Το AIDS στη μικρή και μεγάλη οθόνη

Πριν από 40 χρόνια, το 1982, η μυστηριώδης νέα ασθένεια που είχε αναφερθεί από την αμερικανική υπηρεσία υγείας CDC ήδη τον Ιούνιο του 1981 πήρε το όνομα AIDS. Το 1983 ανακαλύφθηκε ο ιός που από το 1986 είναι γνωστός ως HIV, ενώ στο μεταξύ εδώ και σαράντα χρόνια η μόλυνση και η ασθένεια ανήκουν στην καθημερινή πραγματικότητα.

Οι επιπτώσεις της ασθένειας έγιναν συχνά αντικείμενο καλλιτεχνικής δημιουργίας. Οι πρώτες ταινίες είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές, όπως του Ρόζα φον Πράουνχαϊμ «Ένας ιός δεν γνωρίζει ηθική» (1986). Άλλα έργα αφηγούνται την ιστορία επιφανών θυμάτων του HIV, όπως για παράδειγμα του Φρέντι Μέρκιουρι («Bohemian Rhapsody») ή του μουσικού Liberace («Liberace - Too much of a good is great») με τον Mάικλ Ντάγκλας. Σκηνοθέτες όπως ο Πέδρο Αλμοδόβαρ (στο Όλα για τη μητέρα μου) ή ο Χαβιέ Ντολάν κάποιες φορές εστιάζουν στην ασθένεια και άλλοτε πάλι το προσεγγίζουν πιο επιδερμικά.

Μια επιλογή από άλλες σημαντικές ταινίες γύρω από το θέμα είναι :

- «Φιλαδέλφεια»: Το έργο του Τζόναθαν Ντίμι το 1993 ήταν η πρώτη μεγάλη ταινία του Χόλιγουντ που ασχολήθηκε με το AIDS και τους ομοφυλόφιλους. Πήρε πολλά βραβεία, ανάμεσα στα οποία και ένα  Όσκαρ για τον Τομ Χανκς για Α' ανδρικό ρόλο αλλά και τον Μπρους Σπρίνκστιν για το καλύτερο πρωτότυπο τραγούδι.

- «Dallas Buyers Club»: Η ταινία είναι του Ζαν Μαρκ Βαλέ που πέθανε το 2021. Κέρδισε το 2014 Όσκαρ για τους  Μάθιου Μακ Κόναχι και Τζάρεντ Λέτο για Α και Β ανδρικό ρόλο αντίστοιχα. Στη δεκαετία του '80 στο Τέξας ο Μακ Κόναχι μαθαίνει ότι είναι οροθετικός και αρχίζει να κάνει λαθρεμπόριο φαρμάκων που βρίσκονται ακόμη σε φάση δοκιμών.

- «It's A Sin»: Η μίνι σειρά του 2021 παρουσιάζει την τραγική μοίρα νεαρών ομοφυλόφιλων στο Λονδίνο της δεκαετίας του '80, οι οποίοι ο ένας μετά τον άλλο προσβάλλονται από τον ιό.

- «120 χτύποι το λεπτό»: Γαλλική ταινία μεγάλου μήκους του Ρομπέν Καμπιγιό το 2017. Διαδραματίζεται στις αρχές της δεκαετίας του '90 και πρόκειται για τον αγώνα Παριζιάνων ακτιβιστών ενάντια στο λόμπι των φαρμακευτικών και τις διακρίσεις.

- «Οι εραστές»: Στο μελόδραμα του Κριστόφ Ονορέ καλύπτεται μια εποχή από τη δεκαετία του '60 έως το AIDS και την αλλαγή της χιλιετίας. Μια ταινία με εξαιρετικό καστ: Κατρίν Ντενέβ, Κιάρα Μαστρογιάνι, Λουί Γκαρέλ και Μίλος Φόρμαν.

- "Sorry Angel": Σε αυτήν την ταινία του 2018, ο Κριστόφ Ονορέ δείχνει πώς ένας οροθετικός άνδρας που ξέρει ότι σύντομα θα πεθάνει είναι ερωτευμένος με έναν νεότερο άνδρα.

- «Precious - Life is precious»: Το κοινωνικό δράμα του Λι Ντάνιελς του 2009 μιλάει για την αυτοαπελευθέρωση μιας 16χρονης Νεοϋορκέζας, ο οποία είναι θετική στον ιό HIV, βιάστηκε από τον πατέρα της, κακοποιούνταν από τη μητέρα της και δεχόταν μπούλινγκ στο σχολείο.

- «Kids»: Ταινία του Λάρυ Κλαρκ του 1995, η οποία παρουσιάζει βαριεστημένους ανήλικους στην Αμερική που κάνουν χρήση ναρκωτικών, σεξ χωρίς προστασία και συμβάλλουν στην εξάπλωση του HIV.

Γκρέγκορ Τολ, DPA

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου