«Τι είναι όμορφο»; Μια έκθεση στη Δρέσδη αναζητεί απαντήσεις

Οι βαριές κουρτίνες είναι σε βαθύ κόκκινο χρώμα. Στο πάτωμα ένα παχύ χαλί περιμένει τους επισκέπτες. Από την οροφή κρέμεται ένας πολυέλαιος αποικιοκρατικού στιλ. Είναι η είσοδος υποδοχής του Μουσείου Υγιεινής της Δρέσδης που φιλοξενεί για τους επόμενους μήνες έκθεση με τίτλο «Τί είναι όμορφο». Στο ερώτημα επιδιώκουν να δώσουν απαντήσεις οι διοργανωτές της έκθεσης.

Η ομορφιά εκ των έσω…

Έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε όμορφο το γκλάμουρ, το απαστράπτον, το εκκεντρικό. Μήπως, όμως, πρόκειται απλά για μια εικόνα φτιαγμένη από τα μέσα ενημέρωσης με πελάτες εμάς τους θεατές; Στην έκθεση παρουσιάζονται φωτογραφίες διαφόρων σταρ του Χόλυγουντ που πήρε ο φωτογράφος Μάρτιν Σέλερ. Ο φωτισμός των πορτρέτων του Τζορτζ Κλούνεϊ, του Μπρατ Πιτ ή της Κέιτ Μπλάνσετ είναι υπερβολικός έτσι ώστε να τους αφαιρεί κάθε ίχνος γκλάμουρ. Δίπλα εκτίθενται οι φωτογραφίες της Χερλίντε Κέλμπις. Ανάμεσά τους η ολόσωμη φωτογραφία μιας ηλικιωμένης γυναίκας. Κανείς όμως δεν θα σκεφτόταν να αποκαλέσει το ρυτιδιασμένο σώμα άσχημο. Μια από τις διευθύντριες της έκθεσης, η Ζίγκριτ Βάλτερ, θέτει το ερώτημα: «Μήπως αυτό που χαρακτηρίζουμε όμορφο σχετίζεται μόνο με την νεότητα και δέρμα που μοιάζει σαν να μην το έχει αγγίξει ο χρόνος; Μήπως όμως η ομορφιά είναι και κάτι που προέρχεται και από μέσα μας»;

Τα μέσα ενημέρωσης φέρουν την ευθύνη για την «δικτατορία» της ομορφιάς

Η έκθεση στο μουσείο της Δρέσδης μπορεί να θεωρηθεί και ως μια ματιά στα εργαστήρια που παράγουν την ομορφιά, ακόμα κι αν αυτή δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Ο διευθυντής του Μουσείου Υγιεινής Κλάους Φόγκελ εξηγεί: «Η σημασία που αποδίδεται σήμερα στην ομορφιά δεν θα υπήρχε χωρίς τον βομβαρδισμό των μέσων ενημέρωσης, χωρίς την δικτατορία της εικόνας, των μόντελ, των σταρ, της διαφήμισης».Οι σύγχρονες κοινωνίες τελούν ‘υπό την ομηρία της ομορφιάς’. Χειρουργικές επεμβάσεις βρίσκονται πλέον στην ημερήσια διάταξη: για το νεανικό δέρμα, το σφριγηλό σώμα, τα πλούσια μαλλιά, ακόμα και τα μακρύτερα πόδια.

Προσδοκίες και πραγματικότητα απέχουν παρασάγγας, είναι ένα από τα συμπεράσματα της έκθεσης. Όπως επίσης ότι η ομορφιά είναι συχνά καθαρά υποκειμενική υπόθεση, την οποία θα έπρεπε να αντιμετωπίζουμε με χαλαρότητα και γιατί όχι, με χιούμορ.

Silke Bartlick/Στέφανος Γεωργακόπουλος

Υπεύθ. Σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος