انتخابات آلمان: تنها گزینه مرکل برای تشکیل حکومت ائتلافی

نوت: برای تعریف ائتلاف‌های احزاب در آلمان از ترکیب رنگ‌ها استفاده می‌شود. این رنگ‌ها از لوگوی این احزاب گرفته شده است. فعلاً از ائتلاف احتمالی احزاب دموکرات مسیحی/سوسیال مسیحی (سیاه)، دموکرات آزاد (زرد) و سبزها (سبز) صحبت می‌شود. به این دلیل از ائتلاف این احزاب به نام «ائتلاف جامایکا» یاد می‌شود، چونکه رنگ‌های مشخصه این احزاب مانند رنگ پرچم جامایکا است.

در مورد گزینه‌های ائتلافی در اینجا بخوانید.

از قدیم گفته اند که احتیاج مادر ایجاد است. اکنون از نمایندگان منتخب مردم تقاضا می شود که در این اوضاع واقعاً جدید چنین بصیرتی را از خود نشان بدهند. پس از آنکه حزب سوسیال دموکرات (اس پی دی) که تاکنون در اداره حکومت سهیم بود، در لحظه قبول شکست تاریخی‌اش اعلام نمود که در موضع اپوزسیون قرار می گیرد، گزینه‌ای که باقی می‌ماند تشکیل ائتلاف موسوم به «جامایکا» است. حزب دموکرات مسیحی انگلا مرکل صدراعظم آلمان فدرال که متحمل از دست دادن آرای هنگفتی شده است، ناگزیر در دور چهارم حکومت در قلمرو جدیدی پا بگذارد.

البته تاکنون در سطح ایالات قبلاً حکومت متشکل از این سه حزب وجود داشته است، اما در سطح ملی یا فدرال یک پدیده نو است. چنین ائتلافی که از فصل تابستان به اینسو در ایالت شلسویگ هولشتاین حکومت می کند، هنوز بسیار تازه کار است تا بتوان در مورد ثباتش اظهار نظر کرد. نخستین ائتلاف «جامایکا» در پایان سال ۲۰۰۹ در ایالت کوچک زارلند تشکیل شد و فقط پس از دو سال در اوایل ۲۰۱۲ از هم گسست. اگرچه بین سه حزب تشکیل دهنده این ائتلاف کدام اختلاف فکری وجود نداشت، بلکه کشمکش در درون حزب دموکرات آزاد (اف دی پی) موجب آن گردید. بنابراین انیگریت کرامپ- کارن باور نخست وزیر آن ایالت پایان همکاری را اعلام نمود.

ائتلافی که بعد از دو سال فروپاشید

در ماه می سال ۲۰۱۷ کارن باور با حزب سوسیال دموکرات آلمان در زارلند ائتلاف جدیدی تشکیل داد که حزب سوسیال دموکرات به مثابه شریک کوچکتر در آن سهیم است. مرکل نیازی ندارد که چنین چیدمانی در برلین یعنی در سطح فدرال برایش توصیه شود. اما کارن باور می‌تواند جنبه‌های مثبت و منفی «ائتلاف جامایکا» را به مثابه تجربه با ارزش به صدراعظم آلمان ارائه کند. همچنان تجربه دانیل گونتر از حزب مرکل برای «ائتلاف جامایکا» در شلسویگ هولشتاین ولو آنکه برای سه ماه دوام کرد، می تواند برای صدراعظم یک تجربه به شمار رود.

اما آمادگی های هم پیمانان یا شرکای بالقوه ائتلافی در سطح ملی یا فدرال از چه قرار است؟ خانم مرکل صدراعظم آلمان فدرال، در طول دوازده سال به مثابه یک رئیس حکومت تعدیل کننده از شهرت برخوردار شده است. حامیانش این را چیزی خوبی می دانند و مخالفانش وی را متهم به ناموفق بودن می نمایند. با اینهم برای تشکل یک ائتلاف جامایکا گفته می شود توانائی مرکل برای مذاکره مفید خواهد بود. اینکه ملاحظاتی در این مورد در حزب خودش و همچنان در حزب خواهری اش سوسیال مسیحی بایرن (سی اس یو) وجود دارد، موضوع شناخته شده ئی است.

مهاجرت، یکی از مسایل کلیدی سیاست آینده

علایم نشان می دهد که کسی وجود ندارد تا اقتدار صدراعظم را مورد سوال قرار بدهد. با توجه به این که حزب خواهری مرکل در ایالت بایرن نتیجه ضعیف‌تری به دست آورده است، به نظر نمی‌رسد هورست زیهوفر نخست وزیر بایرن نیز توانایی تحت سوال بردن مرکل را داشته باشد. زیهوفر با توجه با باخت شخصی خودش و موفقیت حزب بدیل برای آلمان (آ اف دی) در شب اعلام نتایج انتخابات مرز روشن بین خود و جناح راست ترسیم نمود.

با اینهم موضعگیری قوی در قبال سیاست امنیتی و پناهجویان، مذاکرات برای تشکیل ائتلاف را دشوار می گرداند و بر آمادگی «اف دی پی» و سبزها برای مذاکره تاثیر می گذارد. سختگیری در مورد حق پناهندگی را حزب سبزها کمتر خواهد توانست در بین صفوفش توجیه نماید. شاید سازش در مورد مبارزه علیه ترور بین شرکت کنندگان این مذاکرات برای تشکیل ائتلاف آسان تر باشد. ممکن است آن ها بتوانند در مورد پرسونل بیشتر و تجهیز بهتر پولیس به توافق برسند.

«اف دی پی» و سبزها باید با هم، نه اینکه در مورد یکدیگر صحبت کنند

حزب دموکرات مسیحی در کل باید سازش های زیادی نماید. وضع محدودیت های بیشتر بر حقوق و آزادی های مدنی برای «اف دی پی» و حزب سبزها به مشکل قابل قبول می باشد. از جانب دیگر باید این دو حزب کوچک گام های بزرگی به سوی همدیگر بردارند. حزب «اف دی پی» که پس از چهار سال اکنون دوباره به پارلمان برگشته است، پیوسته خاطر نشان می کرد که سبزها می خواهند مردم را به مشتریان شان مبدل گردانند. بالمقابل «اف دی پی» از نظر سبزها که یک حزب طرفدار محیط زیست می باشند، طرفدار یک حکومت کوچک، به سود علایق اقتصادی و به بهای منافع عامه معرفی می شدند.

در صورتی که پای یک ائتلاف جامایکا در میان آید، لازم است تا هردو حزب متذکره هم از لحاظ برنامه و هم از نگاه فرهنگی در بین صفوف شان یک مقدار کار اقناعی انجام دهند. یک نفش مهم را در این زمینه سیاستمداران بسیار مجرب می توانند بازی کنند. چنین شخصیتی در بین سبزها وینفرید کریچمن نخست وزیر بادن ورتمبرگ می باشد که در ایالت خود که از نگاه ساختاری محافظه کار و از لحاظ اقتصادی مرفه است، با حزب دموکرات مسیحی (سی دی یو) یک ائتلاف حکومتی تشکیل داده است. با اینهم در سطح عمومی آلمان این سیاستمدار ۶۹ ساله خود را با جناح چپ سبزها انطباق می دهد.

انتخابات جدید پیش از وقت؟ چیزی که تنها مایه دلخوشی حزب بدیل برای آلمان می شود

طرف صحبت کریچمن در حزب «اف دی پی» ولفگنگ کوبیکی معاون حزب دموکرات های آزاد می باشد. این سیاستمدار ۶۵ ساله رهبری حزبش را در ائتلاف حکومتی شلسویگ هولشتاین داشت. به همین دلیل است که چنین مودلی را در سطح ملی یا فدرالی نیز ممکن می داند. اما به هیچ صورت اجباری نمی شمرد. کوبیکی اعلام کناره گیری «اس پی دی» را از ائتلاف حکومتی در سطح فدرال و رفتن این حزب را در موضع اپوزسیون، در شب اعلام نتایج انتخابات انتقاد نمود. وی اشارت نمود که این امر فشار زیادی را بر «اف دی پی» تحمیل می کند تا مجبور گردد که از شرکت در ائتلاف جامایکا خودداری نکند.

چنین احساسی در نزد همه شرکای بالقوه ائتلاف آینده محسوس است. «اس پی دی» بعد از تشکیل دو ائتلاف بزرگ زیانبار با انگلا مرکل از مشارکت بیشتر در حکومت منصرف شد. از نظر حزب دموکرات مسیحی، احزاب «اف دی پی» و سبزها باید بین هم به توافق برسند، در غیر آن یک انتخابات پییش از وقت را در پی می داشته باشد. از این بابت شاید تنها حزب دست راستی عوامگرای «آ اف دی» شاد خواهد گردید و سائر احزاب، همه، به شمول چپ ها آن ها را به حیث مخالفان اصلی شان در بوندس تاگ یا پارلمان فدرال آینده می نگرند.

مارسل فورشتناو/ ر. ر.