Χημικά στους ευρωπαϊκούς ποταμούς

Βασικός στόχος της ενδελεχούς έρευνας των γερμανών επιστημόνων ήταν να διαπιστωθούν οι συνέπειες των οργανικών χημικών ουσιών στους υδάτινους οργανισμούς. Η χρονική συγκυρία που πραγματοποιήθηκε δεν είναι τυχαία. Είναι η πρώτη φορά που όλες οι χώρες μέλη της ΕΕ συγκέντρωσαν στοιχεία για την ποιότητα των υδάτων τα οποία διατέθηκαν τώρα και για επιστημονικούς σκοπούς.

Βασικά συμπεράσματα

Το αποτέλεσμα; Ο στόχος που έχει τεθεί -βάσει σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας- να υπάρξει μια «καλή οικολογική κατάσταση» των ευρωπαϊκών υδάτων μέχρι το 2015 κινδυνεύει να μην επιτευχθεί. Όπως εξηγεί ο Βέρνερ Μπρακ, ένας από τους επικεφαλής της έρευνας: «Έχουμε πολλά και διαφορετικά δεδομένα από τις χώρες μέλη. Υπάρχουν χώρες που προχώρησαν σε έναν εξονυχιστικό έλεγχο, σε πολλά σημεία και για τον εντοπισμό πολλών και διαφορετικών χημικών. Υπάρχουν όμως άλλες στις οποίες παρουσιάζονται πολλά κενά στα δεδομένα που μας μετέφεραν. Συγκεντρώσαμε παρόλα αυτά όλα τα διαθέσιμα δεδομένα και τα αξιολογήσαμε. Αυτό όμως οδήγησε στο να παρουσιάζουν μια πολύ κακή εικόνα οι χώρες εκείνες που πραγματοποίησαν ενδελεχή έρευνα και οι οποίες παρουσίασαν μια συνολική και πραγματική εικόνα της κατάστασης των υδάτων τους».

Όπως επισημαίνει ο ειδικός, η χημική ρύπανση των υδάτων είναι ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα που αφορά όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, όπως καταδεικνύουν και τα αποτελέσματα της έρευνας. Σημαντικές διαφορές όμως διαπιστώνονται, σύμφωνα με τον ίδιο, όσον αφορά την παρακολούθηση της ποιότητας των υδάτων. «Βλέπουμε ότι στην νότια αλλά και σε τμήματα της ανατολικής Ευρώπης η παρακολούθηση των υδάτων είναι περιορισμένη και ορισμένες φορές μάλιστα δεν τηρούνται καν τα στάνταρ που προβλέπει η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία».

Κίνδυνος για τα οικοσυστήματα

Σύμφωνα με τον Βέρνερ Μπρακ, η έρευνα καταδεικνύει ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο η χημική ρύπανση συνιστά σαφέστατο κίνδυνο για τα οικοσυστήματα των υδάτων. «Διαπιστώσαμε ότι στο 14 % των περιπτώσεων θα πρέπει να αναμένονται άμεσες συνέπειες από τη συγκέντρωση χημικών στο νερό. Με απλά λόγια: οργανισμοί πεθαίνουν (…) και ορισμένα ευαίσθητα είδη θα εξαφανιστούν».

Εντούτοις, όπως σημειώνει ο ειδικός, η ποιότητα των υδάτων στην Ευρώπη συνολικά έχει βελτιωθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες, και κυρίως, μετά το 1970. «Τότε παρατηρούνταν το φαινόμενο της θνησιμότητας των ψαριών. Οι εικόνες με τα νεκρά ψάρια στην επιφάνεια ποταμών και λιμνών αποτελούν πλέον εξαίρεση και αυτό είναι επιτυχία. Ωστόσο τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι δεν έχουμε φτάσει ακόμη στο σημείο που θέλαμε».

Clara Walther / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. Σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος