Φυλλορροεί το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση των ΗΕ

Έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που τα 193 κράτη-μέλη των ΗΕ συμφώνησαν σε ένα κείμενο που πήρε την ονομασία «Διακήρυξη της Νέας Υόρκης για Πρόσφυγες και Μετανάστες». Ήταν ο θεμέλιος λίθος και παράλληλα μια εντολή προς τα μέλη του διεθνούς οργανισμού να εκπονήσουν το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση.  Εκείνον τον Ιούλιο η ευφορία ήταν μεγάλη. Ο τότε προεδρεύων της Γενικής Συνέλευσης υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας Μίροσλαβ Λάιτσακ θυμάται ότι το κείμενο έγινε δεκτό με μεγάλο ενθουσιασμό από τους εκπροσώπους, ορισμένοι μάλιστα δάκρυσαν από συγκίνηση. 

Ενδοιασμούς για το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση

Από τότε μέχρι σήμερα κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Μετά από 18 μήνες σκληρής εργασίας το Σύμφωνο θα εγκριθεί τυπικά στο Μαρακές του Μαρόκου τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Περιλαμβάνει 34 σελίδες με προβλέψεις για 250 εκατομμύρια ανθρώπους με στόχο να κάνει την μετανάστευση πιο συντεταγμένη και πιο ασφαλή. Ανάμεσα στους στόχους είναι η καταπολέμηση των αιτίων της μετανάστευσης και όχι των μεταναστών. Σε αυτό το πλαίσιο σημαντικά είναι τα όσα προβλέπει για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών, την διασφάλιση βασικών αναγκών των προσφύγων με εφοδιασμό εγγράφων, κοινές δράσεις για την καταπολέμηση των διακινητών μεταναστών και συντονισμένη προστασία των συνόρων.

Ωστόσο, αν και το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση δεν έχει δεσμευτική ισχύ, ορισμένες χώρες άφησαν να εννοηθεί ότι τον Δεκέμβριο δεν πρόκειται να το υπογράψουν. Και πρώτα από όλα οι ΗΠΑ. «Θα μπορούσαμε φυσικά να επιτύχουμε περισσότερα, αν οι ΗΠΑ συμμετείχαν», λέει ο Μίροσλαβ Λάγτσακ, «αλλά εξακολουθούμε να έχουμε ανοιχτή την πόρτα για τη χώρα». Ακολούθησαν η Ουγγαρία και πριν λίγες ημέρες και η Πολωνία, η οποία εξέφρασε ενδοιασμούς με το επιχείρημα ότι το περιεχόμενο του Συμφώνου θα μπορούσε να οδηγήσει στην «ενθάρρυνση της παράνομης μετανάστευσης» και δεν προβλέπει «εγγυήσεις ασφαλείας» για τη χώρα.

Έκκληση Γκουτέρες

Προχθές και η Αυστρία προστέθηκε ανάμεσα στις χώρες που δεν πρόκειται να το υπογράψει. Ο αυστριακός αντικαγκελάριος  Χάιντς Κρίστιαν Στράχε από το ακροδεξιό FPÖ ανέφερε ότι «το Σύμφωνο περιλαμβάνει σημεία που αντιβαίνουν στο κυβερνητικό μας πρόγραμμα». Προς την ίδια κατεύθυνση όμως ήταν και οι δηλώσεις του αυστριακού καγκελαρίου Ζεμπάστιαν Κουρτς. Και οι δύο άφησαν ανοιχτό, εάν θα υπογράψουν το Σύμφωνο.

Ο Γενικός Γραμματέας των ΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε για τους κινδύνους από την ξενοφοβία, τη μισαλλοδοξία και τον ρατσισμό και έκανε έκκληση προς τις χώρες να πορευτούν τον ίδιο δρόμο. «Η προσφυγιά είναι κάτι πολύ προσωπικό», τόνισε. «Όλοι μιλούν γι αυτήν, άλλοι την φοβούνται, άλλοι συνδέουν με αυτήν ελπίδες. Εκφράζονται απόψεις που είναι δικαιολογημένες και διατυπώνονται καμιά φορά με πολύ κατηγορηματικό τρόπο. Όσοι όμως είναι κατηγορηματικοί δεν υπερασπίζονται πάντα δικαιολογημένες απόψεις και δεν τις υπερασπίζονται με νόμιμο τρόπο».

Κάι Κλέμενς, WDR / Ειρήνη Αναστασοπούλου