محمد علی، چهرۀ افسانوی بوکس، درگذشت

باب گونل، سخنگوی این بوکسر پیشین از درگذشت محمد علی با این توضیحات خبر داد: محمد علی، پس از ۳۲ سال مجادله دوامدار علیه بیماری پارکینسون، به عمر ۷۴ سالگی چشم از جهان بست. این بوکسر وزن ثقیل روز پنجشنبه به خاطر مشکل تنفسی به یک کلینیک شهر فونیکس در ایالت آریزونای ایالات متحدۀ امریکا منتقل گردیده بود.

مروری بر یک زندگی منحصر به فرد

محمد علی به خاطر بوکسر شد که بایسکل اش را کسی دزدیده بود. در آن زمان او ۱۲ ساله بود و با نام "کِشوس مارسلوس کلی" جوان در شهر لوییویل ایالت کنتاکی امریکا به سر می برد. جو مارتین، مربی بوکس وی حکایت می کند که در آن زمان کلی گریه کنان نزد او آمده و سوگند یاد کرد که سارق بایسکل اش را خورد و خمیر می کند. جو مارتین این نوجوان سیاهپوست را که از خانوادۀ تنگدستی بود، به اصطلاح زیر بال خود گرفت. مارتین گفت: "او در میان همه کودکان زحمتکش ترین بود".

کلی در ۱۸ سالگی در سال ۱۹۶۰ در مسابقات المپیا در روم قهرمان وزن نیمه ثقیل گردید. گفته می شود که او مدال طلای خود را بعداً به رودخانۀ اوهایو انداخت زیرا خشمگین بود که چرا سیاهپوستان در شهر زادگاهش مورد تبعیض قرار می گیرند. کلی پس از ۱۰۰ پیروزی در ۱۰۸ مسابقه دیگر به بوکس آماتور پایان داده و به گونۀ حرفه یی به این ورزش ادامه داد. یازده تاجر سفیدپوست از شهر لوییویل مشترکاً تصمیم گرفتند تا ورود کلی به عرصۀ بوکس حرفه یی را ممکن سازند.

"من عالی ترین ام!"

این بوکسر با استعداد یک فرد متکبر و خود ستا خوانده می شد. کلی پیش از مسابقات اش خود را "قوی ترین و بهترین بوکسر تاریخ" می خواند و حریف خود را به باد تمسخر می گرفت. کلی، در اولین مسابقه اش برای دریافت کمبربند قهرمانی جهان در فبروری ۱۹۶۴ در برابر سنی لیستون، کمتر طرفدار داشت. اما لیستون در روند ششم سر تسلیم گذاشت. کلی به عنوان قهرمان جدید جهانی فریاد کشید: "من عالی ترین ام!".

کلی در همان سال به عضویت سازمان "امت اسلام" به رهبری مالکولم ایکس، که یک فعال و مدافع حقوق مدنی بود، درآمد. او نام خود را از کشیوس کلی به محمد علی تغییر داد. وقتی محمد علی در سال ۱۹۶۷ از خدمت سربازی اباء ورزید، نه تنها لایسنس بوکس خود را از دست داد، بلکه به پنج سال حبس نیز محکوم شد. اما با پرداخت ضمانت نقدی این بوکسر استثنایی به زندان نرفت. محمد علی در بیانه های علنی اش از جنگ ویتنام شدیداً انتقاد می کرد.

مسابقۀ قرن

هنرمندان و روشنفکرانی مانند ریچارد برتون و هنری فوندا، هنر پیشه های هالیوود، و یا ترومن کاپوتی نویسنده، مشترکاً تلاش کردند علی دوباره اجازه یابد که به رینگ بوکس برگردد. وقفۀ اجباری سه سال طول کشید. محمد علی به تاریخ ۸ مارچ ۱۹۷۱ در نیویارک در "مسابقۀ قرن" علیه جو فریزر قهرمان آن وقت جهانی وارد میدان شد. این مبارزه بیشتر از یک مسابقۀ ورزشی بود. علی برعکس فریزر، به خاطر فعالیت های سیاسی اش یک ضد امریکایی خوانده می شد. پس از ۱۵ روند فریزر با داشتن پاینت بیشتر بر علی پیروز شد.

بعد ها در سال ۱۹۷۵ در مانیلا علی توانست فریزر را در ۱۴ روند شکست بدهد.

اما محمد علی مسابقات دیگری را نیز انجام داد که در تاریخ بی سابقه بوده اند، مثلاً مسابقۀ موسوم به "مبارزه در جنگل". در این مسابقه علی در سال ۱۹۷۴در کنشاسا، که امروزه جمهوری دموکراتیک کانگو نام دارد، جورج فورمن را به مبارزه طلبید. فورمن تا آن زمان شکست ناخورده بود، و در اکثریت مسابقات اش حریف خود را با ضربۀ فنی "ناک اوت" از پا درآورده بود.

محمد علی مثل یک رقاص ماهر در رینگ بوکس حرکت می کرد. او شیوۀ مسابقه اش را چنین توضیح می داد: "مثل پروانه بپر و مثل زنبور نیش بزن!".

محمد علی در روند های اولی در برابر چشمان ۱۰۰ هزار تماشاچی جورج فورمن را به حاشیۀ رینگ کشاند و بالاخره در روند هشتم این قهرمان وزن ثقیل بوکس را به زمین انداخت. علی به این ترتیب برای دومین بار لقب قهرمانی جهان را کسب کرد.

محمد علی بعداً در سال ۱۹۷۸، در مسابقه در برابر لئون سپینسک، برای سومین بار کمربند قهرمانی جهان را بدست آورد.

در پایان سال ۱۹۸۱، پس از تقریباً ۴۰ سال در رینگ بوکس، محمد علی با شکست در برابر تریفور بیربیک، از حرفۀ بوکس دست کشید. او در این زمان به بیماری پارکینسون مبتلا شده بود. وضع صحی وی در سال های پس از آن همواره بدتر گردید. لکنت زبان، لرزش بدن و کندی در حرکات وی احتمالاً ناشی از ضرباتی بوده است که در مسابقات بوکس به بدن اش وارد می شد. وقتی علی در سال ۱۹۹۶ در اتلانتا مشعل المپیا را روشن کرد، وضعیت صحی وی سراسر جهان را متأثر ساخت و مورد هرگونه ستایش و احترام قرار گرفت. کمیتۀ بین المللی المپیک در سال ۱۹۹۹ لقب "ورزشکار قرن" را به وی اعطا کرد. محمد علی در مراسم افتتاح مسابقات المپیک سال ۲۰۱۲ در لندن، از حمل کنندگان پرچم المپیا بود.