«در هر دو ساعت یک مادر افغان در هنگام ولادت جان میدهد»
۱۳۹۶ اردیبهشت ۱۹, سهشنبهبراساس آمار صحت و دموگرافی افغانستان، در هر صد هزار ولادت زنده، ۱۲۹۱ مادر جان شان را از دست میدهند. براساس آمار وزارت صحت عامه، افغانستان به ۱۱ هزار قابله نیاز دارد تا هر مادر هنگام ولادت به خدمات صحی دسترسی داشته باشد اما در حال حاضر ۷ هزار قابله در این کشور فعالیت میکنند.
مقامها در وزارت صحت عامه هرچند میگویند مرگ و میر مادران در نتیجه افزایش قابلهها کاهش یافته است، اما هنوزهم این معضل باقی است و مادران جان شان را از دست میدهند. وزارت صحت عامه به این باور است که تنها با آموزش قابلههای متخصص میتوان از ۸۰ درصد مرگ و میر مادران در هنگام ولادت جلوگیری کرد.
فیروزالدین فیروز، وزیر صحت عامه افغانستان روز سه شنبه در محفلی که به مناسبت روز جهانی قابلهها در کابل برگزار شده بود، خطاب به قابلهها گفت: «شما کاری را انجام میدهید که متخصص نسایی و ولادی انجام داده نمیتوانند. به همین دلیل نقش شما بسیار عمده و حیاتی است. وزارت تصمیم دارد تعداد قابلهها را بیشتر کند و آنان را به صورت عادلانه در قرا و قصبات بگمارد.»
روستاهای دوردست
در پانزده سال اخیر و با ایجاد دهها مرکز آموزش صحی در کابل، تعداد قابلهها افزایش یافت. در حال حاضر زنانی که در شهرهای بزرگ زندگی میکنند، میتوانند تا حدودی از خدمات صحی در هنگام ولادت برخوردار شوند ولی این خدمات در ولسوالیها و قریههای دوردست ممکن نیست.
بسیاری قابلهها ترجیح میدهند در شهرها فعالیت کنند و از رفتن به ولایات به دلیل ناامنی و نبود امکانات شهری خودداری مینمایند. شمسیه یک کارکن صحی در کابل میگوید: «ما بخاطری در ولایات نمیرویم که در آنجا شرایط خوب نیست. به همین دلیل خانوادههای ما اجازه نمیدهند که به ولایات برویم.»
آمار نشان میدهد که در شهر کابل برای هزار نفر، یک کارمند صحی موجود است، در حالی که در ولایات دور افتاده، برای هر صد هزار نفر، یک کارمند صحی وجود ندارد. وزارت صحت عامه میگوید مشکل این است که اکثر کارمندان و فارغان مراکز صحی تلاش میکنند در کابل و یا شهرهای بزرگ دیگر استخدام شوند.
وزیر صحت عامه گفت: «هرکسی که میخواهد به ولایات، قرا و قصبات و مراکز صحی دوردست برود، وزارت صحت عامه با امکانات بهتر و بیشتر در خدمت شان است تا ما بتوانیم خدمات صحی را عادلانهتر بسازیم.»
مشکلات قابلهها
رولا غنی، بانوی اول افغانستان با ارایه پیامی به مناسبت روز جهانی قابلهها گفت که مرگ و میر مادران در افغانستان هنوز بلند است و این وضعیت باید تغییر کند: «هنوز کارهای زیادی لازم است تا انجام یابد و تلاشهای بیشتری نیاز است تا این وضعیت بهبود یابد.»
آلبوم عکس از آرشیف
صندوق جمعیت ملل متحد در افغانستان به این باور است که کاهش مرگ و میر مادران و نوزادان تنها با افزایش قابلهها و حضور آنها در مناطق دوردست ممکن است. زیرا ساکنان روستاهای ناامن و دوردست افغانستان به خدمات صحی دسترسی ندارند.
نماینده صندوق جمعیت ملل متحد گفت که این نهاد تلاش میکند تا «هر حاملگی خواستنی» و «هر کودک محفوظ» باشد. نماینده این نهاد گفت که حمایت از حکومت افغانستان به خصوص وزارت صحت عامه برای رسیدن به این هدف ادامه خواهد یافت.
قابلههایی که در شفاخانهها فعالیت دارند، از دولت خواستند تا زمینه را برای تحصیلات عالیفراهم کند. لیدا یک قابله در شهر کابل گفت: «ما توجه وزارت صحت عامه را میخواهیم تا زمینه را برای تحصیلات لیسانس برای قابلهها فراهم کند.»
کمبود قابلهها در مراکز حتی در مراکز شهر نیز محسوس است. قابلههایی که عملا در شفاخانهها فعالیت دارند میگویند به دلیل کمبود قابلهها گاهی دو قابله مجبور است به ۶۰ مریض رسیدگی کند و رسیدگی درست در چنین وضعیتی ناممکن است.