دشواری های مشارکت زنان در حکومت افغانستان

مدت کوتاهی قبل از رای گیری در ساختمان پارلمان برگه هایی توزیع شد که محتوای آن اینگونه بود: "نمایندگان پارلمان؛ به انیسه رسولی رای ندهید؛ چرا که او یک زن است".

قرار بود رسولی 40 ساله اولین قاضی زن در شورای محکه عالی افغانستان ایفای وظیفه کند. اشرف غنی، رئیس جمهور کشور رسولی را به این مقام نامزد کرده بود. اما وی روز چهارشنبه گذشته نتوانست اکثریت الزامی آرا را در پارلمان بدست آورد.

رسولی تنها 88 رای مثبت بدست آورد. او در مصاحبه با دویچه وله گفت: «شکی نیست که من انتخاب نشدم چون که من یک زن هستم.» رسولی که قبلاً قاضی محکمه اطفال بود، رئيس انجمن زنان قاضی افغانستان است. او افزود: «زنان دارای این حق هستند که در تمام سطوح حکومت نمایندگی کنند. این قانون نه در تضاد با اسلام و نه در تضاد با شریعت است.» رسولی قبلاً اعلام کرده بود که به ویژه در مبارزه با فساد فعالیت می کند. اعلامی که احتمالا در بین بسیاری منجر به دادن ری منفی به او گردیده است.

غیبت نمایندگان زن در مجلس

اورزلا اشرف نعمت، بنیانگذار "مرکز نسل جوان زن در سطح رهبری" در کابل، در مورد روز رای دهی به این بانو چنین ابراز نظر کرد: «پارلمان افغانستان بار دیگر ثابت کرد که دموکراسی تنها تا زمانی پشتیبانی بدست می آورد که در خدمت منافع شخصی و گروهی نمایندگان قرار داشته باشد.» خانم نعمت که تحصیلات عالی اش را در لندن کرده و یکی از حقوقدانان معروف است، با انتقاد افزود: «هنگامی که موضوع برابری مطرح می گردد، بحث ها به یک میدان جنگ خویش و قوم پرستی می انجامند. برای زنان در اینجا دیگر جایی نیست.»

رسولی تنها 9 رای منفی داشت. اما گفته می شود که در جریان رای گیری 21 وکیل زن در پارلمان حضور نداشتند. هیتار بار، کارشناس حقوق زنان در دیده بان حقوق بشر سازمان ملل متحد گفت که در رابطه با رد خانم رسولی گمانه زنی های زیادی وجود دارد. او افزود: «این بسیار ناامید کننده است. زیرا شمار زیادی از نمایندگان پارلمان سخت مبارزه کردند تا از هر ولایت حداقل دو نماینده زن در پارلمان باشد.» بانو بار آرزو می کند که رئیس جمهور غنی دوباره یک زن را به این مقام پیشنهاد کند و توجه داشته باشد که همه نمایندگان زن در روز رای دهی در پارلمان حضور داشته باشند. بار اضافه کرد: «این واقعیت که تنها 9 رای کم بود، نشان می دهد که امکانپذیر است که یک زن برنده شود.»

دومین والی زن

تلاش های رئيس جمهور غنی برای بلندبردن سهمیه زنان در تمام سطوح حکومت و ادارات دولتی اولین ثمرش را داد. چهار وزیر زن در کابینه و دو والی زن در ولایات افغانستان فعلاً انجام وظیفه می کنند. یکی از این زنان سیما جوینده، والی ولایت غور است. جوینده می گوید: «من سپاسگزار هستم که رئيس جمهور به وعده اش وفا کرد. اما برای زنان کار کردن در ولایتی چون غور نهایت دشوار است.» ولایت غور یکی از ولایت های فقیر و عقب مانده افغانستان محسوب می شود. تنها حدود 20 درصد از جمعیت این ولایت با سوادند.

اگر چه قتل زنانی که در مقام های بلند حکومتی کار می کنند همانند گذشته ها وجود ندارد، اما با آن هم هیتار بار کاستی هایی را در قسمت محافظت از این زنان در افغانستان می بیند. او گفت: «پیشرفت هایی وجود دارد؛ اما رئيس جمهور به مسائل بحث برانگیز دیگر نپرداخته است.» به باور وی مثلاً قانون از رفع خشونت علیه زنان باید بهبود یابد. در گزارش اخیر سازمان ملل متحد، مشخص شده که مقامات افغانستان تنها از پنج درصد از تمام موارد خشونت های خانوادگی، آگاهی داشته اند. همچنین در قبال حضور فعال زنان در صفوف نیروهای امنیتی باید کارهای عملی بیشتری صورت گیرد.

در نهایت، برای هیتا بار نه تنها قضیه فرخنده ملکزاده که در ماه مارچ سال روان میلادی یک گروه اوباش او را به شکلی فجیح در کابل به قتل رساند ناامید کننده است؛ بلکه پیگرد قانونی متهمان، مجرمان و افراد مسئول در این رویداد از جانب حکومت نیز زیر سوال قرار دارد و نگران کننده است. هیتار بار و اشرف نعمت اینجا شکست حکومت رئیس جمهور غنی را می بیند که به اندازه کافی در قبال این قضیه ایستادگی نکرده است.