Τουρκία: Νέες προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής

Η συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας υπό τον πρόεδρο Ερντογάν χθες το απόγευμα κράτησε 2,5 ώρες. Ήταν η τελευταία του έτους και είχε ιδιαίτερη σημασία για τη στρατηγική της Τουρκίας όπως θα διαμορφωθεί από εδώ και στο εξής. Στην σχετική ανακοίνωση που αποτελείται από 7 σημεία, υπάρχει αναλυτική αναφορά στις επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού κατά του ΡΚΚ και άλλων οργανώσεων που η Άγκυρα θεωρεί τρομοκρατικές, όπως του Φετουλάχ Γκιουλέν και του ISIS.

Το κείμενο του ΣΕΑ αναφέρει ότι η Τουρκία εφαρμόζει μια «στρατηγική εξάλειψης απειλών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, επικεντρώνοντας στο Ιράκ και τη Συρία.Όμως, η προσοχή της Άγκυρας στρέφεται τώρα στη Γάζα που τόσο για θρησκευτικούς λόγους όσο και για λόγους εσωτερικής πολιτικής συγκεντρώνει όλα τα βέλη κυρίως του τούρκου προέδρου.  Σύμφωνα με το κείμενο του ΣΕΑ «το Ισραήλ θα λογοδοτήσει τελικά για τα απάνθρωπα εγκλήματα που διέπραξε στη Γάζα, που αποτελεί πλέον ένα μελανό σημείο στην ιστορία», ενώ τονίζει ότι η άμεση παύση των επιθέσεων αποτελεί κοινή ευθύνη της διεθνούς κοινότητας και ότι η Τουρκία θα επιμείνει στην ανάληψη σχετικών πρωτοβουλιών. Και ενώ υπάρχουν αναφορές στο κείμενο στον πόλεμο Ρωσίας - Ουκρανίας, την ειρηνευτική διαδικασία Αζερμπαϊτζάν Αρμενίας, λείπουν βασικά κεφάλαια που βρίσκονταν σχεδόν πάντα στην ατζέντα του τουρκικού ΣΕΑ: οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό.

Η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ συνδέεται με τα F-16

Αντ΄ αυτού προβάλλονται οι προσπάθειες της Τουρκίας «να διασφαλίσει ένα κλίμα ειρήνης και σταθερότητας από τη Μαύρη Θάλασσα ως την Αφρική και από τον Καύκασο ως τα Βαλκάνια, ώστε «να μην γίνουν κρίσεις οι εντάσεις και να αποτραπούν οι συγκρούσεις». Ένα μήνυμα που φαίνεται να αφορά και την επικείμενη επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα σε λίγες μέρες και να επιβεβαιώνει το ήπιο κλίμα που επικρατεί.

Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί στην Τουρκία που προβληματίζονται από τις διπλωματικές και στρατηγικές πιρουέτες του Ερντογάν. Μεταξύ αυτών και ο γνωστός αναλυτής Μουράτ Γετκίν ο οποίος σε άρθρο του με τίτλο «Γιατί δεν ήλθε ο Ιρανός Πρόεδρος;» ισχυρίζεται ότι τα προβλήματα στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας αυξάνονται αντί να μειώνονται. Φερ ειπείν αναφέρει,  δεν υπήρξε επίσημη αιτιολογία για την αιφνίδια ακύρωση της άφιξης του Ραΐσι στην Τουρκία. Ο Γετκίν γράφει ότι η Άγκυρα έχει μπροστά της σοβαρά προβλήματα που αποφεύγει να επιλύσει. Οι Αμερικανοί πιέζουν για το ζήτημα της Σουηδίαςκαι φαίνεται ότι ο Άντονι Μπλίνκεν στην πρόσφατη συνάντηση που είχε με τον Τούρκο ομόλογο του Χακάν Φιντάν του είπε ότι η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα «πρέπει να πραγματοποιηθεί το συντομότερο» γράφει ο Γετκίν και προσθέτει ότι η ένταξη της Σουηδίας συνδέεται με  το ζήτημα της προμήθειας των αμερικανικών F-16 από τις ΗΠΑστην Τουρκία. «Ωστόσο, η Άγκυρα δεν είναι βέβαιη ότι η κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν θα μπορέσει να ξεπεράσει το εμπόδιο του Κογκρέσου πριν από τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου 2024, ακόμη κι αν η Τουρκία εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», υποστηρίζει ο τούρκος αναλυτής.

Η προσπάθεια της Τουρκίας να πείσει τη Γερμανία να αγοράσει αεροσκάφη Eurofighter Typhoon, συμπαραγωγής Γερμανίας, Αγγλίας, Ισπανίας και Ιταλίας  έγινε με τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς στο Βερολίνο στις 17 Νοεμβρίου.  Όμως κατά τον Γετκίν το θέμα δεν φαίνεται να βρίσκεται στο τραπέζι εξ αιτίας της κατάστασης στο Ισραήλ και τις ιδιαίτερες ευαισθησίες των Γερμανών λόγω του Ολοκαυτώματος.

«Η κρίση της Γάζας, η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και η αγορά πολεμικών αεροσκαφών από την Τουρκία για την άμυνά της είναι όλα αλληλένδετα. Εάν ο Φιντάν δεν μπορεί να λύσει αυτόν τον δεσμό, θα χρειαστεί ένας Αλέξανδρος για να το κάνει», καταλήγει το άρθρο.