داکو عمروف دشمن شماره یک دولت روسیه کیست؟

با نزدیک شدن بازی های المپیک زمستانی در شهر سوچی روسیه، ترس از حملات تروریستی نیز افزایش یافته است. از دو حمله اخیر تروریستی در شهر والگاگراد به این سو که 34 کشته به جا گذاشت، ترس در روسیه بازهم بیشتر گردیده است. با این ترس، تردید نیز در مورد امنیت این بازی ها بیشتر می شود؛ زیرا داکو عمروف، دشمن شماره یک دولت روسیه در ماه جولای 2013 ضمن یک پیام ویدیویی اعلام نموده بود که بازی های المپیک 2014 را با همه امکانات مانع می شود.

اووه هالباخ، که در بنیاد علوم و سیاست، انکشافات سیاسی در قفقاز را مورد تحقیق قرار می دهد، گفته است که بنا بر عقیده عمروف «وسایل تروریستی نیز از جانب خدا مجاز می باشند». این اعلام را ادارات امنیتی روسی جدی گرفته اند؛ زیرا نفوذ این رهبر تروریست های چچن زیاد و گفتار او وزنه دارد.

پروفیسور گرهارد مانگوت، دانشمند علوم سیاسی در دانشگاه "اِنسبروک" به دویچه وله در این باره گفت: «وقتی که عمروف یک راه حل را نشان بدهد، چنانکه یک و نیم سال پیش گفته بود که دیگر اهداف ملکی را مورد حمله قرار نمی دهیم، اکثر هسته های تروریستی این پیشنهاد او را قبول می کنند. مادامی که وی چند ماه پیش گفت که با توجه به برگزاری بازی های المپیک در مناطق اجدادی ما، دوباره اهداف ملکی را در نظر می گیریم، این گفته او را نیز همه هسته های تروریستی رعایت می کنند».

عمروف که غالباً "بن لادن روسیه" نامیده می شود، به طور خاص پس از حملات تروریستی در سال 2009 تا 2011 توجه را به خود جلب کرد. از جمله حملۀ او بر قطار زیرزمینی مسکو در ماه مارچ 2010 و حمله بر میدان هوایی دمودیدووا در ماه جنوری 2011 بسیار چشمگیر بودند که هرکدام حدود 40 کشته بر جا گذاشت.

در ماه فبروری 2012 عمروف دستور پایان حملات تروریستی را داد؛ اما در ماه جولای علناً آن را اشتباه خواند، زیرا کرملین این اقدام او را «علامت ضعف نه حسن نیت» پنداشت.

تا هنوز معلوم نیست که آیا این رهبر تروریست ها مسئول حملات والگا گرداد هست یا خیر. پروفیسور مانگوت می گوید که کدام قبول رسمی مسئولیت این حملات «تاکنون در وبسایت مقاومت اسلامی قفقاز» اعلام نشده است. به نظر او «از نوع حمله تروریستی و از مواد انفجاری که در آن به کار رفته، چنین برمی آید که کار اسلامگرایانی است که از عمروف الهام گرفته اند». اما اینکه آیا این حملات به دستور مستقیم او به اجرا در آمده است، در حال حاضر روشن نیست.

هدف عمروف چیست؟

داکو عمروف از هیچ اقدام خشونتباری برای رسیدن به هدف ایجاد یک دولت مستقل اسلامی در قفقاز هراس ندارد. برای این منظور، او می خواهد روسیه را با همه وسایل مورد حمله قرار دهد. مانگوت می گوید که قبلاً در ماه اکتوبر او خود را «امیر امارت قفقاز» خواند. از آن زمان تاکنون، او رهبر ایدئولوژیک و نظامی "مقاومت اسلامی قفقاز" است. او به حیث «یک چهره نمادین یا سمبولیک همه، به شمول سلول های پراگنده وغیر متمرکز در قفقاز شمالی شناخته می شود».

اووه هالباخ از بنیاد علوم و سیاست می گوید: «او می خواهد به سلطه روسیه بر قفقاز پایان بدهد و برای این منظور از سرمشق های یک مقاومت اسلامی ضد استعماری در قرن نزدهم پیروی می کند که در آن هنگام به رهبری امام شامل، یک مرجع دینی اسلامی به راه افتاده بود. در طول توسعه حاکمیت استعماری روسیه، این طولانی ترین مقاومت بود. بنا بر این یک سرمشق تاریخی بسیار برجسته در مقاومت مردم کوه نشین قفقاز شمالی بوده است. عمروف نیز امروز به آن اقتدا می کند».

150 سال پیش در منطقه سوچی تقریبا یک میلیون نفر از قوم "چرکس" زندگی می کردند. این قوم مسلمان سال های زیادی علیه الحاق منطقه خود به قلمرو امپراتوری روسیه، در برابر تزارها مقاومت نشان دادند. 400 هزار چرکسی در جنگ ها کشته شدند و به همین شمار هم آواره گردیدند. ایبرد شنایدر، کارشناس امور سیاسی و عضو "مرکز تحقیقاتی اتحادیه اروپا و روسیه" می گوید که عمروف انتقام آن زمان را اعلام کرده است.

عمروف کیست وچرا چنین شد؟

در مورد طفولیت این دشمن شمار یک دولت روسیه معلومات اندکی در دست است. عمروف در 13 اپریل 1964 درقریه "چارسنوی" واقع در چچن جنوبی به دنیا آمد. گفته می شود که او متعلق به یک خانواده روشنفکر است. او در رشته انجنیری ساختمان در دانشگاه دولتی موسوم به "انستیتوت نفت" گروسنی تحصیل کرده است.

گفته می شود که عمروف با یک خویشاوند دور خانواده اش ارتباط داشته که با جنگ سالاری پیوند داشته است. او آموزش نظامی دیده و در نخستین جنگ چچن علیه روسیه رزمیده است. در سال 2006 او رهبری مقاومت چچن را بر دوش می گیرد. پروفیسور مانگوت در مورد وی می گوید: «آن وقت او عمدتاً یک ملی گرای چچنی بود. هدف او این بود که استقلال دولت چچن را به دست آورد. یک و نیم سال بعد در او تحول ریشه یی به وجود آمد. او یک جنگجوی اسلامگرا شد که دیگر تنها برای چچن نه، بلکه برای جدایی همه قفقاز شمالی از روسیه و تشکیل یک امارت جدید یا امارت قفقاز مبارزه می کرد».

در وقفه یک و نیم سال آتش بس، او به فراموشی سپرده شده بود. عموماً دولت روسیه می گفت که او کشته شده است. ناظران می گویند که اکنون عمروف باید به این نتیجه رسیده باشد که بعد از این آتش بس خود را همچون رهبر توانای مقاومت اسلامی مطرح سازد. بازی های المپیک زمستانی در شهر سوچی روسیه نزدیک است. به گفته مارگوت «در چنین موقعیتی، توجه بین المللی (به بازی های المپیک) از عمروف این انتظار را دارد که وی بتواند واقعاً عملیات سمبولیکی را انجام دهد که جانب روسیه را نیز زیر فشار قرار دهد».

همین است که ادارات امنیت روسیه این روزها از هیچ کسی به اندازه "عمروف" که خود را "امیر امارت قفقاز" می خواند، نمی هراسد.