«Χωρίζουμε λόγω ...πληθωρισμού»
18 Απριλίου 2023
«Η φτώχεια φέρνει γκρίνια» λέει ο σοφός λαός στην Ελλάδα, αν και σίγουρα υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις. Αλλά και «τα λεφτά δεν φέρνουν την ευτυχία», όπως λέει ένα άλλο ρητό, για να μην πούμε ότι μπορεί να προκαλέσουν νέα, πρωτόγνωρα προβλήματα. Τί γίνεται όμως στην ευημερούσα Γερμανία, σε μία εποχή που ο πληθωρισμός αγγίζει διψήφια ποσοστάκαι πολλές οικογένειες μετρούν δύο και τρεις φορές τα χρήματά τους, πριν προχωρήσουν σε μία σοβαρή καταναλωτική δαπάνη;
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα για λογαριασμό της ιστοσελίδας γνωριμιών ElitePartner (η οποία ισχυρίζεται ότι απευθύνεται κυρίως σε άνδρες και γυναίκες με πανεπιστημιακή μόρφωση και υψηλότερο εισόδημα), το 11,4% των ερωτηθέντων λέει ότι «υπάρχει θέμα» ή «υπήρχε θέμα» στη σχέση τους με την οικονομική ανέχεια, με αποτέλεσμα να προκαλούνται εντάσεις. Τουλάχιστον ο ένας στους τέσσερις δηλώνει ότι «δεν τα βγάζει πέρα» χωρίς ένα επιπλέον εισόδημα από το έτερον ήμισυ.
«Δεν υπάρχει μαγική συνταγή»
Ιδιαίτερα οι γυναίκες, ακόμη περισσότερο οι γυναίκες με παιδιά, δυσανασχετούν όταν περιέλθουν σε οικονομική εξάρτηση από τους άνδρες. Αυτό προφανώς συμβαίνει γιατί συχνά οι γυναίκες αναγκάζονται να απαρνηθούν τις δικές τους επαγγελματικές φιλοδοξίες για να αφοσιωθούν στην οικογένεια, ενώ οι περισσότεροι άνδρες θεωρούν αυτονόητο ότι η σταδιοδρομία τους συνεχίζεται, με ή χωρίς παιδιά.
Όταν η ανέχεια προκαλεί εντάσεις «τα αισθήματα και το πάθος υποχωρούν ή χάνουν τη σημασία που είχαν παλαιότερα», αναφέρει ο Μίχαελ Μάρυ, σύμβουλος γάμου και σχέσεων, στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa). Σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει «μαγική συνταγή» για να στηριχθεί ένα ζευγάρι και να διασωθεί η σχέση, κάθε ζευγάρι πρέπει να αναζητήσει τη δική του ισορροπία. «Κατά κανόνα δεν δίνω συγκεκριμένη συμβουλή», λέει ο ίδιος. «Προσπαθώ να συνοδεύσω το ζευγάρι και να συμπαρασταθώ, απλώνοντας ένα προστατευτικό δίχτυ σε μία δύσκολη συγκυρία».
Ο Μίχαελ Μάρυ θεωρεί ότι σε πολλές σχέσεις τα χρήματα παραμένουν «ταμπού» και εκτιμά ότι περίπου ο ένας στους δέκα από όσους αναζητούν τις συμβουλές του αντιμετωπίζει οικονομικό αδιέξοδο. Κάποιοι μάλιστα σπεύδουν να απευθυνθούν σε δικηγόρο και όχι σε σύμβουλο γάμου, δρομολογώντας χωρίς δεύτερη σκέψη τις διαδικασίες διαζυγίου.
«Μαζί δεν κάνουν και χώρια δεν μπορούν»
Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει και η Εύα Μπέκερ, δικηγόρος με ειδίκευση στο οικογενειακό δίκαιο και έδρα στο Βερολίνο. Λέει όμως ότι στην πορεία μπορεί να προκύψει ένα άλλο πρόβλημα: το ζευγάρι αποξενώνεται συναισθηματικά, αλλά δεν «αντέχει» το διαζύγιο οικονομικά, γιατί δεν μπορεί ο καθένας να χρηματοδοτήσει το δικό του, ξεχωριστό νοικοκυριό. Έτσι αναγκάζονται και οι δύο να παραμείνουν «ξένοι στο ίδιο σπίτι» και αυτό συμβαίνει συχνά στο Βερολίνο, όπου τα ενοίκια έχουν αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια.
«Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, από τότε που άρχισε η ενεργειακή κρίση και η συνεχής άνοδος του πληθωρισμού, το πρόβλημα έχει οξυνθεί», λέει η Εύα Μπέκερ. Αυτό ισχύει κατ' εξοχήν για εργαζόμενους με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, που διερωτώνται πώς θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στα έξοδα ενός διαζυγίου. Τα οποία δεν περιορίζονται μόνο σε ένα επιπλέον ενοίκιο, αλλά πολλές φορές περιλαμβάνουν διατροφή για το πρώην έτερον ήμισυ και την ανατροφή των παιδιών. Με απλά λόγια, λέει η έμπειρη δικηγόρος, είναι σαν να διπλασιάζονται τα έξοδά σου, ενώ το εισόδημα παραμένει στάσιμο.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει αξιόπιστη απάντηση στο ερώτημα, εάν η οικονομική ανέχεια μειώνει πράγματι τον αριθμό των διαζυγίων. Πάντως μία πρώτη ματιά στη στατιστική δείχνει ότι το 2021 καταγράφονται στη Γερμανία 142.800 διαζύγια, αριθμός μειωμένος κατά 0,7% σε σχέση με το 2020. Από το 2012 μέχρι σήμερα εμφανίζεται σταθερή μείωση κάθε χρόνο, με εξαίρεση το 2019.
Η ψυχολόγος και σύμβουλος σχέσεων Ντανιέλα Μπέρνχαρντ βλέπει το ζήτημα από τη δική της οπτική γωνία και επισημαίνει ότι στην πραγματικότητα είναι πολλές οι αιτίες που μπορεί να συντείνουν στην αποξένωση και στον χωρισμό: «Στην πορεία του χρόνου συσσωρεύονται πολλοί παράγοντες και κάποια στιγμή δεν μπορείς απλώς να αγνοείς ή να καταπίνεις αυτό που σε ενοχλεί», επισημαίνει. Έρχεται λοιπόν η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι και πράγματι, λόγω της συγκυρίας, αυτή την εποχή οι αυξημένες τιμές είναι συχνά η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι. «Αλλά αυτή δεν είναι η πραγματική αιτία», λέει η Ντανιέλα Μπέρνχαρντ. «Γι αυτό και η σχέση δεν πρόκειται να βελτιωθεί αυτομάτως, όταν θα αρχίσουν να μειώνονται οι τιμές...»
Ταϊλάν Γκεκάλπ (dpa)
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου