Τεχνητή νοημοσύνη για καλό σκοπό

Προσφυγιά, πείνα, φόβος είναι καταστάσεις που βασανίζουν τα παιδιά. Και όταν βρεθούν σε ασφαλές περιβάλλον, θα πρέπει να τους πιάσουν το μπράτσο ξένοι και να κάνουν μετρήσεις με τη μεζούρα. Για πολλά προσφυγόπουλα η πρώτη επαφή με διασώστες και βοηθούς είναι μια ακόμη τραυματική εμπειρία. Αλλά θα πρέπει να την υποστούν γιατί σε περιοχές κρίσης θα πρέπει να διαπιστωθεί πόσο υποσιτισμένο είναι ένα παιδί και τι είδους βοήθεια χρειάζεται.

Καταγραφή του υποσιτισμού

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια πολύ καλή διέξοδος που απαλλάσσει τα παιδιά από αυτήν την επίπονη διαδικασία και παράλληλα προσφέρει τη δυνατότητα καταγραφής της κατάστασής τους γρήγορα και με ακρίβεια. Τέτοιες κι άλλες επαναστατικές ιδέες μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά το έργο της ανθρωπιστικής βοήθειας. Μάλιστα αυτές τις ημέρες στη Γενεύη μπορεί κανείς να δει κι άλλες εφευρέσεις σε διάσκεψη με τίτλο «Τεχνητή νοημοσύνη για καλό σκοπό». Η εταιρεία Kimetrica στην Κένυα εκπόνησε πρόγραμμα που με τη βοήθεια φωτογραφιών και αναγνώρισης μέσω υπολογιστή των χαρακτηριστικών του προσώπου μπορεί να διαπιστώσει το βαθμό υποσιτισμού. «Έγινε με επιτυχία δοκιμή σε ενήλικες και τώρα τροφοδοτούμε το πρόγραμμα με φωτογραφίες και μετρήσεις σώματος για να το εξασκήσουμε σωστά», λέει η διευθύντρια της εταιρείας Kimetrica στη Κένυα Ανίτα Σαχ. Το εργαστήριο πρωτοπορίας της Unicef στηρίζει το πρότζεκτ. Επίσης γίνονται δοκιμές στο Ιράκ για να εξακριβωθεί εάν και δορυφορικές φωτογραφίες μπορούν να καταγράψουν το βαθμό φτώχιας σε απομακρυσμένες περιοχές. Τα προγράμματα του υπολογιστή μπορούν επίσης να αξιολογήσουν, πόσοι άνθρωποι έχουν ηλεκτρικό ρεύμα, από τι υλικό είναι κατασκευασμένες οι στέγες των σπιτιών τους ή εάν διατηρούν ζώα στα σπίτια τους.

Υπάρχει και μια άλλη προωθημένη σκέψη, εάν με τη χρήση κινητών τηλεφώνων μπορεί κανείς να βγάλει συμπεράσματα για τη φτώχεια ή τη ξηρασία. Ή πόσο συχνά φορτώνονται οι τηλεφωνικές κάρτες, εάν στέλνονται περισσότερα sms από ό,τι γίνονται συνομιλίες και πολλά άλλα. «Το καταπληκτικό στην τεχνητή νοημοσύνη είναι ότι δεν πρέπει να πει κανείς στο μηχάνημα τι ακριβώς πρέπει να αναλύσει», λέει η Ναρόα Ζουρουτούζα, ειδική σε θέματα δεδομένων του εργαστηρίου πρωτοπορίας της Unicef. «Το ίδιο το πρόγραμμα βρίσκει τα συμφραζόμενα, εάν βέβαια έχει προηγουμένως τροφοδοτηθεί με αρκετά στοιχεία». Η ειδικός τονίζει επίσης ότι τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται είναι ανώνυμα.

Επανάσταση στην ιατρική περίθαλψη

Καινοτομίες σε καίριους τομείς όπως η ιατρική είναι αυτό που ενδιαφέρει και τον Μαουρίτσιο Βεκιόνε, επικεφαλής του Global Goods Fund, που χρηματοδοτεί ο ιδρυτής της Microsoft Μπιλ Γκέιτς. Θέλει να βρει τεχνολογικές λύσεις για τους φτωχούς της γης, οι οποίοι δεν έχουν εύκολα πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη. «Σε χώρες υπό ανάπτυξη λείπουν γιατροί και άλλοι ειδικοί», λέει χαρακτηριστικά. «Αναρωτηθήκα λοιπόν: Μπορεί κανείς να αναπτύξει δυνατότητες βοήθειας για να αντικαταστήσει τους ειδικούς;» Η απάντησή του είναι, «ναι». Ένας υπολογιστής με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να επεξεργάζεται στοιχεία και διαγνώσεις τουλάχιστον με την ίδια ακρίβεια, όπως ένας ειδικός. Μάλιστα υπάρχουν υπέρηχοι που συνδέονται με κινητά τηλέφωνα. Καταγράφοντας στοιχεία όπως ο σφυγμός, η θερμοκρασία και με τη βοήθεια φωτογραφιών μπορούν να προσφέρουν σε έναν ελάχιστα εκπαιδευμένο νοσηλευτή σημαντική βοήθεια στον τομέα της διάγνωσης και της θεραπευτικής αγωγής. «Ακόμη και σε πλούσιες χώρες το 80% των περιπτώσεων ασθένειας αντιμετωπίζονται με σχετικά απλές επεμβάσεις» λέει ο Βεκιόνε.

Το Global Fund στηρίζει τη θέση ότι αντίστοιχα προγράμματα μπορούν να φέρουν την επανάσταση στην ιατρική περίθαλψη σε φτωχές χώρες. Σε υποανάπτυκτες χώρες το Fund δίνει μάλιστα τις άδειες δωρεάν, ενώ οι πλούσιες χώρες πρέπει να πληρώσουν για να την αποκτήσουν. «Βέβαια η διαδικασία φόρτωσης άπειρων δεδομένων στο τηλέφωνο για να αναζητήσει στη συνέχεια λύσεις δεν είναι και τόσο απλή» επισημαίνει ο Βεκιόνε. «Οι βασικές πληροφορίες θα πρέπει να είναι πολύ ακριβείς, σε μερικούς τομείς δεν υπάρχουν καν τέτοιες πληροφορίες, ενώ οι λύσεις δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε ολόκληρο τον πληθυσμό», αναφέρει ο ίδιος. Ωστόσο όσο ο Μαουρίτσιο Βεκιόνε όσο και η Ναρόα Ζουρουτούζα βλέπουν μια τεράστια δυναμική στην τεχνητή νοημοσύνη, η οποία μπορεί να προσφέρει «απρόσμενες δυνατότητες για την εξολόθρευση της πείνας και της φτώχειας».

Κριστιάνε Ελριχ, dpa/ Ειρήνη Αναστασοπούλου