Το δεύτερο πακέτο ασύλου διχάζει

Μετά από μήνες έντονων διαβουλεύσεων και διαξιφισμών στους κόλπους του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, οι τρεις εταίροι (CDU, CSU και SPD) κατέληξαν τελικά χθες στο Βερολίνο σε συμφωνία για ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο περί ασύλου. Το λεγόμενο δεύτερο πακέτο ασύλου έρχεται να αναθεωρήσει διατάξεις του πρώτου πακέτου, το οποίο είχε υπερψηφιστεί πέρυσι, μετά το πρώτο μεγάλο κύμα προσφύγων που έφθασε στη Γερμανία, ως επί το πλείστον από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.

Οι βασικότερες αλλαγές

Τα σημαντικότερα σημεία του σχεδιαζόμενου «πακέτου ΙΙ» που επιφέρουν αλλαγές στο πρότερο καθεστώς, αφορούν τρία κυρίως θέματα. Καταρχήν το ζήτημα της επανένωσης των οικογενειών προσφύγων. Σύμφωνα με την κυβερνητική συμφωνία, για τις οικογένειες όσων αιτούντων άσυλο «που δεν αντιμετωπίζουν προσωπική δίωξη» στις χώρες προέλευσης τους καθιερώνεται περίοδος αναμονής δύο ετών. Το μέτρο αυτό επηρεάζει σχεδόν το 20% των Σύρων που έχουν φθάσει στη Γερμανία από τον Σεπτέμβριο του 2015. Επιπρόσθετα η συμφωνία προβλέπει ειδικό καθεστώς προστασίας για αιτούντες άσυλο από την Ιορδανία, τον Λίβανο και την Τουρκία. Μολονότι οι χώρες αυτές δεν πλήττονται άμεσα από πολεμικές συρράξεις, στους αιτούντες άσυλο από αυτές θα εφαρμόζεται «επικουρική προστασία», δεδομένου ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν πρόσφυγες στη βάση της Σύμβασης της Γενεύης. Σημειωτέον ότι οι αιτούντες άσυλο που λαμβάνουν τελικά «επικουρική προστασία» παίρνουν άδεια παραμονής για έναν χρόνο. Για τους Σύρους η ίδια άδεια ανέρχεται σε τρία χρόνια.

Το τρίτο στοιχείο αφορά τον προσδιορισμό των λεγόμενων ασφαλών χωρών προέλευσης. Σύμφωνα με τις συζητήσεις, υπάρχει σύγκλιση αναφορικά με τον χαρακτηρισμό του Μαρόκου, της Τυνησίας και της Αλγερίας ως «ασφαλών χωρών προέλευσης». Για τις περιπτώσεις αιτήσεων χορήγησης ασύλου σε ανθρώπους από τις παραπάνω χώρες, ο κυβερνητικός συνασπισμός συζητά παράλληλα και τη δημιουργία ειδικών κέντρων πρώτης υποδοχής και καταγραφής «fast track», δηλαδή με σύντομες διαδικασίες.

Έντονες αντιδράσεις

Σύμφωνα με δηλώσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Ζίγκμαρ Γκάμπριελ η επί της αρχής συμφωνία CDU, CSU και SPD αναμένεται να φτάσει στο υπουργικό συμβούλιο για περαιτέρω εξειδίκευση το ταχύτερο δυνατό, ώστε σύντομα να κατατεθεί και το σχετικό νομοσχέδιο στην ομοσπονδιακή Βουλή (Μπούντεσταγκ) και στην Άνω Βουλή (Μπούντεσρατ) . Από την πλευρά τους οι Πράσινοι ασκούν κριτική στο δεύτερο πακέτο ασύλου, και ειδικότερα στη μεγάλη αναμονή για την οικογενειακή επανένωση. Όπως ανέφερε η εκπρόσωπος των Πρασίνων για θέματα Οικογενειακής Πολιτικής Φραντσίσκα Μπράντνερ, με τον τρόπο αυτό είναι σαν να αποδέχεται κανείς ότι γυναίκες και ανήλικα παιδιά θα συνεχίσουν να πνίγονται στη Μεσόγειο στην προσπάθειά τους να διαφύγουν από εστίες κρίσης, προσπαθώντας να βρουν τους συγγενείς τους στην Ευρώπη.

Από την άλλη πλευρά, έντονη πίεση για ταχεία επίλυση της προσφυγικής κρίσης επί γερμανικού κράτους ασκούν και οι πρωθυπουργοί των 16 ομόσπονδων κρατιδίων, οι οποίοι συναντήθηκαν επίσης στο Βερολίνο με κύριο θέμα την αποτελεσματική ένταξη των προσφύγων. Η επίλυση του προβλήματος θα είχε επιταχυνθεί, εάν είχαν ήδη εφαρμοστεί οι όροι του πρώτου πακέτου ασύλου, ανέφερε χαρακτηριστικά ο αριστερός πρωθυπουργός της Θουριγγίας Μπόντο Ράμελο. Υπό το πρίσμα των κρατιδίων μάλιστα δεν αναμένεται να είναι εύκολη η σχετική ψηφοφορία επί του νομοσχεδίου στη Μπούντερατ.

Mπερντ Γκρέσλερ / Δήμητρα Κυρανούδη