Τεστ δημοκρατίας: Πρόωρες εκλογές στο Κοσσυφοπέδιο

Η ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον τη διαδικασία, όπως σημειώνει η εισηγήτρια του Ευρωκοινοβουλίου για το Κόσοβο, Ουλρίκε Λούνατσεκ: "Είναι οι πρώτες εκλογές μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας. Είναι οι πρώτες εκλογές τις οποίες διοργανώνει το ίδιο το Κόσοβο. Το ζητούμενο είναι να σχηματιστεί μια κυβέρνηση που θα έχει ισχυρές βάσεις προκειμένου να μπορεί να πει ότι θα ασχοληθεί με τα όσα αναφέρουν και επικρίνουν οι εκθέσεις προόδου της ΕΕ. Αυτό σημαίνει καταπολέμηση της διαφθοράς, σαφής νομοθεσία και μεγαλύτερη διαφάνεια στην ανάθεση δημοσίων έργων. Αυτό όμως απαιτεί και μια ισχυρή αντιπολίτευση. Πολλά εξαρτώνται από τον αριθμό των συμμετεχόντων αλλά και εάν γίνουν απόπειρες παρατυπιών".

Την εκλογική διαδικασία παρακολουθούν περίπου 32 χιλιάδες παρατηρητές της ΕΕ, πολιτικών κομμάτων του Κοσσυφοπεδίου καθώς και μη κυβερνητικών οργανώσεων. Ο μεταβατικός πρόεδρος του Κοσόβου, Γιακούμπ Κράσνικι, είναι πεπεισμένος ότι αυτή τη φορά δεν θα σημειωθούν παρατυπίες: "Είναι αλήθεια ότι θα υπάρξουν πολλοί διαπιστευμένοι παρατηρητές των πολιτικών κομμάτων. Θέλουν να διασφαλίσουν το αδιάβλητο των εκλογών. Αυτό είναι θεμιτό γιατί μετά τις εκλογές δεν μπορεί να διαμαρτυρηθεί κανένα κόμμα".

Θα συμμετάσχουν οι Σέρβοι;

Υποψήφια για τις 120 θέσεις του κοινοβουλίου είναι 29 πολιτικά κόμματα και συνδυασμοί, μεταξύ αυτών και οκτώ σερβικά. Βάσει του εκλογικού νόμου, οι μειονότητες έχουν διασφαλισμένες ήδη και ανεξαρτήτως του αποτελέσματος τουλάχιστον 20 έδρες, 10 για τη σερβική και 10 για τις υπόλοιπες μειονότητες. Η Σερβία κάλεσε και σε αυτές τις εκλογές τους Σέρβους να μποϋκοτάρουν τη διαδικασία. Όπως εξήγησε ο αρμόδιος για το Κόσοβο υπουργός της σερβικής κυβέρνησης, Γκόραν Μπογντάνοβιτς:

"Η Σερβία απορρίπτει τη διακήρυξη ανεξαρτησίας της αυτοαποκαλούμενης αυτής οντότητας. Η διεθνής κοινότητα δεν έχει κάνει τίποτε προκειμένου να δημιουργήσει το κατάλληλο πλαίσιο για την πραγματοποίηση εκλογών. Οι εκλογές δεν έχουν οργανωθεί από τον ΟΑΣΕ, την αποστολή του ΟΗΕ (UNMIK) ή της ΕΕ (EULEX) στο Κόσοβο, αλλά από το λεγόμενο κοινοβούλιο του Κοσόβου, το οποίο δεν αναγνωρίζει η Σερβία και η πλειονότητα των Σέρβων".

Οι Σέρβοι του Κοσόβου ωστόσο προτίθενται να συμμετάσχουν μαζικά στις εκλογές, όπως δείχνουν σχετικές δημοσκοπήσεις. Όπως σημειώνει η Λούνατσεκ: "Η ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτρέπουν και τους Σέρβους: πηγαίνετε να ψηφίσετε. Πρόκειται για τη χώρα σας και το δικό σας κοινοβούλιο. Έχετε 8 σερβικά κόμματα τα οποία είναι υποψήφια. Πάρτε το στα χέρια σας".

Προβάδισμα Θάτσι

Στις τελευταίες εκλογές, το 2007, συμμετείχε μόλις το 40 % των Κοσοβάρων. Η ευφορία μετά την μονομερή διακήρυξη της ανεξαρτησίας έχει δώσει στο μεταξύ τη θέση της στην απογοήτευση. Το Κοσσυφοπέδιο έχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ευρώπη ενώ η διαφθορά και η εγκληματικότητα είναι καθημερινότητα.

"Η κυβέρνηση", λέει ένας πολίτης", δεν τήρησε τις υποσχέσεις της. Μας είχαν υποσχεθεί ηλεκτρικό ρεύμα σε 24ωρη βάση και εμείς δεν έχουμε ρεύμα. Υποσχέθηκαν να αυξήσουν τους μισθούς, αλλά δεν έγινε. Τώρα υπόσχονται και πάλι τα ίδια. Δεν μπορείς να εμπιστευτείς κανέναν. Δεν ξέρουμε καν ποιόν να ψηφίσουμε".

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν προβάδισμα του Δημοκρατικού Κόμματος του πρωθυπουργού Χασίμ Θάτσι. Απώλειες αναμένεται να σημειώσει ο κυβερνητικός τους εταίρος, η Δημοκρατική Λίγκα του Κοσόβου του δημάρχου της Πρίστινα, Ίσα Μουσταφά. Μεγάλος κερδισμένος αναμένεται να είναι το ακραίο κίνημα Vetvendosja που τάσσεται υπέρ της ένωσης του Κοσσυφοπεδίου με την Αλβανία. Οι αναλυτές ωστόσο δεν αποκλείουν και εκπλήξεις καθώς οι δημοσκοπήσεις που δόθηκαν το τελευταίο διάστημα στη δημοσιότητα, είχαν διενεργηθεί για λογαριασμό των ίδιων των κομμάτων.

Bahri Cani / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος