Φίλοι και αντίπαλοι: Πάουλ Κλέε και Βασίλι Καντίνσκι

Φίλοι και αντίπαλοι. Οι Βασίλι Καντίνσκι (1866-1944) και Πάουλ Κλέε (1879-1940) ήταν και τα δύο. Όσο κι αν συμπαθούσαν ο ένας τον άλλο ήταν ωστόσο πολύ διαφορετικοί. Σπάνια η σταδιοδρομία τους είχε παράλληλη πορεία όπως φαίνεται και στην έκθεση που τους αφιερώνεται στη Βέρνη. Ο πίνακας του Καντίνσκι «Εντυπώσεις III (Συναυλία)» από το 1911 ανήκει στο μουσείο Λένμπαχαους του Μονάχου.

Στις αρχές του 20ου αιώνα οι δύο καλλιτέχνες στρέφονται προς την πρωτοπορία. Ο Καντίνσκι χρησιμοποιεί μοτίβα της ρωσικής παραδοσιακής τέχνης ενώ ο Κλέε ανακαλύπτει δικές του παιδικές ζωγραφιές. Την περίοδο του "Γαλάζιου Καβαλάρη" (1910-1914) ο Καντίνσκι βρίσκεται στην ακμή της δημιουργικότητάς του με έργα όπως οι διάσημοι «αυτοσχεδιασμοί». Εδώ βλέπουμε το έργο του «Κατακλυσμός» (1913).

Η έκθεση «Κλέε και Καντίσνκι» στο κέντρο Πάουλ Κλέε στη Βέρνη φιλοξενεί έργα από διάφορες δημιουργικές περιόδους των δύο εικαστικών. Χαρακτηριστικό έργο του Ελβετού καλλιτέχνη Πάουλ Κλέε είναι τα «Φρούτα σε κόκκινο» από το 1930.

Η άνοδος των Ναζί στην εξουσία είχε πολλαπλές επιπτώσεις για τους δύο καλλιτέχνες. Ο Κλέε απολύεται από καθηγητής, ενώ ο Καντίνσκι βρίσκεται αντιμέτωπος με το κλείσιμο του Μπάουχαους. Πέντε χρόνια νωρίτερα το 1928 όταν ο Καντίνσκι ζωγράφιζε το «Εικόνες από μια έκθεση: Εικόνα ΙΙ Gnomus» και οι δύο ζωγράφοι πειραματίζονταν πυρετωδώς.

Κλέε και Καντίνσκι εγκαταλείπουν το 1933 τη Γερμανία. Ο Κλέε πηγαίνει στη Βέρνη, ο Καντίνσκι στο Παρίσι. Στην εξορία οι δύο ζωγράφοι κάνουν ένα νέο καλλιτεχνικό ξεκίνημα. Ο Κλέε ζωγραφίζει μεγαλύτερους και πιο έντονους χρωματικά πίνακες. Χαρακτηριστικός εκείνης της περιόδου είναι ο πίνακας με τον τίτλο «Πρόθεση» του 1938.

Ένας κόσμος διαφόρων σχημάτων και χρωμάτων χαρακτηρίζουν την ώριμη περίοδο του Βασίλι Καντίνσκι, όπως στο «Γύρω από τον κύκλο» του 1940. Ο καλλιτέχνης αφήνει τα αντικείμενά του να αιωρούνται. Η σύνθεση έρχεται σε αντίθεση με το πιο αυστηρό στιλ που είχε υιοθετήσει στα έργα του της περιόδου του Μπάουχαους.

Στη φωτογραφία ο Πάουλ Κλέε και ο Βασίλι Καντίνσκι προσπαθούν να μοιάσουν στο γνωστό άγαλμα στη Βαϊμάρη που αναπαριστά τους Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε και Φρίντριχ Σίλερ. Η φωτογραφία είναι από το 1929. Απεικονίζει τη συνάντηση δύο ισάξιων καλλιτεχνών. Αντιπροσωπευτικά έργα των δύο εικαστικών θα φιλοξενούνται μέχρι της 27 Σεπτεμβρίου στο κέντρο Πάουλ Κλέε.