سفر سياستمداران غربي و ادعاي فشار بالاي حامد کرزي
۱۳۸۸ مهر ۲۶, یکشنبهبرنارد کوشنر، وزير خارجهي فرانسه، جان کري، رييس روابط خارجي مجلس سناي امريکا و زلمي خليلزاد، سفير پيشين امريکا در کابل، از مقامها و سياستمداران غربي هستند که به افغانستان سفر کرده اند.
در همين حال، سخنگوي حامد کرزي، رييس جمهور و نامزدي با بالاترين آراي انتخاباتي، گفته است که حامد کرزي تحت فشار خارجيها قرار دارد تا به تعهداتي تن در دهد. پيشتر از اين، داکتر عبدالله عبدالله حامد کرزي، رقيب انتخاباتي خود را متهم به جو سازي، از طريق انتقاد عليه خارجيها نموده است.
برنارد کوشنر، وزير خارجهي فرانسه، در يک کنفرانس مطبوعاتي، امروز در کابل گفت زماني که نتايج نهايي انتخابات از سوي کميسيون مستقل انتخابات اعلام ميشود، بايد همه آن را بپذيرند.
اين اظهارات وزير خارجهي فرانسه، در حالي صورت ميگيرد که پيش از اين، داکتر عبدالله پذيرفتن نتيجهي انتخابات را، مشروط به رفتن آن به دور دوم کرده است. به گفتهي داکتر عبدالله، هرگاه انتخابات به دور دوم نرود، به معناي "چشمپوشي" از تقلب است، که وي آنرا نميپذيرد.
از سوي ديگر، سخنگوي ستاد انتخاباتي حامد کرزي گفته است انتخابات به دور دوم نميرود.
در همين حال، برنارد کوشنر امروز در کابل گفت حامد کرزي و داکتر عبدالله بايد نتيجهي نهايي انتخابات را بپذيرند. اما وي افزود نگراني از اين است که اگر انتخابات به دور دوم برود، برعلاوهي مشکلات امنيتي وسرما، همهي طرفها با آن موافق نميباشند.
وزير خارجهي فرانسه گفت: "ابتدا بايد همه، خصوصاً کرزي و داکتر عبدالله، نتيجهاي را که از سوي دو کميسيون اعلام ميشود، بپذيرند. دوم، نميخواهم مشوره بدهم يا مانع آنها شوم، بلي، ما، يعني جامعه جهاني، در برنامه ي دخيل ميباشيم که ميخواهيم به افغانها کمک شود و افغانها خود را توسعه دهند".
تحليلگران به اين باور اند که انتخابات افغانستان به يک بحران انجاميده است. همچنان گفته ميشود تلاشهايي وجود دارد تا دو رقيب انتخاباتي باهم ايتلاف نمايند تا از مشکلات جاري جلوگيري شود. اما تاهنوز هم داکتر عبدالله و هم حامد کرزي، هرگونه ايتلاف را رد کرده اند.
در حالي که برخي مقامهاي غربي به افغانستان سفر مينمايند و مشکلات انتخابات افغانستان در حلقههاي خارجي نيز مورد بحث قرار ميگيرد، برخيها، از جمله طرفداران کرزي از وجود فشارهاي خارجي بر وي صحبت ميکنند.
اما به باور برخي، انتخابات افغانستان در مرحلهاي رسيده است که دو طرف قادر به کنار آمدن و حل آن نميباشند. کميسيون مستقل انتخابات و کميسيون رسيدگي به شکايتهاي انتخاباتي، نهادهاي افغاني تعيين کنندهي نتيجهي انتخابات ميباشد.
اين درحالياست که نامزدان در مورد اعتبار کاري اين نهادها نيز ابراز شک و ترديد کرده اند. داکتر عبدالله گفته است که اعتباري به کميسيون مستقل انتخابات ندارد، و حامد کرزي نيز به کار کميسيون رسيدگي به شکايتهاي انتخاباتي ابراز ترديد کرده است.
در اين ميان، برخيها معتقد اند که مقامهاي غربي، از آنجايي که در افغانستان حضور نظامي دارند، و شکست يا پيروزي در افغانستان متوجه آنها نيز ميشود، نميتوانند در قبال قضاياي افغانستان بيتفاوت باشند. از سوي ديگر، برخي خارجيها را به اعمال نظر در کار کميسيون رسيدگي به شکايتهاي انتخاباتي و تلاش براي ايجاد يک حکومت ايتلافي متهم ميکنند.
ميراحمد جوينده، تحليلگر مسايل افغانستان تاکيد ميکند که هر دو رقيب انتخاباتي بايد قانوني رفتار نمايند.
جوينده ميگويد: "اگر رييس جمهور کرزي است، و اگر داکتر عبدالله است، اينها بايد قانونمند باشند، به قانون پايبند باشند و به قانون عمل کنند. در غيرآن، اگر اينها، از ديد و بازديدها، اين فشارهاي داخلي و خارجي، منجر شود که يک پروسهي ضد قانون به وجود بيايد، شخصا من با آن مخالف ميباشم".
در همين حال، هرچند هنوز نتيجهي انتخابات اعلام نشده است، اما گفته ميشود انتخابات به دور دوم ميرود. نگرانياي که ابراز ميشود اين است که برگزاري دور دوم انتخابات، به دليل مشکلات امنيتي و فني، براساس حکم قانون يعني دو هفته بعد از اعلام نتايج، ممکن نخواهد بود. از سوي ديگر، هرگاه دور دوم انتخابات تا دوهفته بعد از اعلام نتايج برگزار نشود، ممکن است به دليل سردي هوا که عملا برگزاري انتخابات را در برخي نقاط کشور غيرممکن ميسازد، دور دوم انتخابات به بهار سال آينده موکول شود، که خود ميتواند مشکلساز باشد.
با اين حال، جوينده به اين باور است که خارجيها با توجه به اين که با قضاياي افغانستان درگير اند و با توجه به کمکهاي مالياي که مينمايند، نميتوانند در مورد قضاياي افغانستان بيتفاوت باشند، اما اين مساله، نبايد به مفهوم زيرپا گذاشتن قانون و تصميم نهادهاي افغاني باشد.
جوينده ميگويد: "همين حالا ببينيد، از معاش کارمند ما، تا پوليس ما، تا امنيت ما کلياش وابسته به خارجيها است. ولي ما اميدوار هستيم که خارجيها، ظرفيت نهادهاي افغاني را بلند ببرند، نهادهاي افغاني را بيطرف بسازند و اينها را توانمندي ببخشند که خود شان مستقلانه عمل کنند. ولي اگر نواقصي در کار شان ميبينند، اينها حق دارند که مشوره بدهند براي شان. ولي نبايد اين طور برداشت شود که افغانستان يک کشور اشغال شده است".
قرار است تا يکي دو روز ديگر نتيجهي نهايي انتخابات رياست جمهوري اين کشور اعلام شود.
فرهمند، کابل
ویراستار: یاسر