Τι ζητούν οι ΗΠΑ από την Τουρκία;

Από την στιγμή που οι Αμερικανοί ανακοίνωσαν την απόσυρση των δυνάμεών τους από τη Συρία και διαγράφηκε στον ορίζοντα επαπειλούμενη στρατιωτική επιχείρηση των Τούρκων εναντίον των κουρδικών Δυνάμεων Λαϊκής Άμυνας, προκύπτει σειρά ερωτημάτων που θα πρέπει να απαντηθούν. Απαντήσεις θα αναζητήσει αύριο στην Άγκυρα ο σύμβουλος επί πολιτικών θεμάτων του αμερικανού προέδρου, Τζον Μπόλτον.  Εκείνο στο οποίο θα επιμείνει είναι να δοθούν τουρκικές εγγυήσεις ασφάλειας στους πρώην συμμάχους τους, τους Κούρδους.

«Η τουρκική πλευρά θα βγει κερδισμένη»

Τι μπορεί να περιμένει κανείς από αυτήν την επίσκεψη; Ποια πλευρά θα βγει κερδισμένη; Ο Σερχάτ Γκίβεντς, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστήμιου Καντίρ Χας, πιστεύει ότι κερδισμένη θα βγει η Τουρκία. «Η επικείμενη επίσκεψη δείχνει ότι η σελίδα γύρισε και ότι η Τουρκία στην Εγγύς Ανατολή και ιδιαίτερα στη Συρία θεωρείται σημαντικός εταίρος. Παλαιότερα το Πεντάγωνο σημείωνε ότι για τις ΗΠΑ οι κουρδικές δυνάμεις πολιτοφυλακής YPG ήταν ένας χρήσιμος εταίρος και οι ΗΠΑ κρατούσαν αποστασιοποιημένη στάση απέναντι στην Τουρκία» υπογραμμίζει σε συνέντευξη με τη Deutsche Welle. Για τους Τούρκους ωστόσο, οι Κούρδοι πολιτοφύλακες θεωρούνται τρομοκράτες και όσο καιρό πολεμούν εναντίον των τζιχαντιστών, θα προσπαθούν να διαλύσουν το YPG. Άρα, συμπεραίνει ο τούρκος καθηγητής, θα είναι δύσκολο για τις ΗΠΑ να αποσπάσουν τουρκικές εγγυήσεις. 

Αλλά από όλα αυτά γίνεται σαφές ότι οι Αμερικανοί δεν θέλουν να εγκαταλείψουν στην τύχη τους πρώην συμμάχους τους. «Ένα δεν πρέπει να ξεχνάμε» σημειώνει ο Σερχάτ Γκίβεντς. «Η Ρωσία, το Ιράν και η Συρία δεν θεωρούν το YPG τρομοκρατική οργάνωση, που πρέπει να καταπολεμηθεί. Η Άγκυρα θα πρέπει να πείσει τόσο την Μόσχα όσο και τη Δαμασκό για το αντίθετο. Θα πρέπει να επιδείξει διπλωματία και να συμφιλιώσει όλα τα αντιμαχόμενα συμφέροντα. Ένα πρώτο βήμα έκανε η χώρα με την αποστολή αντιπροσωπείας την προηγούμενη εβδομάδα στη Μόσχα, αλλά δεν φαίνεται ότι επετεύχθη το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα».

Λεπτή αποστολή

Τι θα γίνει όμως εάν οι ΗΠΑ δεν λάβουν από την Άγκυρα τις εγγυήσεις που ζητούν; Ο Τούρκος καθηγητής απαντά ότι είναι πολύ δύσκολο να κάνει υποθέσεις, γιατί πολλά εξαρτώνται από τους συσχετισμούς δυνάμεων στην Ουάσιγκτον. «Πάντως ο Μπόλτον βρίσκεται σε αντίθεση με το Ιράν. Η δική του ματιά του στο συριακό, όπως και πολλών άλλων στη Ουάσιγκτον, επηρεάζεται από την πεποίθησή του ότι το Ιράν θα πρέπει να περιχαρακωθεί», υποστηρίζει, εκφράζοντας την άποψη ότι γι αυτόν τον λόγο παίκτες, όπως ο Μπόλτον, δεν θα επιμείνουν στην απόσυρση των αμερικανών στρατιωτών. «Ο Τραμπ έχει ούτως ή άλλως προβλήματα στην εξωτερική πολιτική. Στο θέμα του τείχους με το Μεξικό η κυβέρνησή του βρίσκεται μπλοκαρισμένη».

Άρα ενδέχεται προς στιγμή ο αμερικανός πρόεδρος να μην επιμείνει στην απόσυρση των δυνάμεων και να πάρει το πάνω χέρι εκείνη η πτέρυγα του Κονγκρέσου, που αντιτίθεται στην αποχώρηση από τη Συρία. Από όλα αυτά βγαίνει το συμπέρασμα ότι η αποστολή του Τζον Μπόλτον αύριο στην Τουρκία είναι πολύ λεπτή. Από τα αποτελέσματα θα εξαρτηθεί εάν θα μεταβληθεί η δυναμική και η ισορροπία στην περιοχή.

Γκόκχαν Γιβτσίγκερ/dw

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου