قابله‌ها، امیدی برای زنان حامله در افغانستان

قابله‌ها زیر نظر کادر حرفه ای شفاخانه ولایتی مرکز بامیان آموزش می‌بینند که زنان باردار را در حین زایمان حمایت کرده و از مادر وطفل بعد از تولد مراقبت کنند. این برنامه از سوی کمیسیاریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) با همکاری مشترک سازمان امدادی محلی «انجمن خدمات اجتماعی و فنی وطن» راه اندازی شده است.

طالبان از زمان تصرف قدرت در سال ۲۰۲۱ برای دسترسی زنان به دوره های آموزشی، حضور در دانشگاه ها و بازار کار محدودیت هایی وضع کرده اند. تنها در بخش صحی استثنائاتی وجود دارد. ۴۰ بانوی جوان که در چوکات این برنامه آزمایشی در شفاخانه بامیان دوره آموزشی را سپری می کنند، قرار است در آینده در قریه جات شان از زنان حامله مراقبت کنند.

شرکت کننده گان دروس را با تمرکز و انگیزه دنبال می کنند. یک بانوی ۲۳ ساله اشتراک کننده در دوره آموزشی قابله ها گفت: «می خواهم بیاموزم و به انسان های دیگر در روستای خود کمک کنم.» کمک ضروری است. در افغانستان تقریبا شش درصد تمام نوزادان تازه تولد شده قبل از پایان پنج سالگی جان خود را از دست می دهند.

یکی از کارهای روزمره چک و کنترول فشار خون زنان حامله است. بعضی از قابله ها خودشان نیز مادر اند و با مشکلات جریان بارداری آشنایی دارند. یکی از اشتراک کننده گان این پروژه توضیح داد: «در ابتدا نمی‌خواستم که نرس یا قابله شوم.» اما تجربیات دوران حامله گی نظرش را تغییر داد.

همه چیز باید رعایت شود: یکی از نرس قابله های ۲۰ ساله پیش از شروع تایم کاری چادر و ماسک اش را در جلو آیینه منظم می کند. او در این راه مشکلات زیادی را تحمل می کند، او حدود دو ساعت راه را برای رسیدن به شفاخانه طی می کند.

بعد از سپری کردن دوره آموزشی شان این قابله ها باید در مناطق دور افتاده زنان را در حین زایمان کمک کنند، چرا که در این مناطق اغلبا مردم دسترسی به امکانات صحی و درمانی ندارند. بر اساس معلومات سازمان جهانی صحت افغانستان از جمله کشورهایی با میزان مرگ و میر بالای مادران است. حدود سه درصد زنان در جریان حامله گی و یا در حین زایمان جان خود را از دست می دهند.

عزیزه رحیمی ۳۵ ساله به دلیل عدم دسترسی به مراقبت های صحی پسرش را از دست داد. او گفت: «من دو ساعت خونریزی داشتم و شوهرم نتوانست موتری برای انتقال به شفاخانه پیدا کند.» او در خانه طفل اش را به دنیا آورد اما پسرش اندکی بعد از تولد جان باخت. او ادامه داد: «من نه ماه فرزندم را در بطن ام حمل کردم و بعدا از دست دادم. این بسیار در آور است.»

در شفاخانه بامیان زنان در انتظار درمان اند. بسیاری از آنها دسترسی به معلومات در مورد حامله گی، تولد و برنامه خانوادگی ندارند. نرخ زاد و ولد در افغانستان هنوز هم بالاتر از میانگین منطقه یی است. از نظر آماری در این کشور هر زن ۴.۶۴ کودک به دنیا می آورد. در مقایسه در کشور همسایه ایران این رقم ۱.۶۹ طفل است.