انفجار ماین در افغانستان در هر ماه جان ۱۸۰ تن را میگیرد
۱۳۹۷ فروردین ۱۵, چهارشنبهوزارت مبارزه با حوادث افغانستان گفته است که ۷۷ درصد ساحات ماینگذاری شده در این کشور پاکسازی شده است. دولت تاکید دارد که برای تطبیق پروژههای زیربنایی و اسکان مهاجرانی که از کشورهای همسایه بر میگردند، باید ابتدا زمین افغانستان از وجود ماین پاکسازی شود.
براساس آمار موسسات ماین پاکی، در هر ماه ۱۸۰ تن در نتیجه انفجار ماین در افغانستان جان شان را از دست میدهند. در جریان چهل سال جنگ، انفجار ماین قربانیهای زیادی از مردم افغانستان گرفته است.
بیشتر بخوانید: اختراع سیستم جدید برای کشف دشمن پنهان انسان
شکیبا که در نتیجه انفجار ماین یک پایش را از دست داده است، از مشکلات در زندگی روزمره شکایت میکند: «وقتی در فروشگاهها میرویم نمیتوانیم از زینهها بالا برویم. همچنین در محل کار زمینه برای رفت و آمد ما در منازل بالایی و پایینی وجود ندارد. همه برای ما میگویند شما معلول هستید و نمیتوانید کار کنید، در حالی که ما توانایی کار را داریم.»
فعالیتهای اجتماعی نیز برای این قربانی ماین دشواریهای خود را دارد، چنانچه شکیبا میگوید: «وقتی میخواهیم به ملی بس بالا شویم، ما را راه نمیدهند. در هنگام راه بندیها ما نمیتوانیم قدم بزنیم، مردم همکار نیستند و مشکلات زیادی داریم.»
ماین؛ ارزان اما مخرب
گروه طالبان و سایر گروههای مخالف مسلح دولت در جنگ افغانستان به صورت وسیعی از ماینها و مواد انفجاری جاسازی شده استفاده میکنند. مواد منفجره و سایر وسایلی که از آن ماین ساخته میشود، به آسانی در دسترس طالبان قرار میگیرد. ماینهای دستساز حالا به یکی از مشکلات جدی برای دولت و نیروهای خارجی تبدیل شده است. طالبان به این تریب سرکها و شاهراهها را ماین گذاری میکنند.
در حالی که در زمان جنگ با شوروی سابق، ماین مورد نیاز در میدانهای جنگ از کشورهای دیگر وارد میشد، حالا شورشیان خود مهارت ساخت ماین را یاد گرفتهاند و با هزینه اندک میتوانند ماینهای تخریب کننده را آماده و از آن استفاده کنند. ماینهای بشکهای که قدرت تخریبی زیادی دارند، در کنار جادهها جابجا میشوند و هنگام انفجار تلفات سنگینی را به بار میآورند. آگاهان میگویند طالبان با ۱۵۰ افغانی که برای ساخت ماین مصرف میکنند، میتوانند میلیونها دالر به دولت ضربه بزنند زیرا در نتیجه انفجار این ماینها قسمتهای زیادی از شاهراهها ویران شدهاند.
بیشتر بخوانید: دو برادر مهاجر افغان ابزار دیگر ماین پاکی اختراع کردند
ماینهای چسپکی یا مقناطیسی نوع جدید ماینهایی است که استفاده از آن در افغانستان آغاز شده است. این ماینها که در خود آهن ربا دارد به آسانی در بدنه فلزی وسایط جابجا میشوند. شورشیان با پرداخت پول اندک به کودکان و یا معتادان آنها را وادار میکنند که ماینهای مقناطیسی را در وسایط نیروهای نظامی جابجا کنند. استفاده از این ماینها در شهر کابل نیز شایع شده است و از نیروهای امنیتی قربانی نیز گرفته است.
از سرگیری فعالیتهای ماین پاکی
موسسات ماین پاکی میگویند که پس از سال ۲۰۱۴ کمکهای جهانی برای ماین پاکی در افغانستان کاهش یافت و بسیاری برنامههای ماین پاکی در نقاط مختلف متوقف شدند. اما این کمکها سال گذشته یک بار دیگر از سر گرفته شده و هدف این است که تا پنج سال آینده افغانستان از وجود ماینها پاکسازی شود.
شهاب حکیمی، رئیس موسسه ماین پاکی «ام دی سی» روز چهارشنبه به دویچه وله گفت: «ما به کمکهای جدی نیاز داریم تا در پنج سال آینده بتوانیم نقاط باقی مانده را که ماین در آنها وجود دارد پاک کنیم.»
آقای حکیمی افزود که آلمان در سالهای گذشته یکی از کمک کنندگان بزرگ در بخش ماین پاکی بود؛ ولی در دو سال اخیر کمک این کشور در این بخش قطع شده است. حکیمی گفت که در سالهای اخیر ۲۷۰ کیلومتر مربع به ساحات مایندار در افغانستان اضافه شده است. او تاکید که اگر ماین گذاری در افغانستان همچنان ادامه یابد، بسیار مشکل است که تا سال ۲۰۲۳ افغانستان عاری از ماین شود.
در حالی که جنگ در افغانستان جریان دارد و گروههای مخالف مسلح دولت به صورت گستردهای از انواع ماینها علیه نیروهای دولتی و خارجی استفاده میکنند، دولت همچنان بر پاکسازی ماین از تمام مناطق افغانستان تاکید دارد.
بر اساس میثاق «اوتاوا» افغانستان ملزم است که تا سال ۲۰۲۳ میلادی ساحات ماینگذاریشده را پاکسازی کند؛ اما نهادهای ماینپاکی نبود بودجه کافی، تداوم جنگ و ماینگذاری دوباره در ساحات پاکسازیشده را بزرگترین مشکل برای رسیدن به این هدف عنوان کردهاند.
ح. همراز