Στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και η απόφαση για το Δίστομο
27 Νοεμβρίου 2008
Στα ιταλικά δικαστήρια εκδικάζεται και η υπόθεση της σφαγής του Διστόμου, για την οποία το εφετείο της Φλωρεντίας έκρινε εκτελεστή στην Ιταλία την απόφαση των ελληνικών δικαστηρίων που επιδικάζει αποζημίωση εκατομμυρίων ευρώ στους συγγενείς των θυμάτων. Και για την απόφαση αυτή η κυβέρνηση του Βερολίνου θα προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
«Όλα τα νομικά ζητήματα έχουν αποσαφηνιστεί»
Το Βερολίνο παραπέμπει και την προχθεσινή απόφαση του Εφετείου της Φλωρεντίας για τη σφαγή του Διστόμου στην προσφυγή που ετοιμάζει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά των αποφάσεων της ιταλικής δικαιοσύνης. Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών στο Βερολίνο δήλωσε στη Deutsche Welle ότι και αυτή η απόφαση «ενισχύει την άποψη της γερμανικής κυβέρνησης να παραπέμψει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αξιώσεις που έχουν σχέση με το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Η απόφαση του Εφετείου της Φλωρεντίας που ανοίγει το δρόμο των αποζημιώσεων στους συγγενείς των θυμάτων του Διστόμου "ήταν αναμενόμενη" μετά την ετυμηγορία του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της Ρώμης τον Ιούνιο του 2008 που είχε απορρίψει τις γερμανικές ενστάσεις ετεροδικίας, λέει ο δικηγόρος Γιόαχιμ Λάου που εκπροσωπεί στην Ιταλία τους συγγενείς των θυμάτων του Διστόμου. «Η γερμανική κυβέρνηση μπορεί βεβαίως να προσφύγει στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο» εκτιμά ο κ. Λάου, «αλλά θεωρώ ότι δεν υπάρχει βάση προσφυγής, διότι το Ανώτατο Δικαστήριο έχει ήδη αποφασίσει για την υπόθεση, όλα τα νομικά ζητήματα έχουν αποσαφηνιστεί».
Και έχουν αποσαφηνιστεί με την απόφαση 14199/2008 για την καταβολή από τη Γερμανία των δικαστικών εξόδων ύψους 3.000 ευρώ που συμπεριλάμβανε η καταδικαστική για τη Γερμανία απόφαση του Αρείου Πάγου για την περίπτωση του Διστόμου. Τώρα ήρθε η απόφαση για την εκτελεστότητα καθεαυτής της απόφασης του Πρωτοδικείου της Λιβαδειάς για την σφαγή 218 αμάχων από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής τον Ιούνιο του 1944. Η Γερμανία καλείται να πληρώσει αποζημιώσεις 25 εκ. ευρώ συν τους τόκους από το 1997.
Πιθανή προσφυγή στο ανώτατο δικαστήριο της Ρώμης θα κοστίσει στο γερμανικό δημόσιο περίπου μισό εκατομμύριο ευρώ λέει ο κ. Λάου και αντί να τα δώσει στους δικηγόρους «θα ήταν προτιμότερο να τα διαθέσει ως πρώτη δόση για την αποζημίωση των θυμάτων του Διστόμου».
«Η ιταλική δικαιοσύνη απένειμε το δίκαιο στους συγγενείς των θυμάτων»
Για τις αποζημιώσεις σχετικά με τη σφαγή του Διστόμου έχει γίνει προληπτική κατάσχεση της ιστορικής Βίλας Βιγκόνι στο Κόμο της Ιταλίας, περιουσιακό στοιχείο του γερμανικού δημοσίου που στεγάζει σήμερα γερμανο-ιταλικό κέντρο.
Η δικηγόρος Κέλλυ Σταμούλη, από το γραφείο του Γιάννη Σταμούλη που δίνει το μαραθώνιο δικαστικό αγώνα για την υπόθεση του Διστόμου, επισημαίνει στη Deutsche Welle ότι η προσφυγή της Γερμανίας στη Χάγη δεν αναστέλλει την εκτελεστότητα της δικαστικής απόφασης: «Μετά από ένα δεκάχρονο πολύ δύσκολο αγώνα ευτυχώς βρέθηκε η ιταλική δικαιοσύνη, η οποία απένειμε το δίκαιο στους συγγενείς των θυμάτων του Τρίτου Ράιχ. Πρόκειται και για ηθική, αλλά και υλική ικανοποίηση, την οποία πλέον θα διεκδικήσουμε με αξιώσεις από το γερμανικό κράτος, το οποίο θα πρέπει να ξέρει καλύτερα από εμάς, ότι οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους. Επιτέλους η δικαίωση ήρθε για τους Έλληνες, γιατί η δικαιοσύνη είχε μείνει αδικαίωτη για πάρα πολλά χρόνια», τονίζει η κ. Σταμούλη.
Η Γερμανία αναλαμβάνει την "ηθική ευθύνη" για τις ναζιστικές θηριωδίες, και με την πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ (18/11/08) στο μεγαλύτερο πρώην ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία Ριζιέρα ντι σαν Σάμπα, κοντά στην Τεργέστη. Ταυτόχρονα ακολουθεί την βασική αρχή της ασυλίας του κράτους έναντι αξιώσεων ιδιωτών τρίτων χωρών για πράξεις κρατικών οργάνων. Το Βερολίνο θεωρεί ότι αυτό το δίπολο δεν σημαίνει υποβάθμιση της ευθύνης, αλλά πρέπει να αποσαφηνιστεί δικαστικά το ζήτημα της ετεροδικίας του κράτους.
«Να αρθεί η προστασία της γερμανικής περιουσίας σε περίπτωση βαριάς μορφής παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων»
Ό,τι ισχύει στην Ελλάδα για την ανακοπή εκτέλεσης της δικαστικής απόφασης με παρέμβαση του υπουργείου Δικαιοσύνης, ίσχυε και στην Ιταλία μέχρι το 1992, όταν το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ιταλίας την έκρινε αντισυνταγματική, υπογραμμίζει ο δικηγόρος Γιόαχιμ Λάου. «Αφού το ελληνικό σύνταγμα δεν διαφέρει από το ιταλικό αναφορικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα, είναι καιρός και οι Έλληνες να θέσουν αυτά τα ζητήματα στο συνταγματικό δικαστήριο και να αρθεί αυτή η προστασία της γερμανικής περιουσίας σε περίπτωση βαριάς μορφής παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για τον απλό λόγο ότι διαφορετικά δεν υπάρχει καμία αποτελεσματική προληπτική προστασία από σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ούτε χθες, ούτε σήμερα, ούτε αύριο».