باشندگان قندهار در گرمای سوزان تابستان با کمبود آب مواجه اند

در قندها و بسیاری شهرها و مناطق افغانستان آب آشامیدنی و مورد نیاز روزمره از آب های زیرزمینی تامین می شود. در قندهار تنها بخش های محدود شهر با سیستم آبرسانی مجهز می باشند.

در اندک بخش هایی هم که سیستم آبرسانی وجود دارد، آب به صورت منصفانه توزیع نمی شود. مستمندان با حفر چاه های عمیق مشکل خود را حل می کنند. مردم بې بضاعت به همسایه های شان دست کمک دراز می کنند. یکې از باشندگان شهر قندهار به دویچه وله می گوید: «در محله ما تا حدودی آب وجود دارد، ولی من آب ندارم. اطفالم را به خانه همسایه می فرستم، ولی کسی برای شان آب نمی دهد، مانند گداها پیش دروازه مردم می روند، ولی کسی به روی شان دروازه را باز نمی کند.»

حالا حفر چاه های عمیق هم احتیاجات مردم را رفع نمی کند. کریمه که در ناحیه  اول شهر قندهار زندگی می کند، در حویلی شخصی اش چاه آب دارد، اما این چاه خشک شده است. او حالا مجبور است که ضرورت آب خانواده اش را از راه های دیگر تأمین کند.

کریمه می گوید: «ما یک تانکر آب را به هزار افغانی می خریم و برای اینکه از مصرف زیاد و بیجا جلوی گیری کنیم این آب را برای مدت ۸ الی ۱۰ روز در آبدان های بزرگ ذخیره می کنیم. ولی می بینیم که این آب بعد از چند روز فاسد شده و اطفال ما را به بیماری های گوناگون از جمله اسهال مبتلا می سازد.»

 کریمه که منحیث معلم نسبت به دیگر باشندگان این ناحیه از اهمیت آب و منابع آب آگاهی دارد، با وجود این مشکل نمی خواهد که در حویلی شخصی خود دست به حفر چاه دیگر بزند، زیرا می داند که سطح آب پائین رفته و از طریق برمه کاری های عمیق نمی تواند آب مورد ضرورت خود را تامین کند.

ولی در نواحی دیگر این شهر همه باشندگان مانند کریمه فکر نمی کنند. بر اساس معلومات مقامات رسمی، هزاران نفر به طور غیرقانونی تلاش دارند که چاه های شان را عمیق تر سازند، به امید این که حد اقل آب آشامیدنی شان را تأمین کنند.

یکی از باشندگان قندهار که از گرفتن نام اش خودداری کرد، به دویچه وله گفت: «ماه سه بار برمه کاری نمودیم. نخست ۳۰ متر و بعدا ۷۰ متر برمه کاری نمودیم ولی نتوانستیم که به آب دسترسی پیدا کنیم. حال یک چاه حفر نموده ایم که ۱۷۰ متر عمیق است. با وجودی که آب زیاد نداریم، ولی حداقل اب آشامیدنی را از این طریق تأمین می کنیم.»

افغانستان از چندین سال به این طرف خشکسالی را تجربه می کند. ولی امسال وضعیت نسبت به سال های قبل به دلیل عدم بارش کافی برف و باران به مراتب حادتر شده است. این امر سبب شده است که سطح آب های زیرزمینی در کل پائین برود. بنا بر تراکم نفوس در شهرهای بزرگ، این معضل بیشتر سر و صدا را بلند نموده است. ریاست زراعت و مالداری قندهار می گوید که به صورت اوسط قندهار سالانه حداقل به ۲۰۰ ملی متر بارش باران ضرورت دارد تا ذخایر روی زمین و زیر زمین از آب کافی برخوردار باشند، ولی «امسال تنها ۹۰ ملی متر باران باریده است».

مسئولین حکومتی از حفر غیرقانونی چاه های عمیق هشدار می دهند و می گویند که یک برنامه آگاهی عامه برای دسترسی به آب مورد ضرورت باید به راه انداخته شود. انجنیر شاه ولی، مسئول برنامه ملی سکتور باغداری و مالداری در حوزه جنوب از عواقب ناگوار خشکسالی در ولایت قندهار سخن می زند: «برمه کاری چاه های عمیق که در این اواخر خیلی زیاد شده، عامل اصلی پائین رفتن سطح آب زیرزمینی می باشد. مردم نمی دانند که آب زیرزمینی از کجا می آید. فکر می کنند که با  عمیق ساختن چاه شان و برمه کاری جدید می توانند به آب دسترسی پیدا کنند. این یک فاجعه است که باید جلو آن گرفته شود.»

والی قندهار نیز از این ناحیه نگران است و می گوید که «در چهل سال گذشته جنگ مردم را به مهاجرت مجبور ساخت و حالا خشکسالی و کمبود آب مردم را مجبور به ترک خانه و کاشانه شان خواهد کرد.»

ابراهیم سپیسلی/ ب. ح.