Χαριστική βολή στην ελευθερία του Τύπου

Ένα ακόμα πλήγμα στη ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία θεωρείται η πώληση του ομίλου μέσων ενημέρωσης Dogan, στον οποίο ανήκουν CNN Türk και το περιοδικό Hürriyet, στον φιλοκυβερνητικό όμιλο Demirören. Πολλοί δημοσιογράφοι εντός και εκτός Τουρκίας κάνουν λόγο για στραγγαλισμό των μέσων ενημέρωσης. Ο γνωστός τούρκος δημοσιογράφος Καντρί Γκουρσέλ σημειώνει μάλιστα στο Twitter ότι «η τουρκική βιομηχανία μέσων μαζικής ενημέρωσης περνά πλέον στον έλεγχο του προέδρου Ερντογάν».

Από την πλευρά του ο Κρίστιαν Μιρ, διευθύνων σύμβουλος των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα Γερμανίας χαρακτηρίζει την εξαγορά του ομίλου Dogan «μαύρη μέρα» για τα μέσα ενημέρωσης: «Είναι σημείο καμπής για την ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία. Παρά το γεγονός ότι και στον όμιλο Dogan οι δημοσιογράφοι έρχονταν καθημερινά αντιμέτωποι με την λογοκρισία, την αυτολογοκρισία και τις κόκκινες γραμμές, θεωρούσαμε τον όμιλο ως εμπορικό αλλά ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης». Για τον Κρίστιαν Μιρ η εξέλιξη αυτή είναι η χαριστική βολή στην ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία επειδή οι εφημερίδες Cumhuriyet, Evrensel και BirGün που έχουν απομείνει δεν ξεπερνούν τα 45.000 φύλλα, είναι δηλαδή πολύ λιγότερα από εκείνα των εφημερίδων και περιοδικών του ομίλου Dogan.

«Τα ΜΜΕ χειραγωγούνται για να υπηρετήσουν συμφέροντα»

Κατά την εκτίμηση του ειδικού σε ζητήματα Τουρκίας Γιασάρ Αϊντίν που ζει στο Αμβούργο, το πρόβλημα σήμερα στην Τουρκία είναι η διαπλοκή μεταξύ ΜΜΕ, πολιτικής και οικονομίας: «Πώς ένας όμιλος, όπως ο Dogan μπορεί να είναι μια ανεξάρτητη φωνή όταν έχει συμφέροντα σε άλλους οικονομικούς τομείς, δραστηριοποιείται ως επενδυτής και εν τέλει εξαρτάται από τις καλές σχέσεις με την κυβέρνηση της χώρας; Η διαπλοκή μέσων ενημέρωσης, πολιτικής και οικονομίας οδηγεί στο ότι τα μέσα ενημέρωσης χειραγωγούνται για να υπηρετήσουν συμφέροντα. Τα μέσα ενημέρωσης στην Τουρκία απέχουν πολύ από αυτό που ονομάζουμε τέταρτη εξουσία».

Είναι γεγονός ότι η διαπλοκή στην Τουρκία είναι γενικευμένο φαινόμενο. Έτσι για παράδειγμα η Demirören Holding δραστηριοποιείται στον ενεργειακό τομέα, στα κατασκευαστικά έργα και τον τουρισμό. Όμοια είναι ωστόσο και η δομή του ομίλου Dogan, ο οποίος δραστηριοποιείται στον ενεργειακό τομέα και στη βιομηχανική παραγωγή. Προφανώς και λόγω της διαπλοκής οικονομίας και μέσων ενημέρωσης οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα τοποθετούν την Τουρκία στην κατάταξη για την ελευθερία του Τύπου στην 155η θέση σε συνολικά 180 χώρες.

Ντάνιελ Χάινριχ / Στέφανος Γεωργακόπουλος