Το ρεύμα εξελίσσεται σε είδος πολυτελείας

40.000 Ευρωπαίοι έχασαν τη ζωή τους το χειμώνα του 2014 από το κρύο, μιας και δεν μπορούσαν να πληρώσουν τον λογαριασμό του ρεύματος. Η λεγόμενη «φτώχεια του ρεύματος» αφορά σήμερα σχεδόν το 10% των Ευρωπαίων. Ντοκιμαντέρ του γαλλογερμανικού δημόσιου τηλεοπτικού προγράμματος Arte δείχνει ότι σύμφωνα με την Eurostat τα τελευταία οκτώ χρόνια οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος κατά μέσο όρο αυξήθηκαν κατά 42%.

Στη Βουλγαρία για παράδειγμα το 50% του μέσου εισοδήματος διατίθεται για πληρωμή λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Στην Ισπανία περίπου το 28% του πληθυσμού δεν είναι σε θέση να πληρώσει τους λογαριασμούς ρεύματος, κι ας έχουν εγκαταστήσει χιλιάδες πολίτες στα σπίτια τους φωτοβολταϊκά κύτταρα. Η ισπανική κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ότι θα αγόραζε σε λογικές τιμές το ηλεκτρικό που παράγουν οι πολίτες στα σπίτια τους. Στη συνέχεια ωστόσο άλλαξε γνώμη οδηγώντας στην υπερχρέωση πολλά νοικοκυριά. Στη Γαλλία η πρώην δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού EDF διατηρεί ακόμα και σήμερα το μονοπώλιο παραγωγής ρεύματος καθιστώντας αδύνατη την παραγωγή ρεύματος με φωτοβολταϊκά από τους πολίτες. Ως συνέπεια σχεδόν 8 εκατομμύρια νοικοκυριά δεν ήταν σε θέση να πληρώσουν τον λογαριασμό του ηλεκτρικού. Τέλος στη Γερμανία η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού δεν οδήγησε, όπως αναμένονταν, σε μείωση των τιμών. Σχεδόν 7 εκατομμύρια νοικοκυριά αδυνατούν να πληρώσουν το ρεύμα που καταναλώνουν.

Aνεκπλήρωτες υποσχέσεις των Βρυξελλών

Πριν από περίπου 20 χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποσχέθηκε φθηνό, φιλικό προς το περιβάλλον ρεύμα, αλλά και ότι θα έθετε την αγορά ρεύματος υπό έλεγχο. Τελικά όμως οι τιμές αυξήθηκαν, μεταξύ άλλων, ως αποτέλεσμα των ιδιωτικοποιήσεων. Στο ντοκιμαντέρ του Arte, το οποίο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να παρακολουθήσουν για μια ακόμα εβδομάδα στην ιστοσελίδα του τηλεοπτικού προγράμματος, φιλοξενούνται απόψεις δημοσίων υπαλλήλων, συμβούλων ενεργειακών κολοσσών, αλλά και πολιτών που χαρακτηρίζουν όλο και συχνότερα το ρεύμα είδος πολυτελείας. Η οργή των πολιτών εναντίον σχετικών κυβερνητικών αποφάσεων είναι εμφανής.

Αυτό που απουσιάζει από το ντοκιμαντέρ του γαλλογερμανικού καναλιού είναι η παρουσίαση του προβλήματος στις σημαντικότερες ευρωπαϊκές χώρες ξεχωριστά. Επιπλέον ο τηλεθεατής βρίσκεται αντιμέτωπος με εξειδικευμένη ορολογία και πλήθος ξένων λέξεων, οι οποίες δεν συμβάλουν εν τέλει στην κατανόηση του προβλήματος. Ένας από τους στόχους του ντοκιμαντέρ είναι να προβλέψει πώς θα διαμορφωθεί η αγορά ρεύματα τα επόμενα 20 χρόνια, αλλά και ποια θα είναι η παρακαταθήκη που αφήνουμε στην επόμενη γενιά στον ενεργειακό τομέα. Και εδώ ένα είναι σαφές. Η επόμενη γενιά θα παραλάβει μια αγορά ηλεκτρικού, η οποία κάθε άλλο παρά δομημένη και διαφανής είναι.

dpa / Στέφανος Γεωργακόπουλος