Ύποπτος «καταζητείται» στο… facebook
5 Δεκεμβρίου 2013
Το εκάστοτε αντικείμενο των ερευνών εμφανίζεται ως ανάρτηση στο facebook. Οι χρήστες του διάσημου μέσου κοινωνικής δικτύωσης καλούνται να στηρίξουν τις αστυνομικές έρευνες για τον εντοπισμό φερόμενων εγκληματιών ή αγνοούμενων προσώπων. Κάθε ανάρτηση μπορεί να εξαπλωθεί ταχύτατα από τους χρήστες του facebook. Όλα αυτά συμβαίνουν ήδη στο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας. Ο υπουργός Εσωτερικών του Αμβούργου, Μίχαελ Νόιμαν, πρότεινε στην χθεσινή φθινοπωρινή σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών στο Όσναμπρυκ να επεκταθεί το μοντέλο αυτό και στα υπόλοιπα γερμανικά κρατίδια.
Ο Ούβε Σβέλνους, εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Δίωξης του Εγκλήματος στην Κάτω Σαξονία, μίλησε στην DW για τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η πρωτοποριακή μέθοδος εντοπισμού υπόπτων: «Το πλεονέκτημα είναι ότι η διαδικασία προχωρά μερικές φορές πολύ γρήγορα. Μεγάλη μερίδα πολιτών πληροφορείται ταχύτατα για πιθανούς δράστες και στη συνέχεια μας δίνει σχετικές πληροφορίες».
Νομικά κωλύματα
Το ζήτημα είχε συζητηθεί και πέρυσι με τους εκπροσώπους των κρατιδίων να διαφωνούν. Τα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό υπόπτων στην Έσση, το Μεκλεμβούργο-Πομερανία και πιο δυναμικά στο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας, όπου ήδη 17.500 άτομα έχουν κάνει «like» στο προφίλ της τοπικής Υπηρεσίας Δίωξης του Εγκλήματος στο facebook. Η νέα μέθοδος φαίνεται αν μη τι άλλο μοντέρνα και αποτελεσματική, δεδομένου ότι οι νέοι άνθρωποι προτιμούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από το ραδιόφωνο και τις εφημερίδες. Κάθε ανάρτηση πρέπει να εγκριθεί προηγουμένως από την εισαγγελία.
Ωστόσο, υπάρχει ένα σημαντικό νομικό κώλυμα: το γερμανικό ποινικό δίκαιο ορίζει ότι ιδιωτικές εταιρίες παροχής υπηρεσιών δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για αστυνομικές έρευνες που διεξάγονται δημόσια. Οι σέρβερ του facebook είναι όμως ιδιωτικοί και επιπλέον βρίσκονται στις ΗΠΑ, δηλαδή έξω από το πεδίο ισχύος της γερμανικής προστασίας δεδομένων. Είναι επίσης γνωστό πως όταν αναρτηθεί κάτι στο facebook είναι πια αδύνατο να σβηστεί. Αυτό το γνωρίζουν οι αστυνομικές αρχές της Κάτω Σαξονίας και χρησιμοποιούν ένα βοηθητικό σύστημα ώστε φωτογραφίες και προσωπικά δεδομένα να καταλήγουν στον σέρβερ της αστυνομίας και όχι απευθείας στο facebook.
Κίνδυνος καλεσμάτων μίσους μέσω facebook
Μετά το πέρας των ερευνών όλα τα δεδομένα σβήνονται, διαβεβαιώνουν οι αστυνομικές αρχές. Ωστόσο, η προστασία των προσωπικών δεδομένων δεν είναι εγγυημένη, σύμφωνα με τον ειδικό στο δίκαιο διαδικτύου, Κρίστιαν Σολμέκε, ο οποίος τονίζει ότι το facebook καταφέρνει κατά το μοίρασμα ενός λινκ να απορροφήσει τις φωτογραφίες, παρότι αυτές βρίσκονται στον θεωρητικά ασφαλή σέρβερ της αστυνομίας. «Πρέπει κανείς να δώσει μεγάλη προσοχή στις τεχνικές λεπτομέρειες, επειδή αυτές κάνουν τη μικρή αλλά ειδοποιό διαφορά μεταξύ δικαίου και αδίκου» υπογραμμίζει ο Κ. Σολμέκε.
Φωτογραφίες και προσωπικά δεδομένα που διαρρέουν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια για εκστρατείες μίσους των χρηστών του facebook εναντίον των υπόπτων, καταγγέλλουν επικριτές αυτής της μεθόδου ερευνών. Ο Ούβε Σβέλνους διαβεβαιώνει ότι «η σελίδα μας στο facebook επιτηρείται 24 ώρες το 24ωρο. Αν αναρτηθούν υβριστικά ή απειλητικά σχόλια, σβήνονται φυσικά αμέσως». Ωστόσο, η πραγματικότητα δείχνει ότι το facebook δεν ελέγχεται τόσο εύκολα. Αυτό αποδεικνύει, για παράδειγμα, μία περίπτωση υβριστικών σχολίων και καλέσματος σε αυτοδικία μέσω facebook εναντίον ενός συλληφθέντα που τελικά αποδείχθηκε ότι ήταν αθώος.
Vera Kern / Άρης Καλτιριμτζής
Υπεύθ. σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου