توافقی در برنامه هسته ای ایران در چشمسرس نیست
۱۳۹۴ خرداد ۱۰, یکشنبه
عباس عراقچی، معاون مذاکره کننده ارشد ایران روز شنبه پس از دیدار شش ساعته بین جان کری وزیر خارجه ایالات متحده امریکا و محمد جواد ظریف همتای ایرانی اش در ژینو گفت که "هنوز هم تفاوت هایی وجود دارد".
پیش از نشست انتظار می رفت که کری و ظریف گفتگوهای خود را روز یکشنبه نیز ادامه دهند. در نشست روز شنبه هلگا شمید دیپلمات آلمانی اتحادیه اروپا نیز شرکت کرده بود.
یک نماینده وزارت خارجه ایالات متحده امریکا در ژنیو گفته است که کری و ظریف "بحث های دقیق و جامع روی تمام مسایل" انجام داده اند. او در ادامه گفته است که واشنگتن تصمیم گرفته است که روی توافق بر سر مسایلی که هنوز باز مانده اند و مورد پرسشند کار کند و همچنین مهلت تعیین شده را در نظر داشته باشد. مهلت تعیین شده برای رسیدن به یک توافق نهایی در آخر ماه جون، به پایان می رسد.
نماینده وزارات خارجه ایالات متحده امریکا بعد از نشست گفته است که "ما واضح ساختیم که در حال حاضر در مورد تمدید مهلت فکر نمی کنیم". او در ادامه گفت که "30 جون یک تاریخ مناسب است". در فرانسه و ایران روی تمدید مهلت فکر شده بود. ظریف در ژینو به جواب این سوال که آیا تا تاریخ 30 جون می توانند به یک توافقی نایل آیند، گفت که "ما کوشش می کنیم".
ایران و گروه موسوم به "5 + 1" که شامل ایالات متحده امریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین و آلمان است، در اوایل ماه اپریل در مناقشه هسته ای که سال های طولانی ادامه داشت، روی نقاط کلیدی با هم موافقت کردند. بنابراین ایران اجازه استفاده از انرژی هسته ای را تنها برای مقاصد غیرنظامی پیدا کرده است و در عوض این کشور می تواند لغو و یا به تعلیق انداختن تحریم هایی را که سال 2006 علیه این کشور وضع گردیده، انتظار داشته باشد.
با وجود موافقت روی چارچوب کلی برنامه هسته ای ایران، روی نقاط مهم هنوز اختلافات باقی مانده است. در پهلوی دیگر مسایل، عراقچی مذاکره کننده ارشد ایران روز شنبه اندکی قبل از آغاز مذاکرات گفته بود که تهران بازرسی های بین المللی از تاسیسات نظامی و بازرسی دانشمندان ایرانی را رد می کند. او با این اظهاراتش به پروتکل الحاقی قرارداد منع گسترش سلاح های هسته ای، که بازرسان سازمان بین المللی نظارت از انرژی اتمی (IAEA) حق دسترسی به تمام تاسیسات و تجهیزات، از جمله تاسیسات نظامی را بدست می آورند، اشاره کرد. او گفته است که در قبال این مسأله هنوز توافقی صورت نگرفته و مذاکره ادامه دارد.
عراقچی در گذشته نیز بین دسترسی به دستگاه های اتومی و بازرسی آنها تفاوت قایل می شد. آیت الله علی خامنه ای رهبر روحانی ایران به تاریخ 20 ماه می سال روان میلادی نیز بازرسی از تأسیسات نظامی توسط بازرسان خارجی را رد کرد. خامنه ای در تمام امور مهم دولتی حرف آخر را می زند.
غرب شک دارد که ایران روی ساخت بمب هسته ای کار می کند؛ اما تهران این اتهام را رد کرده است. توافق با کشورهای "5 +1" می تواند ایران را به صحنه سیاسی بین المللی بازگرداند و از طرف دیگر تاثیرات مثبتی روی درگیری ها در شرق میانه داشته باشد. همچنین با لغو تحریم ها، ایران می تواند روابط اقتصادی بین المللی اش را دوباره گسترش دهد. با این حال، روی لغو تحریم ها نیز هنوز اختلاف نظر وجود دارد. تهران خواستار لغو سریع تحریم ها از جانب سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا است. در عوض گروه "5 + 1" می خواهد مکانیزمی را در معامله هسته ای ایجاد کند که با آن در صورت تخطی از موافقتنامه اجازه بازگشت ساده و فوری به تحریم ها را داشته باشند.