در چه حالت شهروندان اتحادیه اروپا سلب تابعیت میشوند؟
۱۳۹۷ اسفند ۲۳, پنجشنبههورست زیهوفر، وزیر داخله آلمان فدرال آلمان و کاترینا بارلی، وزیر عدلیه این کشور به توافق رسیدند که باید جنگجویان سازمان تروریستی «داعش» تحت شرایط معین، سلب تابعیت شوند.
یک سخنگوی حکومت آلمان گفته است که قرار است "در آینده نزدیک" یک مسوده قانونی در این زمینه تدوین و اجرایی شود.
همزمان با این، در ایالات متحده امریکا و بریتانیا از هدا مثانا و شمیمه بیگم به عنوان کسانی یاد میشود که عروسان اعضای گروه داعش یاد میشوند. این دو تن خواستار بازگشت به کشورهای شان هستند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا چگونه از شهروندانشان سلب تابعیت میکنند؟
اسپانیا: قانون اساسی اسپانیا، سلب تابعیت از شهروندان متولد این کشور را ممنوع کرده است.
با این وجود، در صورتی که یک اسپانیایی پیش از رسیدن به سن ۱۸ سالگی، تابعیت دومی را دریافت کرده باشد، امکان سلب تابعیت اسپانیا از او ممکن است. اما او پس از رسیدن به سن ۱۸ سالگی، در جریان سه سال آینده این فرصت را دارد که اعلام کند می خواهد تابعیت اسپانیایی خود را حفظ نماید.
فرانسه: حکومت این کشور در اوائل سال ۲۰۱۶ برنامه بحث برانگیزش را در زمینه سلب تابعیت از اشخاصی که ارتباطات تروریستی دارند و چگونگی اخراج آن ها از کشور، لغو کرد. این مفکوره پس از حملات تروریستی پاریس در نومبر سال ۲۰۱۵ مطرح شده بود. در حال حاضر در فرانسه فقط امکان سلب تابعیت از اشخاصی وجود دارد که شهروندی فرانسه را در سنین بزرگسالی به دست آورده باشند. خیانت یا عدم وفاداری به کشور فرانسه از جمله دلایلی است که میتواند به سلب تابعیت منجر شود.
پولند: در پولند نیز مانند اسپانیا امکان سلب تابعیت از شهروندان متولد این کشور وجود ندارد. شهروندان پولندی که میخواهند داوطلبانه تابعیت شان را پس بدهند یا ترک کنند، باید نخست خودشان به گونه حضوری، برای ارائه این درخواست به اداره مسئول بروند. بعد باید رئیس جمهور پولند اجازه سلب تابعیت را برای هر کدام از این متقاضیان صادر کند. پولند به همراه سویدن و کرواسیا جزو سه کشور عضو اتحادیه اروپا است که امکان سلب تابعیت از شهروندان آن وجود ندارد، حتی اگر این حق از راه های غیرقانونی به دست آمده باشد.
ایتالیا: برای شهروندان ایتالیا که دو تابعیت دارند، پس دادن شهروندی ایتالیا نسبتاً آسان است. حکومت ایتالیا تنها در صورتی میتواند شخصی را سلب تابعیت کند که به یک کشور دشمن «خدمت» کند و یا به عنوان عضو یک نیروی متخاصم علیه ایتالیا مبارزه کرده باشد. به این ترتیب قانون ایتالیا امکان سلب تابعیت از جنگجویان «داعش» را به حکومت این کشور میدهد.
هالند: در صورتی که «فعالیت های تروریستی» یک شخص ثابت شود، ممکن است که تابعیت هالندیاش سلب شود. اقامت دائم در خارج و دریافت شهروندی از یک کشور دوم نیز میتواند به سلب تابعیت هالندی یک فرد بیانجامد.
۹ کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا افرادی را میتوانند سلب تابعیت کنند که به گونه دایم در خارج از این کشورها زندگی کنند. اما در کشورهای بلجیم، دنمارک، اسپانیا و سویدن این اقدام فقط در صورتی امکان پذیر است که یک شخص در خارج به دنیا آمده باشد.
براساس اطلاعات پارلمان اتحادیه اروپا، در ۱۵ کشور عضو این اتحادیه، امکان سلب تابعیت در صورت ثابت شدن خیانت یک فرد به کشورش وجود دارد.
خیانت در هر کدام این کشورها به گونهای تعریف شده است. در هالند، بلجیم، دنمارک و بلغاریا، جنایات سنگین علیه کشور خیانت یا عدم وفاداری به کشور محسوب میشود.
در کشورهای استونیا، فرانسه، دنمارک، لاتویا و لیتوانیا، اعمال خلاف علیه نظم و قانون و نهادهای دولتی میتواند به سلب تابعیت منجر شود.
الیزابت شوماخر/ م. ا.