بزرگترین قرداد نفتی امریکا و روسیه بسته شد

اهمیت قرارداد جدید روس ها و امریکایی ها هنگامی نمودار می شود که این قرارداد با حضور ولادیمیر پوتین نخست وزیر روسیه در مجلل ترین هوتل شهر سوچی در کنار دریای سیاه انجام شد.

پوتین با استفاده از فرصت، اهمیت بزرگ پروژۀ جدید را با ارایۀ ارقام قابل توجهی واضح ساخت. او گفت: "سرمایه گذاری های مستقیم در این پروژه به 200 تا 300 میلیارد دالر بالغ خواهد شد. اگر زیرساخت ها برای این پروژه را نیز درنظر بگیریم، آنگاه این رقم تا 500 میلیارد دالر خواهد رسید."

مسأله بر سر بهره برداری از سه ساحۀ بزرگ نفت خیز در شمال شرق روسیه است. وسعت این ساحات موسوم به "پرینووسیمیلسکی" به 126 هزار کیلومتر مربع یا تقریباً 4 برابر کشور بلجیم می رسد. برای استخراج نفت از عمق 350 متری زمین، روسها فناوری مناسب ندارند؛ اما امریکایی ها که آن را دارند، می خواهند در عوض ارائه تکنالوژی به یکی از این آخرین منابع دست نخوردۀ نفت و گاز جهان دسترسی پیدا کنند. این معامله ای است که در نگاه اول در آن تنها برنده وجود دارد.

به این ترتیب هم امریکایی ها و هم روس ها از این معامله ابراز خرسندی می کنند. ولادیمیر پوتین، نخست وزیر روسیه از افق های جدید در مناسبات دوجانبه سخن گفت. همچنان تیلرسن، رئیس شرکت نفتی امریکایی "اکسان موبیل" گفت که همکاری های ما با این قرارداد به یک سطح جدید رسیده است. او افزود: "این قرارداد ارزش های قابل توجهی را به هردو شرکت به بار می آورد."

در این "شرکت مشترک" اختیارات اصلی برای روس ها محفوظ باقی می ماند. دو سوم سهم به شرکت روسی "روس نفت" که زیر کنترول دولت قرار دارد، و یک سوم سهم به شرکت امریکایی "اکسان موبیل" تعلق می گیرد. برای بهره برداری از منبع عظیمی در جهیل کارا در حاشیۀ اقیانوس منجمد شمالی، و همچنان از منبع دیگری در دریای سیاه، هر دو شرکت در قدم نخست می خواهند مشترکاً 3،2 میلیارد دالر سرمایه گذاری کنند.

شرکت اکسان موبیل توانست در این معامله به اصطلاح میدان را از رقبای اروپایی اش برباید. شرکت های بزرگ نفتی "بی پی" یا "بریتش پترولیم" و "شیل" نیز برای استخراج نفت و گاز این منابع با روس ها مذاکره کرده بودند. یکی از دلایلی که شرکت اکسان موبیل امتیاز این معامله را به دست آورد، این است که تیلرسن، کارشناس بسیار ماهر در امور روسیه است. او در سال 1996 موفق شد که پروژه "سخالین یک" را میان روس ها و امریکایی ها و شرکای دیگر منعقد سازد. سخالین دارای مهمترین منابع نفتی جهان است.

امریکایی ها، در پهلوی اینکه تکنالوژی مورد نیاز را در اختیار روس ها قرار می دهند، آنها را آموزش نیز می دهند تا بالاخره خود بتوانند از مناطق دشوار، نفت و گاز را استخراج کنند. بدین منظور یک مرکز در سن پیترزبورگ ایجاد می گردد تا روی گسترش پروژه های استخراج در مناطق ساحلی در قطب شمال تحقیق کند.

از سوی دیگر، شرکت روسی "روس نفت" با این پیمان اجازه یافته است که به بازار امریکا راه یابد. "روس نفت" همچنان امکان آن را به دست آورده است که در پروژه های اکسان موبیل در امریکای شمالی، از جمله در خلیج مکزیکو، تگزاس و کانادا نیز سهمی را به دست بیاورد.

اما به باور برخی از کارشناسان روسی، کار در ایالات متحدۀ امریکا، به ویژه به خاطر مقررات حفظ محیط زیست آن آسان نخواهد بود.

دویچه وله / صفی الله ابراهیم خیل
ویراستار: عاصف حسینی