شورای حقوق بشر ملل متحد خواستار توضیحات درقضیه قتل خاشقجی شد

قتل جمال خاشقجی خبرنگار منتقد سعودی در قونسلگری عربستان سعودی در استانبول، به یکی از آزمون های جدی در رعایت حقوق بشر از جانب حکومت شاهی عربستان سعودی مبدل شده است. این خبرنگار سعودی که در ایالات متحده در تبعید زندگی می کرد، به روز دوم ماه اکتوبر در قونسلگری عربستان سعودی در استانبول به قتل رسید. مقامات ترکیه گفته اند که احتمالاً دستور کشتن این خبرنگار از رده های بالای حکومت سعوی صادر شده است.

اکنون در جریان بررسی های عادی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد بر محور چگونگی رعایت حقوق بشر در سعودی، این مسئاله بار دیگر در مرکز توجه مدافعان حقوق بشر قرار گرفته است.

 "جسد خاشقجی قطعه قطعه و با تیزاب نابود شده است"

میشائیل فرایهرفان اونگرن ـ اشترنبرگ، سفیر آلمان در سازمان ملل در این مورد گفت: "ما به شدت در قبال مسئاله خاشقجی نگران هستیم و از حکومت عربستان سعودی تقاضا داریم تا به طور کامل و شفاف در این مورد توضیحاتی را ارائه کرده و پاسخ بدهد."

مارک کاسیر، نماینده ایالات متحده در این سازمان با الفاظ خیلی شدیدی در قبال قتل این خبرنگار اظهار نظر کرده و همچنان بر تحقیقات شفاف در این ارتباط تأکید کرده است.

کاسیر گفت: "ما این قتل عمد را به شدت نکوهش می کنیم. معرفی و پاسخگویی افراد دخیل در این قتل مهم است. نمی توان از یک بررسی دقیق، کامل و شفاف وانتشار این تحقیقات چشم پوشی نمود."

ریاض پس از تایید قتل جمال خاشقجی، توضیحات ضد و نقیضی را ارائه کرد. بعد از گذشت چندین هفته از ناپدید شدن خاشقجی، خانواده شاهی عربستان اعلام کرد که این خبرنگار منتقد حکومت این کشور در قونسلگری سعودی کشته شده است.

بندر العیبان، رئیس کمیسیون حقوق بشر عربستان سعودی در ژنیو تعهد کرده است که در مورد چگونگی کشته شدن این خبرنگار، با جزئیات کامل توضحیاتی به شورای حقوق بشر ارائه خواهد شد. او گفته است که شاه سلمان یک وکیل مدافع را توظیف نموده است تا تمام حقایق این اتفاق را بررسی کند.

او افزود: "می خواهم بگویم که کشور من وعده داده است که در قبال کشته شدن شهروند ما خاشقجی تحقیقات عادلانه را انجام می دهد و همه افرادی را که در این قتل دخیل بوده اند، به محکمه فرا می خواند. این تحقیقات مطابق قوانین داخلی ما انجام خواهند یافت."

اینکه اظهارات وی مبنی بر «تحقیقات براساس قوانین داخلی ما» چه مفهومی را ارائه می کند، روشن نیست. بنا بر این بعید نیست که تمام اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل در این ارتباط متردد باشند.

تشدید فشارها بر عربستان در قبال ناپدید شدن خاشقجی

یولیا لاگنر، یک تن از بنیان گذاران «گروه حقوق بشری منا» با صراحت در این زمینه اظهار نظر کرده و تأکید نمود: "هیئت عربستان سعودی وعده سپرده است که تحقیقاتی در این زمینه انجام خواهد یافت. اما حکومت سعودی یک طرف این قضیه است، و ممکن نیست که این تحقیق به صورت مستقل انجام یافته و مسئاله روشن گردد. بنابراین، ما بر تحقیقات مستقل تأکید داریم؛ طور مثال تحقیقات از جانب سازمان ملل."

فعالان حقوق بشر فراتر از قتل خاشقجی، بر وضعیت به شدت وخیم حقوق بشر در عربستان سعودی تأکید دارند. این فعالان بار بار از افزایش رقم اجرایی شدن اعدام ها در این کشور، سرکوب شدید زنان و تعقیب سیستماتیک منتقدان حکومت خبر می دهند. علاوه بر این، سازمان های مذکور از رفتار به شدت وحشیانه در عملیات ائتلاف عربی به رهبری سعودی در یمن هشدار داده و اظهار نگرانی می کنند.

دیتریش کارل ماورر/ نادیه فضل