تخریب ۳۰ پایه برق طی شش ماه اخیر در افغانستان

سنگر نیازی سخنگوی اداره برق افغانستان (د برشنا شرکت) در این مورد به دویچه وله گفت: «در شش ماه گذشته ۳۰ پایه برق از سوی دشمنان روشنایی توسط مواد انفجاری تخریب شده اند که با تخریب این پایه‌های برق میلیون‌ها افغانی به این اداره خسارت وارد شده است.»

نیازی می گوید که معاون نخست ریاست جمهوری به اداره برشنا وعده سپرده بود که عاملان تخریب پایه‌های برق را شناسایی و به پنج قانون می‌سپارد، اما ظاهراً معلوم می‌شود که اقدامات معاون اول ریاست جمهوری نیز در این زمینه کار ساز نبوده است. به تازگی دو پایه برق در قریه آهنگران ولسوالی سالنگ انفجار داده شده است که برق کابل و یازده ولایت دیگر را برای مدت ۷۲ ساعت قطع کرده است.

سخنگوی اداره برق افغانستان تاکید می‌کند که در پی تخریب ۳۰ پایه برق وارداتی با وصف مشکلات بی برقی شهروندان، این اداره برای اعمار دوباره پایه های برق ۹۵۲ هزار دالر خسارت دیده است.

شرکت برشنا وعده می‌سپارد که در این سه روز که برق کابل و یازده ولایت دیگر قطع می‌باشد، دسترسی برق برای کارخانه‌های تولید آکسیجن و شفاخانه‌ها را از تولیدات برق داخلی فراهم می‌کند.

طارق آرین سخنگوی وزارت امورد داخله در پیوند به تخریب پایه‌های برق و دستگیری عاملان آن به دویچه وله گفت: «دو تن توسط نیروهای امنیتی و کشفی در رابطه به تخریب پایه‌های برق دستگیر شده اند و تلاش‌ها برای دستگیری عاملان دیگر انفجار پایه‌های برق جریان دارد.»

از سوی دیگر وحیده شهکار سخنگوی والی پروان تخریب پایه های برق در این ولایت را کار طالبان می داند و می‌گوید: «در گذشته نزدیک چندین تن در پیوند به تخریب پایه‌های برق در این ولایت بازداشت شده بودند که اعضای گروه طالبان بودند.»

گفتنی است که اکثر پایه‌های برق در مربوطات ولایت پروان انفجار داده شده است. گروه طالبان همواره دست داشتن در تخریب پایه‌های برق را رد کرده است.

خسارات واردشده به صنعت افغانستان

با قطع برق بیشترین مشکلات را کارخانه‌های تولیدی مواجه می‌شوند چرا که تامین برق مورد نیاز این کارخانه‌ها نیاز به جنراتورهایی دارد که اکثر کارخانه‌ها توان تامین آنها را ندارند.

محمد رحیم کریمی رئیس کارخانه تولیدی روغن سپین غر، به دویچه وله گفت: «کارخانه‌های تولیدی از نبود برق خسارت جبران ناپذیر را متقبل شده اند و تعداد زیاد کارخانه‌ها به دلیل قطع برق و عدم توانایی تامین هزینه جنراتور برای تولید برق مورد نیاز، با رکود مواجه شده اند.»

او علاوه کرد که کارخانه تولیدی روغن سپین غر روزانه ۳۰ الی ۳۵ هزار دالر به دلیل اینکه برق خود را از جنراتورها با هزینه بلند تامین می‌کند، خسارت می بیند و این روند از چند ماه قبل تا اکنون ادامه دارد.

این صنعتکار افغان عامل قطع برق افغانستان را کشورهای همسایه این کشور می‌داند و می‌گوید که «کشورهای همسایه افغانستان در تلاش است که با قطع برق صنعت افغانستان را با مشکل مواجه کنند تا اجناس خود را به بازارهای این کشور صادر کنند و بازار‌های افغانستان را تحت تصرف خودشان قرار دهند.»

از سوی دیگر انصار الله بختانی رئیس اتحادیه سراسری تولید و پرورش مرغ افغانستان در رابطه به قطع برق و مشکلات ناشی از قطع برق و تاثیرات آن بر سکتور مرغداری گفت: «تمام صنایع تولیدی و مخصوصاً صنایع مرغ بیشترین ضرر را از قطع برق متقبل می‌شود چرا که این سکتور در رقابت نزدیک با کشورهای همسایه افغانستان از جمله ایران و پاکستان قرار دارد و صنعتکاران این دو کشور با برق ارزان و با حمایت دولت‌های شان گوشت و تخم مرغ را تولید و صادر می‌کنند و زمانی که برق مورد نیاز سکتور مرغ تامین نشود، این سکتور با مشکلات جدی مواجه می‌شود و با کشورهای همسایه توان رقابت را ندارد.»

بختانی می‌گوید که برق یکی از ضرویات اساسی فارم های مرغداری است و اگر برای پنج دقیقه نیز برق از یک فارم قطع گردد این فارم با ضرر هنگفت مواجه می‌شود و اکثر فارم‌های تولید گوشت و تخم مرغ توان تامین برق از طریق جنراتورها را ندارند.

در حال حاضر با وصف مشکلات ناامنی و قطع برق قیمت کالاهای تولیدی از جمله گوشت مرغ در افغانستان افزایش پیدا کرده است. مثلاً قیمت یک کیلو گرام گوشت مرغ از ۲۰۰ افغانی در بازارهای کابل به ۲۳۰ تا ۲۵۰ افغانی افزایش یافته است.

رئیس اتحادیه سراسری تولید و پروش مرغ هشدار می دهد که اگر مشکل برق برای این سکتور حل نگردد، سکتور مرغ با مشکلات جدی مواجه خواهد شد و تعداد زیاد از فارمداران دست از این کار برمی‌دارند.

نقش مافیایی تیل در قطع برق

باورهای برخی ها در افغانستان این  است که ممکن وارد کنندگان تیل نیز نقش عمده در قطع و تخریب‌پایه‌های برق داشته باشند. امان الله امین آگاه امور به این عقیده است که دو عامل سبب تخریب پایه‌های برق می‌شود: اول مافیای تیل چرا که با قطع برق مردم مجبور می شوند برای روشنایی خانه‌های شان از جنراتوریی استفاده کنند که تیل مصرف می‌شود و منافع مافیایی تیل تامین می‌گردد.

به گفته‌ امین بخش دوم زورمندان یا باج گیرانی هستند که سال‌های بخاطر موجودیت و عدم آسیب رساندن پایه‌های برق در مناطق شان، پول گرفته اند.

این آگاه امور تاکید می‌کند: «زمانی که اداره برق به زورمندان و باج گیران محلی پول پرداخت نکند، آنها به راحتی پایه های برق را انفجار می‌دهند و تنها راه چاره این است که کمره‌های امنیتی در پایه‌های برق وارداتی نصب شوند و وضعیت از راه دور کنترول گردد که هر کس اقدام به انفجار و تخریب پایه‌های برق کنند در کمتر از یک ساعت شناسایی و دستگیر شود.»

در شش ماه اخیر تخریب پایه‌های برق یکی از مشکلات جدی کابلیان و شهروندان یازده ولایت دیگر افغانستان بوده است.