تصویر: روز جهانی زنان روستایی؛ زنان روستایی در افغانستان

در این آلبوم عکس نگاهی می اندازیم به وضع زنان در یکی از روستاهای ولایت دشوارگذر بدخشان؛ جایی که خانواده ها هنوز هم با ابتدایی ترین امکانات زندگی می کنند.

در دامنه های کوه های سر به فلک کشیده در افغانستان، روستاهایی موقعیت دارند که زنان در ساختار خانواده های آنجا نقش بسزایی دارند. این عکس از روستایی در منطقه واخان در بدخشان است.

در کنار سرپرستی و حفاظت از کودکان زیاد، زنان در خانواده های روستایی اکثرا کارهای دشواری چون دهقانی را نیز انجام می دهند. درو کردن گندم یکی از صدها کاری است که آنان باید انجام بدهند.

دامداری، مالداری و یا همان حفاظت از مواشی و تهیه فرآورده های خوراکی، پوشاکی و سوختی یکی دیگر از وظایف زنان در روستاهای افغانستان است. در این عکس زنان در واخان رمه گاو را به چراگاه آورده اند.

اگرچه آمار دقیق از جمعیت در افغانستان وجود ندارد؛ اما با آن هم گفته می شود که جمعیت زنان نسبت به مردان به خاطر جنگ های چند دهه اخیر که گردانندگان اصلی شان مردان بوده اند، بیشتر است. شمار زنان در روستاهای مثل واخان که زنان اجازه بیرون شدن از خانه را دارند و به چشم می خورند، بیشتر از مردان به نظر می رسد.

زنان حتی در جامعه شهری افغانستان هم هنوز از حق برابر تحصیل با مردان برخوردار نیستند. در روستاها این نابرابری بسیار عمیق تر است و بسیاری از دختران اجازه رفتن به مکتب را ندارند. هرچند وضعیت پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان تغییر کرده و حالا در دورافتاده ترین روستا در منطقه واخان بدخشان هم برخی دختران جوان مکتب می روند.

حالا ازدواج در سن پایین تر از ۱۸ سال در افغانستان غیرقانونی است؛ اما هنوز هم بسیاری از دختران در افغانستان مجبور می شوند در کودکی تن به ازدواج بدهند. این آمار در روستاها به مراتب بیشتر است. آمار مرگ و میر مادران و اطفال هم به همین دلیل در روستاهای افغانستان بالاست.

در روستاها معمولا مردان به خاطر داشتن فرزندان بیشتر و در نتیجه داشتن نیروی کار بیشتر، چند همسری را برمی گزینند. این امر نه تنها به اقتصاد خانواده ها کمکی نمی کند، بلکه شرایط را برای زنان روستایی دشوارتر می سازد.

وظایف و مسئولیت های زنان روستایی را نمی توان در چند عکس یک آلبوم توضیح داد؛ اما یکی از کارهای سختی که باید انجام بدهند، پختن نان در تنورهای هیزمی و ابتدایی است. در برخی از روستاهای افغانستان اصلا نانوایی وجود ندارد.

هرچند سبک زندگی روستایی در افغانستان نیز حالا نسبت به گذشته بسیار تغییر کرده؛ اما تغییرات اندکی را می توان در وضعیت زنان روستایی دید. دشواری های ارتباط میان روستاها و شهرها حالا در افغانستان کمتر شده، اما هنوز هم زنان روستایی در بسیاری از مناطق افغانستان حتی اجازه رفتن نزد داکتر را ندارند. هرچند در درآمد سرانه و اقتصاد خانواده نقش مهمی دارند، اما همواره از نظر اقتصادی به مردان وابسته اند.

جنگ و ناامنی طبعا بر تمام بخش های زندگی انسان ها تاثیر می گذارد؛ اما همواره زنان و کودکان آسیب پذیرترین قشر از جنگ هستند. در سال های اخیر رشد ناامنی و شورشگری در افغانستان، حقوق اندکی که زنان این کشور در دهه اخیر از آن برخوردار شده اند را با خطر مواجه کرده است. در روستاها این تاثیرپذیری بیشتر است. هنوزهم در برخی مناطق افغانستان که دولت در آنجا کمتر کنترول دارد، زنان مثل مواشی به فروش می رسند.

در دل کوه های به هم پیوسته در افغانستان زنانی اند که در چرخه زندگی روزمره جوامع روستایی نقش بسزایی دارند. پیام اصلی "روز جهانی زنان روستایی" حمایت از زنان در روستاها به منظور به دست آوردن دسترسی پایدار به منابع غذایی و کاهش فقر در خانواده ها عنوان شده است.در افغانستان در راستای حقوق زنان تلاش زیادی صورت گرفته، اما زنان روستاهایی این کشور جنگزده، نفع اندکی از این برنامه ها با حمایت جهانی داشته اند.