Φεστιβάλ ελληνικών ταινιών στο Βερολίνο
9 Δεκεμβρίου 2015
Τα φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου που διοργανώνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο δεν είναι διόλου λίγα. Ενδεικτικά να αναφέρουμε μόνο αυτό της Αβάνας, του Δουβλίνου, του Λονδίνου, της Βηρυτού, του Μόντρεαλ, τα πολλαπλά στην Αυστραλία και στις HΠΑ, με σημαντικότερο αυτό στο Λος Άντζελες. Από τις αρχές του 2016 προστίθεται και το Hellas Filmbox Berlin, ένα νέο φεστιβάλ ελληνικών ταινιών στο εξωτερικό.
Φεστιβάλ για το γερμανικό κοινό
Ο λόγος για τον οποίο διοργανώνεται το φεστιβάλ είναι η γεμάτη προκαταλήψεις και στερεότυπα εικόνα της Ελλάδας και των Ελλήνων στην κοινή γνώμη της Γερμανίας, εξηγεί ο Χόλγκερ Έντερς, πρόεδρος της διοργανώτριας Γερμανοελληνικής Πολιτιστικής Εταιρείας. Ο διευθυντής του σόου αλόγων Apassionata, με 500.000 επισκέπτες ετησίως στην Ευρώπη, επισημαίνει ότι στόχος του Hellas Filmbox είναι να ανοίξει ξανά ο δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας.
«Αυτό ήταν για εμάς πολύ σημαντικό. Όταν αρχίσαμε να σχεδιάζουμε το φεστιβάλ, και ενώ επικρατούσε η κρίση χρέους, ξέσπασε η προσφυγική κρίση που στην πορεία πήρε δραματικές διαστάσεις. Για αυτό λοιπόν, το φεστιβάλ δεν είναι μόνο μια υπόθεση καρδιάς αλλά και μια καλλιτεχνική τοποθέτηση ότι ο καθένας μπορεί να κάνει το πρώτο βήμα και να τείνει χείρα βοηθείας»
Σύμφωνα με τον διευθυντή του Hellas Filmbox, Αστέρη Κούτουλα, αυτό που κάνει το νέο φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου να διαφέρει από τα περισσότερα άλλα στο εξωτερικό, είναι το γεγονός ότι δεν απευθύνεται σε ένα κοινό που έχει ελληνικές ρίζες, αλλά στους ντόπιους, στην προκειμένη περίπτωση, στους Γερμανούς.
«Αποφασίσαμε να μεταφράσουμε όσο γίνεται περισσότερες ταινίες στα γερμανικά, δηλαδή να τις υποτιτλίσουμε. Ο μέσος γερμανός θεατής δεν έρχεται με αγγλική μετάφραση, δεν είναι μαθημένος με υποτιτλισμό, και με αγγλικό έτσι και αλλιώς. Αν δεν το κάναμε, θα απευθυνόμασταν σε ένα φεστιβαλικό, σινεφίλ κοινό. Εμείς όμως θέλαμε κάτι το διαφορετικό»
Με τη χρηματοδότηση της κρατικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για την Πολιτική Επιμόρφωση (bpb) θα υποτιτλισθούν 30 ταινίες στα γερμανικά. Το σκεπτικό της επένδυσης είναι οι ταινίες να μπορούν στο μέλλον να παρουσιάζονται παντού στη Γερμανία.
Η αποτύπωση της κρίσης
Από τις περισσότερες από τις 300 ταινίες που κατατέθηκαν επιλέχτηκαν τελικά 71, οι οποίες με λίγες εξαιρέσεις προβάλλονται για πρώτη φορά στη Γερμανία. Από τις 34 ταινίες του διαγωνιστικού τμήματος οι 7 είναι μεγάλου μήκους, 7 ντοκιμαντέρ και 20 μικρού μήκους. Μεταξύ των ταινιών μυθοπλασίας μεγάλου μήκους είναι «Το Πλοίο για την Παλαιστίνη» του Νίκου Κούνδουρου, η «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη και το «Chevalier» της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη που θα παρουσιαστεί τρεις μήνες πριν βγει επισήμως στις γερμανικές αίθουσες κινηματογράφου. Κοινό χαρακτηριστικό των ταινιών είναι ότι έχουν γυριστεί την τελευταία πενταετία, δηλαδή στην περίοδο της πολυεπίπεδης κρίσης που ταλανίζει την Ελλάδα. Η διευθύντρια του προγράμματος του φεστιβάλ, Ιωάννα Κρυωνά:
«Στο σύνολο τους οι ταινίες σχετίζονται αναγκαστικά με την κρίση. Οπότε, ακόμη και στις ταινίες που είναι πιο αφαιρετικές και πειραματικές υπάρχει η αναφορά στην κοινωνικοπολιτική κρίση.»
Τέτοιου είδους αφαιρετικές και οικονομικές ταινίες παρουσιάζονται και στο επίσης διαγωνιστικό τμήμα «New Visions» (Νέα Οράματα). Πρόκειται για 14 παραγωγές μεγάλου και μικρού μήκους, ντοκιμαντέρ και κινούμενων σχεδίων που έχουν ως θέμα την φύση, την πολιτική, την μουσική, τους πρόσφυγες. Εκτός αυτού στο φεστιβάλ θα παρουσιαστεί μια επιλογή ταινιών ελλήνων σκηνοθετών που ζουν στο Βερολίνο, με ταινίες μικρού μήκους με θέμα την ομοφυλοφιλία και όχι μόνο. Και όπως ανακοινώνει η ελληνογερμανίδα ηθοποιός Σάντα φον Ρουφίν, αναπληρώτρια διευθύντρια του Hellas Filmbox,:
«Θα υπάρξει βέβαια και σειρά άλλων εκδηλώσεων. Μεταξύ αυτών θα έχουμε συμπόσια, διάφορα εργαστήρια συζητήσεων τα οποία προετοιμάζουμε αυτό το διάστημα. Ενώ το κέντρο συνάντησης του φεστιβάλ θα είναι το ελληνικό τζαζ κλαμπ B-Flat. Εκεί θα συναντιούνται μετά τις προβολές οι έλληνες σκηνοθέτες με τους γερμανούς συναδέλφους τους και το κοινό για να συζητήσουν.»
Περίπου 60 έλληνες σκηνοθέτες έχουν δηλώσει ότι θα έρθουν στο Βερολίνο με δικά τους έξοδα. Πιθανώς για ορισμένους σκηνοθέτες αλλά και ηθοποιούς να προκύψει κάποια ευκαιρία συνεργασίας με τον γερμανικό κινηματογράφο.
Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο