Τουρκία: παρακολούθηση και βία από τις δυνάμεις ασφαλείας

Στις 18 Σεπτεμβρίου του 2020 το γραφείο της ανθρωπιστικής οργάνωσης İHD κατέγραψε άλλη μια καταγγελία για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων με δράστη κρατικό αξιωματούχο. Σύμφωνα με αυτή, σε μια διασταύρωση στο Ντιγιάρμπακιρ τρία μέλη των μυστικών υπηρεσιών σταμάτησαν για έλεγχο τον εκπρόσωπο της αριστερής οργάνωσης νεολαίας του HDP Σερχάτ Ακτουμούρ. Όταν ο ίδιος αρνήθηκε να συνομιλήσει μαζί τους, εκείνοι τον χτύπησαν αναγκάζοντάς τον να επιβιβαστεί στο αυτοκίνητό τους. Με δεμένα τα μάτια τον μετέφεραν σε ένα δάσος όπου και κυριολεκτικά τον πέταξαν από το αυτοκίνητο. «Εάν σε ξαναδούμε εδώ, θα σε πυροβολήσουμε στο κεφάλι», φέρεται να τον προειδοποίησε ένας από τους άνδρες των μυστικών υπηρεσιών. 

Στο πλαίσιο της ετήσιας έρευνάς της η οργάνωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων İnsan Hakları Derneği (İHD) βάζει στο μικροσκόπιο τέτοιες υποθέσεις, κατά τις οποίες κρατικοί υπάλληλοι απειλούν ή ασκούν πιέσεις σε μάρτυρες και κατηγορούμενους κατά τη διάρκεια ελέγχων ή ανακρίσεων. Πέραν αυτών η οργάνωση εξετάζει επίσης περιπτώσεις κατασκοπείας ή και απαγωγών από τις τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας. 

220 καταγγελίες 

Από τις έρευνες γίνεται προφανές ότι το προαναφερθέν περιστατικό στο Ντιγιάρμπακιρ δεν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση. Στη φετινή της έκθεση η οργάνωση καταγράφει 220 καταγγελίες. 10 άτομα αναφέρουν, για παράδειγμα, ότι έπεσαν θύματα κατασκοπείας και απειλών από αξιωματούχους, 72 άνθρωποι καταγγέλλουν ότι δέχονταν απειλές και παρακολουθούνταν από τις αρχές εκτός φυλακών ενώ τέσσερις ότι παρακολουθούνταν συστηματικά από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους κατά τη διάρκεια της κράτησής τους. Άλλοι 29 καταγγέλλουν ότι δέχθηκαν απειλές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 

Ιδιαίτερα ανησυχητικό, σύμφωνα με την έκθεση της İHD, είναι το γεγονός ότι απειλές και πιέσεις φέρονται να δέχονται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό μέλη του αντιπολιτευόμενου φιλοκουρδικού HDP που είναι το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα της Τουρκίας. Η παραπάνω περίπτωση του Σερχάτ Ακτουμούρ είναι ενδεικτική της κατάστασης. 

Όπως ανέφερε προς τη Deutsche Welle ο επικεφαλής της οργάνωσης αρωγής Οζτούρκ Τουρκντογάν, ο Ακτουμούρ δέχεται τώρα πιέσεις προκειμένου να αποσύρει την καταγγελία του. «Είναι σοβαρή η κατάσταση. Το ότι απειλείται το μέλος του προεδρείου ενός κόμματος δείχνει ότι η κατάσταση είναι όντως σοβαρή». Από την έκθεση προκύπτει ότι και σε αυτή την περίπτωση δεν πρόκειται για μια μεμονωμένη περίπτωση. Και στο παρελθόν υπήρξαν πολλές υποθέσεις, κατά τις οποίες «τα θύματα δέχονται απειλές από αξιωματούχους όταν προχωρούν σε καταγγελίες στην İHD. 

Μόνη ελπίδα οι διεθνείς οργανώσεις

«Με τη δουλειά μας θέλουμε να συμβάλουμε, ώστε οι αρμόδιες αρχές του τουρκικού κοινοβουλίου, το υπουργείο Εσωτερικών και οι διωκτικές αρχές να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να ερευνούν με συνέπεια τέτοιες υποθέσεις. Είναι υποχρέωσή μας να αναδεικνύουμε τέτοιες υποθέσεις προκειμένου να μπει ένα τέλος», επισημαίνει ο Οζτούρκ Τουρκντογάν. 

Η οργάνωση αρωγής καλεί το υπουργείο Εσωτερικών και τις αρμόδιες διωκτικές αρχές να επιληφθούν των υποθέσεων και να οδηγήσουν τους δράστες ενώπιον της δικαιοσύνης. Παρόμοια έκκληση απευθύνει όμως και προς τις εισαγγελικές αρχές, τις οποίες καλεί «να μην αποσιωπούν υποθέσεις κατασκοπείας και απαγωγών από κρατικούς αξιωματούχους».

Μέχρι στιγμής όμως δεν υπάρχει καμία επίσημη αντίδραση από πλευράς των υπουργείων Δικαιοσύνης και Εσωτερικών στις καταγγελίες της İHD. Η οργάνωση αρωγής εναποθέτει πλέον τις ελπίδες της σε διεθνείς οργανώσεις και οργανισμούς, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης και τα αρμόδια όργανα του ΟΗΕ, με τα οποία έχει έρθει ήδη σε επαφή. 

Χιλάλ Κοϊλού / Ντάνιελ Μπελούτ

Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης