Το σινεμά της Βαϊμάρης στη Μπερλινάλε 2018

Ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα στον κινηματογράφο του μεσοπολέμου κάνει η φετινή Μπερλινάλε, ανασύροντας από το παρελθόν πολλά «διαμάντια», άγνωστα εν πολλοίς στο ευρύ κοινό. Ένα από αυτά είναι η ταινία «Christian Wahnschaffe» του δανού σκηνοθέτη Ούρμπαν Γκαντ που παρουσιάζει τη ζωή του κακομαθημένου γιου ενός Γερμανού βιομήχανου.

Το θέμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και των συνεπειών του απασχόλησε έντονα τους σκηνοθέτες και σεναριογράφους την περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Η αντιπολεμική ταινία «Η άλλη πλευρά» του Χάιντς Πάουλ είναι η γερμανική εκδοχή της αμερικανικής ταινίας «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο», βασισμένο στην ομώνυμη νουβέλα του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ.

Οι ταινίες που παρουσιάζονται στην ρετροσπεκτίβα της Μπερλινάλε δεν είναι μόνο ασπρόμαυρες αλλά και έγχρωμες. Ήδη από την εποχή εκείνη αρκετοί Γερμανοί κινηματογραφιστές είχαν αρχίσει να πειραματίζονται με χρώμα, χρησιμοποιώντας την τεχνική «Sirius» των διάσημων κινηματογραφικών στούντιο UFA.

Η περίοδος της Βαϊμάρης ταυτίστηκε στον κινηματογράφο με τον πειραματισμό και την καινοτομία. Ο πρωτοπόρος κινηματογραφιστής Όσκαρ Φίσινγκερ πειραματίστηκε εν έτει 1933 με αυτά τα έγχρωμα μοτίβα πάνω στη μεγάλη οθόνη, αντλώντας έμπνευση από τη μουσική του Ρίχαρντ Βάγκνερ και τον Έντβαρντ Γκρίγκ.

Την ίδια περίοδο μεγάλη επιτυχία γνώρισε το μελόδραμα. Πολλοί διάσημοι ηθοποιοί της εποχής πρωταγωνιστούσαν σε ταινίες αυτού του είδους. Όπως η Τζένυ Γιουγκο (στη φωτογραφία) με τον Βίλυ Φριτς, στην ταινία «Η Κάρμεν του Σανκτ Πάουλι». Ένας ναύτης παρασύρεται στον κόσμο του εγκλήματος από μια σαγηνευτική γυναίκα στο Αμβούργο του μεσοπολέμου.

Η Λένι Ρίφενσταλ έκανε το ντεμπούτο της ως ηθοποιός τη δεκαετία του '20, κυρίως σε μελοδράματα. Το 1932 συμμετείχε στην ταινία «Το μπλε φως» με έντονες αναφορές στον γερμανικό ρομαντισμό. Με την ταινία αυτή τράβηξε και την προσοχή του Χίτλερ και του Γκέμπελς. Στη συνέχεια ακολούθησε καριέρα σκηνοθέτιδας προπαγανδιστικών ταινιών με απευθείας αναθέσεις από το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς.

Η ρετροσπεκτίβα της Μπερλινάλε χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες: καθημερινή ζωή, εξωτισμός και ιστορία. Στην πρώτη κατηγορία προβάλλεται η ταινία «Το ξύπνημα της άνοιξης» (1929), βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φρανκ Βέντεκιντ και σε σκηνοθεσία του Ρίχαρντ Όσβαλντ. Θεωρείται η πρώτη ταινία εφηβικού σινεμά.

Κατά παράδοση κάθε χρόνο μια ταινία της ρετροσπεκτίβας της Μπερλινάλε παρουσιάζεται σαν κανονική πρεμιέρα, ενώ ακολουθεί γκαλά με ζωντανή μουσική και γιορτινό κλίμα. Φέτος η ταινία αυτή είναι «Ο παλιός νόμος» (Das alte Gesetz) του Ε. Α. Ντυπόν. Μια σημαντική ταινία για τη γερμανο-εβραϊκή ιστορία και τη δύσκολη ζωή των Εβραίων στην Ευρώπη του 19ου αιώνα.

O κινηματογράφος της δεκαετίας του '20 και '30 χαρακτηρίζεται από πολυμορφία. Εγκαινιάστηκαν πολλά νέα είδη και τέθηκαν οι βάσεις για την κινηματογραφική παραγωγή των επόμενων δεκαετιών. Η Γερμανία και το Βερολίνο κατέχουν έτσι μια σημαντική θέση στην παγκόσμια ιστορία του σινεμά. Το κλιπ της φωτογραφίας προέρχεται από μια πειραματική κινημαρογραφική απόπειρα του ανατρεπτικού Χανς Ρίχτερ.