کنند: «کوشش کنیم تا در حویلی خود از هر قطره آب که توسط برف و باران و یا شستن حویلی این آب‌ها را ذخیر کنیم.»
مسوولان وزارت شهر سازی تاکید کردند که مردم از ساخت چاه‌های فاضلاب غیرمعیاری جلوگیری کنند. این در حالیست که تحقیق روی آب‌های زیر زمینی کابل نشان داده که چاه‌های غیرمعیاری فاضلاب سبب آلوده شدن آب‌های زیر زمینی شده است. 
رییس جمهور غنی در سال ۲۰۱۶ تاکید کرد که می‌خواهد آب‌های افغانستان را مهار کند. او از ساخت ۲۱ بند آب سخن گفت و تاکید کرد که بیشتر آب‌های افغانستان به کشورهای همسایه سرازیر می‌شوند. اما مقامات حکومتی در مراسم امروزی در مورد بندهای آب معلوماتی ارایه نکردند. 
آب دریاهای بزرگی چون دریای هلمند و دریای کنر به ایران و پاکستان سرازیر می‌شود و استفاده افغانستان از این دریاها بسیار اندک است. آب دریای آمو در شمال افغانستان نیز وارد کشورهای آسیای میانه می‌شود و افغانستان نمی‌تواند از این آب برای آبیاری و زراعت استفاده نماید.

حسین همراز - کابل