روز جهانی شستن دست‌ها؛ دست شستن را فراموش نکنیم!

دستان ما با اشیای مختلف در همه جا در تماس می‌شوند. پیش از این که غذا را صرف کنیم، با دستان ما در احوال پرسی دوستان، محکم گرفتن در قطار، بس و هزاران مقصد دیگر استفاده می‌کنیم. ما در جریان این فعالیت‌ها، هزاران نوع میکروب را توسط دستان مان جمع‌آوری می‌کنیم.

تمام میکروب‌ها به گونه یکسان خطرناک نیستند. مثلاَ خوردن حدود ۱۰۰۰ باکتری سالمونیلا انسان را بیمار می‌کند. وجود سالمونیلا در تخم فاسد معمول است. اما باکتری لژیونلا بسیار خطرناک است که کمتر از صد باکتری آن برای مریض ساختن انسان ها کافیست. هوای مرطوب، ذخیره آب گرم و حمام زمینه و جای مناسبی برای رشد این باکتری است. حتی هوای کاملاً پاک هم شامل هزاران باکتری می‌باشد.

یک انچ مربع از تشناب، کم تر از ۶۰ باکتری را در خود جا می‌دهد. به این معناست که نظر به جاهای دیگر، تشناب یکی از پاک ترین محل‌ها می‌باشد. حتی پنجره‌ها هم حاوی میکروب‌های زیاد می‌باشد. این بیشتر به دلیلی می‌باشد که تشناب در هر هفته چندین بار پاک می‌شود. اما پنجره‌ها مثلاَ دو بار در یک سال پاک کاری می‌شوند.

مواظب محل کار تان باشید. به گونه اوسط، روی میز شما در هر انچ مربع بیش از ۱۸ هزار باکتری دارد، یعنی ۴۰۰ مرتبه بیشتر از تشناب. بیشترین میزان میکروب‌ها و آلودگی را کیبورد کمپیوتر دارد در وسط کلیدها جا می‌گیرند. وجود بالاتر از ۶۰ هزار باکتری در هر انچ مربع کیبورد موضوع نادر نیست.

سکه فلزی و کاغذی معمولاً دست به دست می‌شوند. محققین در نیویارک بیش از ۳ هزار باکتری جنتیکی را در روی یک اسکناس دالر تشخیص داده اند. با استفاده از روش تشخیص حساس، دانشمندان در برخی موارد اثرات کوکایین را در پول به دست آورده اند. یک دلیل عمده همین است که فروشندگان نباید پول و غذا را به شکل متوالی به دست بگیرند.

حتی یخچال که ظاهراَ پاک است، نیز مقداری از باکتری را در خود نگه می‌دارد. آب و هوای مرطوب، وجود شحم و بوره بسترهای مناسبی برای هر نوع میکروب به حساب می‌آیند. حتی اگر یخچال به گونه دقیق هم پاک کاری شود، باکتریا در بخش هایی از آن به ویژه رابرهای دروازه باقی می‌ماند.

کارمندان شفاخانه باید در قسمت تمیز کردن متداوم دستان خود با مایع ضد عفونی توجه بیشتر نمایند. به همین دلیل است که در بسیاری شفاخانه ها، افزون بر آب و صابون مایع ضد عفونی هم وجود دارد. پیش از عیادت مریض و بعد از بیرون شدن از شفاخانه، دستان خود را با این مایع مصئون نمایید.

استافیلوکوک اورئوس که در برابر متی‌سیلین مقاوم است، نام یک نوع باکتری خطرناک است. این باکتری بااین خصوصیت شناخته می‌شود که انتی‌بیوتیک نمی‌تواند آن را بکشد. این نوع باکتری حتی اگر مواد غذایی اش نرسد هم می‌تواند تا هفت ماه در سقف اتاق، میزها، بستر خواب، جلد و در دستگیرهای دروازه فعال باشند.

یک کلینیک در منطقه هاربورگ آلمان پژوهش امیدوار کننده‌ای را برای کاهش مقدار باکتری در دستگیرهای دروازه آغاز کرده است. باکتری‌ها مس را خوش ندارند. با معرفی دستگیرهای جدید، مقدار باکتری تا به نصف کاهش خواهد یافت. اما این عمل نمی‌تواند جاگزین دست شستن شود. با وجود این همه، هنوز هم باکتری‌های کافی باقی می‌مانند.

آیا به همین دلیل باید از دست دادن خودداری کنیم؟ در شفاخانه‌ها این کار خوبی خواهد بود، اما در حالات نورمال عجیب و غریب به نظر خواهد رسید. شاید این عمل بهتر باشد که توازن را در حفظ بهداشت و معاشرت در نظر بگیریم. به این معنا که دستان خود را به گونه منظم بشوییم، الماری و ماوس کمپیوتر خود را تمیز نگهداریم. پول غذا را که پرداخت کردیم، فوری به غذا دست نزنیم و یخچال خود را به گونه دوامدار پاک کنیم.