ازبیکستان مقبره البیرونی در غزنی را بازسازی می کند

مقامات محلی ولایت غزنی بار دیگر از بازسازی مقبره ابوریحان البیرونی سخن گفته اند. ادریس وفا، رئیس اطلاعات وفرهنگ غزنی می گوید: «در این اواخر ازبیکستان مسئولیت بازسازی مقبره البیرونی را برعهده گرفته، تیم انجنیری آن به غزنی سفر داشتند و قرار بود در جریان سال جاری بار دیگر به این ولایت بیایند، اما به دلیل شیوع بیماری کرونا تا هنوز نتوانسته هیات به این ولایت سفر داشته باشد. پس ازعادی شدن وضعیت، هیات به زودی به این ولایت خواهند آمد و کار بازسازی مقبره البیرونی آغاز خواهد شد.»

اما شماری از فرهنگیان و مردم غزنی می گویند که پس از گذشت شش سال از وعده های مسئولان وزارت اطلاعات و فرهنگ مبنی بر مرمت و بازسازی مقبره ابوریحان البیرونی، هنوز هیچ کاری برای بازسازی ومرمت مقبره این دانشمند و ریاضی دان عصر غزنویان صورت نگرفته است.

درسال ۲۰۱۳ که غزنی به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام نام گذاری شد، قرار بود به داشته های تاریخی این ولایت به شمول مقبره ابوریحان البیرونی رسیدگی شود. 

در آن زمان دو بار کار بازسازی مقبره ابوریحان البیرونی آغاز شد اما تنها دیوارهای اطراف این مقبره ساخته شده، کار کتاب خانه آن نیمه تمام گذاشته شد و به ساخت مقبره آن هیچ پرداخته نشد.

فخرالدین، پیر مردی که نزدیک به ده سال می شود مسئولیت زیارت البیرونی را بر عهده دارد، می گوید: «سه بار شرکت های مختلف آمدند و کار بازسازی مقبره را آغاز کردند اما هیچ کاری در خصوص بازسازی مقبره ابوریحان البیرونی انجام ندادند.»

در همین حال محمد آصف غزنوی یکی از فعالان فرهنگی این ولایت می گوید: «نیاز بود که وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان به مقبره سازی و مرمت آرامگاه البیرونی می پرداخت زیرا البیرونی از شخصیت های دانشمند غزنه بود، جای تاسف است که تاهنوز دولت هیچ کاری برای مقبره سازی البیرونی نکرده است. این نشان دهنده غفلت  است و اینکه که دولت به مسایل فرهنگی و آبده هایی که از زمان غزنویان به جا مانده  به مرمت و بازسازی آن توجه و علاقه یی ندارد.»

ابوریحان البیرونی در دوره سلطان محمود و فرزندش سلطان مسعود در قرن چهارم هجری قمری در این شهر زندگی می کرد. تاریخ تولد او سال ۳۵۲ خورشیدی خوانده شده و وفات او احتمالا ۴۲۶ هجری خورشیدی بوده است.

آثار و تالیفات ابوریحان البیرونی در زمینه های اخترشناسی، ریاضی و جغرافیا که تعدادشان از صد عنوان هم بیشتر است، مراجع مهمی برای پیشرفت دانش بشری بوده است. 

جلیل کریمی استاد دانشگاه در غزنی در مورد شخصیت علمی البیرونی گفت: «ابوریحان یکی از دانشمندان تاریخ بشریت است و تمایزی که البیرونی با دیگر دانشمندان عصر خود داشته این بود که وی در هرعلمی که وارد می شده یا پایه گذار همان علم بوده و یا تحول بزرگ را در آن علم به وجود آورده است.»

کریمی می گوید که «زنده نگه داشتن نام شخصیت های چون البیرونی به سرمایه گذاری فرهنگی نیاز دارد، آثار وی باید بازنویسی شود و در اختیار دانشجویان قرار گیرد؛ اکنون از ۱۴۳ اثر بیرونی، هیچ کتابی در کتابخانه ها دیده نمی شود. این باعث می شود که مردم از شناخت شخصیت های علمی محروم بمانند.... و در نهایت مردم این سرزمین با فقر هویت تاریخی روبه رو  شوند.»

درغزنی تنها مقبره البیرونی نیست که بازسازی نشده است، بلکه مقبره شخصیت ها و اماکن تاریخی زیادی است که نیاز به بازسازی و مرمت دارد. فعالان فرهنگی می گویند که حکومت در حفظ ساحات باستانی غزنی تاهنوز موفق نبوده و آن گونه که آثار باستانی و ساحات تاریخی ایجاب می کند حفظ و نگهداری نشده اند.